ESHOT’a dev bütçe, Başkan’dan çıkış: ‘Bu bedava gitsin, bunun oyunu alalım’ diye…

Mehmet İŞLER /EGEDESONSÖZ  - İzmir Büyükşehir Belediyesi Kasım ayı olağan meclis toplantısının yedinci oturumu Başkan Aziz Kocaoğlu idaresinde gerçekleşti.

Gündem maddelerinin görüşüldüğü toplantıda ESHOT Genel Müdürlüğü’nün 2017 Mali performansı ve gelir-gider bütçesi görüşülerek karara bağlandı.

746 milyonluk bütçe AK Partililerin ret oyuna karşılık oy çokluğuyla kabul edildi.

İNŞALLAH SÜRPRİZLE KARŞILAŞMAYIZ
Oturumda bütçeyle ilgili söz alan AK Parti Grup Başkanvekili Bilal Doğan eleştirilerini sıraladı. Doğan, “İZBAN grevi sırasında fazla mesai yapan ESHOT personeline teşekkür ediyorum. Bu yıl da açık veren bütçede 134 milyon zararın yine belediye kasasından yapılacak olması bizi üzüyor. Alışılagelen başarısız yönetim anlayışı bu bütçede de kendisini göstermekte. Bu yıl zam olmayacak olması, söz konusu zararın vatandaşın cebinden çıkacak olmaması bizleri sevindirmiştir. 2017 yılı bütçesinde zam gözükmüyor. İnşallah gelecek yıl bir sürprizle karşılaşmayız” dedi.

İŞLETME ANLAMINDA BÜYÜK ZAFİYET SÖZ KONUSU
Doğan, “‘Ne olacak bu ESHOT’un hali?’ sorusu aklımıza geliyor. Kent için toplu ulaşımda hizmet kalitesinin artmasını geçtik ama rutin görevlerin dahi yerine getirilmesi mümkün görünmüyor. ESHOT artık başarılı bir performans sergileyemiyor. İZBAN’daki krizde gördük. ESHOT personeli tüm iyi niyetine rağmen ulaşım yükü altında ezilmiştir. Günümüz koşullarına ayak uyduramadığından ötürü bugün bu tabloyla karşı karşıyayız. Her yıl küçülecek söylentileriyle geldiği nokta halk otobüslerini aratır hale gelmiştir. Bunu biz değil duraklarda saatlerce bekleyen, balık istifi giden, yaz ayılarında yolda kalan aktarma merkezlerinde çile çeken İzmirli hemşerilerimize sorun. İşletme anlamında büyük bir zafiyet söz konusu... Kurumun bütçesinin büyük kısmı her yıl olduğu gibi maaş ödeme ve tüketime ayrılmış. 2017 yılı bütçesi aslında bir tüketim bütçesidir. İzmirliler gibi biz de ESHOT’tan ümidi keseli çok oldu. Kayıp bir yılla karşı karşıyayız. Gereksiz harcamalarla şişen bütçede İzmir halkının yararına bir şey göremiyoruz.  Zararların artışa geçmesi bu tabloyu kaçınılmaz kılmaktadır” diye konuştu.

ESHOT ACABA BİLEREK Mİ ZARAR ETTİRİLİYOR?
Doğan, “Alınan 20 elektrikli otobüs, 1 yol süpürgesi, 1 adet kamyon toplam 23 adet araç alınmak dışında kayda değer hiçbir çalışmaya rastlayamadık. 20 adet otobüs alımının 3 yıldır bütçeye konulmasına rağmen yollarda elektrikli otobüs göremiyoruz. Artık yollarda görmeye özledik. 3 yıldır bir türlü ihalesi yapılamayan taşıt alımlarıyla ilgili süreç ortadayken 400 araçlık elektrikli araç filosundan çok umutlu değiliz. 23 araç alımını içeren basit boş yere hazırlanmış bir bütçe söz konusudur. 2017 bütçesi kurumun başarısız yönetim anlayışının en belirgin göstergesidir. Aslan payını oluşturan personel giderleri ve cari ödemeler bütçenin yüzde 80’ine denk gelmektedir.  Zarar eden bütçede 22 milyon borç vermek de neyin nesidir? Hem zarar edip hem borç vereceksiniz. Bu nasıl bir yönetim anlayışıdır? Yurtdışına gittiğinizde ulaşımı 15 gün bedava yaptığınızı mı, 16 yıl sonra kağıt bilete döndüğünüzü mü, aynı iş için 9 kez ihaleye çıktığınız mı anlatacaksınız? Yılan hikayesine dönen elektrikli otobüs filosunun reklamını mı yapacaksınız? Bağış ve yardımların amacı nedir? Hangi kurumlara yapılacaktır? Zarar ederken yardım dağıtacak kadar gönlümüz bol mu? Tüketim malları nelerdir? Aklımıza ‘ESHOT acaba bilerek mi zarar ettiriliyor?’ diye bir soru geliyor. Otobüslerin tamiri, temizliği, çalışmayan ya da çalıştırılamayan akıllı durak levhaları sil baştan değişen turnikelerin tamamı kağıt üstünde kalan işlemlerdir ve tartışmaya gerek yok.  Her yıl getirilip önümüze konan çevreye dayalı ulaşım teknolojisi artık bize çok uzak gelmektedir.  Farazi işleri burada konuşmaya gerek yok. Ulaşımda devrimi geçtik çalışmayan kart dolum cihazlarını tamir edelim. ESHOT artık basmakalıp hazırlanan, geçen yılın kopyası olan bu programda kayda değer hiçbir gelişme göremedik. İzmir’in yararına bir çalışma görmediğim bu bütçenin sınıfta kaldığını ifade etmek zorundayım.  Zorlamayla mecburen yapılan bu bütçeden de belli ki ancak bu kadar oluyor. Başarısız bit bütçeyle karşı karşıyayız” ifadelerini kullandı. 

HAYIRLI BİR EVLATTIR!
Doğan’a yanıt veren CHP Grup Başkanvekili Sırrı Aydoğan, “Sayın Doğan paranın başında. Bu kadar bilmesi gereken kendi işini o bilmiyor. ESHOT’un birçok belediye şirketiyle ortaklığı var. Zarar ediyor diyor. Öğrenci kartından 218 milyon eksik para aldık. Öğretmen kartından 6 milyon, 60 yaş kartımız 14 milyon eksik para alıyoruz. ESHOT’un kasasına girmesi gerekirken vatandaşımızın cebine giriyor. Helali hoş olsun! 65 yaş kartından da 90 milyon alamadık. Biz ESHOT’ta 130 milyon ziyan gösterirsek ayıp. ESHOT kendini kanıtlamış İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin hayırlı bir evladıdır. Ne verdiysek geri vermiştir. İşte gördük grevde 300 bin kişiyi taşıdı. Dünyanın neresine giderseniz gidin ulaşımda bir sübvansiyon var. Bu politika vatandaşa yardım ve kentleri araba istilasından kurtarmak için uygulanır” dedi.

DEMİR AĞLARLA ÖRSEYDİK…
AK Parti Meclis Üyesi Çağlar Haspolat ise, “ESHOT İzmir’de hem İzmirli hem bizim için önemli bir kurumdur ve tercih ediliyor. İzmir’in doğal yapısı, iklimi biraz da mecburiyetten dolayı… Belki demir ağlarla örseydik o tercih edilirdi.  Bütçenin daha da güçlendirilmesi gerektiğini düşünüyorum. İzmir’in Ulaşım Master Planını kamuoyuyla paylaşın” diye konuştu.

PİLOTTAN DAHA ÖNEMLİ
Bornova Belediye Başkanı Olgun Atila, “Ben meclis üyeliğim döneminden beri ESHOT’la ilgili söz alırım, çalışırım. Kendimi de ESHOT emekçisi olarak görüyorum. O dönemlerde ESHOT bütçesi oy birliğiyle geçerdi. Şimdi arkadaşlarımızın ret oyu vermesine üzülüyorum. Muhalefet grubumuzun ret vermesini kabul edemiyorum. Öğrenci, öğretmen, gazi, şehit ailesi herkes faydalanıyor. Ayrıca benim öğrenciliğim yıllarında şoför arkadaşlarımız çok kabaydı. Kavgalar, kazalar oluyordu. Şimdi hepsi kibar... Yaptıkları görev pilottan daha önemli” açıklamasını yaptı.

İNSAN ELEŞTİRİRKEN BİRAZ İNSAFLI OLUR
Söz alan CHP Meclis Üyesi Hatice Tatlı, “Sayın Başkanım siz bizi alımlara bizi çağırıyorsunuz biz geliyoruz. AKP’den bir tanesini görmüyorum. Dün gelselerdi ne kadar çevreci otobüsler alındığını göreceklerdi. ‘Demir ağlarla örseydiniz’ dediler.  11.6 kilometreden alınan demir ağlar şu an 130 kilometre… Tramvay, İZBAN ve Metronun uzatılmasıyla 260 kilometreye ulaşacak. Hangi kentte var? İstanbul, Ankara beceremedi, Ulaştırma Bakanlığına ‘alın siz yapın’ dediler. Bakan da yaptı ve büyük kısmını yapamadı. İzmir Büyükşehir Belediyesi kendi öz kaynaklarıyla yapıyor. Eleştiriyi hak etmiyor. İnsan eleştirirken biraz daha insaflı olur” dedi.

KOCAOĞLU’NDAN ELEŞTİRİLERE TOPLU CEVAP
Başkan Aziz Kocaoğlu söz alarak eleştirilere toplu cevap verdi.
Kocaoğlu şunları söyledi: 300 bin yolcunun taşındığı sistem greve gittiğinde bütün ESHOT ailesi seferber oldu. Mümkün olduğu ölçüde vatandaşlarımızı evine, işine taşımak için yoğun çaba gösterdiler. Kendilerine teşekkür ediyorum.
Sayın Bilal Doğan, ‘Elektrikli otobüsleri özlemiştik’ dedi. Elektrikli otobüslerle geçmiş dönemde teşviki mesaisi vardı herhalde. Ama özleminin Şubat, Mart gibi gidereceğiz.
‘Bilerek mi zarar ettiriyor’ sözü var…
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nde bilançolar bilerek, bilmeyerek çıkmaz. Neyse çıkan odur. Zararsa zaradır karsa kardır. Gerçeği neyse odur.  Büyük kentlerimizde halk otobüslerinin trafiğe, vatandaşa nasıl davrandığını herkes biliyor.  Diğer iki büyük kentimize gittiğinizde halk otobüsleriyle yolculuk yaparsanız görürsünüz.  İzmir’de halk otobüsü yoktur. Bu büyük başarıdır. Bunun altını çizmek istiyorum.

ESHOT tahmini olarak 390 milyon lira geliri var. Aldığı otobüslerin taksitiyle beraber 746 milyon ödemesi gerekiyor.  350 milyon açığı var. Tam 600 küsur milyon lira düşük fiyatlı 240 kuruşun altında taşıdığı yolcunun maliyeti var.  600 kusur milyonun büyük çoğunluğu kanunen verilen görevler. Bizim yaptığımız da var. Bunlardan biri olmadığında ESHOT zarar etmiyor. 240 milyonluk öğrenci Milli Eğitim Bakanlığı, engellinin Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, polisi Emniyet Müdürlüğü, zabıtayı belediye karşılasın.  Bunlar toplam 600 milyon oluyor.

HERKES TÜKETTİĞİ ÜRÜNÜN PARASINI VERECEK!
İzmir Büyükşehir Belediyesi ESHOT Genel Müdürlüğü eğer 240 liradan yaptığımızı varsayarak 1 milyar tahsilat yapar. 746 milyon bütçesini karşılar. 250 milyon da kar eder. Şahsi fikrim bu para belediyeden çıkıyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi kim? Bu devletin kurumu.  Ben yapacaksam bana standartlarını çiz. Ben 250 milyonun hepsini muhtaç ailelerin ulaşımı için karşılayayım. Eskiden bunları bilmiyorduk. Şimdi tek tek kuruş kuruş döküyoruz. Kaç tane, kim binmiş hepsini şıkır-şıkır döküyoruz. Bu takip sisteminde ESHOT niye 250 milyon kar etsin? Bedava taşıdıklarının parasını aldığı zaman kar ediyor. Burada bir adaletsizlik var. Başından beri söylüyorum. Biz kimi taşıyoruz? Otobüse kim biniyor? Çalışan, büyük çoğunluğu asgari ücret alan, hanımı da çalışıyorsa bir ya da iki çocuğu okula gidip geliyorsa biz bunlardan para alıyoruz. Özel arabasıyla gidenden almıyoruz. Bir de o hale getirdik ki İZBAN grevi oldu baktık 65 yaş üzerinin sayısı düştü. Zevk için biniyormuş. 65 yaş üzeri taşınmasın demiyorum. Ama bunun bir hesabının, kitabının olması lazım.  Sosyal faydanın da suyu çıkmış durumda. Adam İZBAN’a biniyor, gidip geliyor. Manzara seyrediyor. Herkes tükettiği ürünün parasını verecek. Bu devlet böyle olmuş. ‘Bu bedava gitsin, bunun oyunu alalım’ diye devlet olunmaz. Devlet yardım etmek istiyorsa bir şekilde yol ücreti verecekse verir. ESHOT’ta bilir ki ben şunu yapacağım bunu yapacağım diye adam gibi bütçe yapar.  Ben kanun koyucu değilim. Kanun koyucu olsam o insanlara ne kadar vereceğimi, maliyeti nasıl düşüreceğimi bilirim. Yukarıda hükümet var. 

TAKTAKOĞLU ÖNERDİ, AZİZ BAŞKAN ANISINI ANLATTI
MHP Grup Başkanvekili Remzi Taktakoğlu, “ESHOT çalışanlarını yaptıkları özverili çalışmalarından ötürü teşekkür ediyorum. Doğal afet salgın terör olayları gibi kamu düzenini ilgilendiren durumlarda ücretsiz araç tahsisinin niye oy birliğiyle olmadığı kafama takıldı. Bu maddenin oy birliğiyle geçmesi bizi mutlu edecektir” dedi.

Taktakoğlu’nun ardından tekrar söz alan Başkan Kocaoğlu, “15 Temmuz akşamı valilik kriz masasına gittik. 83 otobüsümüz belirli yerlerde konuşlandı. 45 gün falan oralarda kaldı. Kalacak devletin işi. Sonra izin verildi çektik. 1 ay önce bir ihbar olmuş. ‘Aziz Kocaoğlu darbede askerleri taşımak için kışlaların önünde araç bulundurmuş’ diye. Böyle şeyler de oluyor” ifadelerini kullandı. 

KIZILIRMAK’TAN İSTANBUL VE ESKİŞEHİR ÖRNEĞİ
Dilek ve temenniler bölümünde söz alan AK Parti Meclis Üyesi Özen Kızılırmak, Eskişehir ve İstanbul’daki uygulamayı örnek gösterdi.  Kızılırmak, akşam 22:00’dan sonra kadın vatandaşların eve yakın noktalara bırakılması uygulamasının İzmir’de de faaliyete geçmesini önerdi.