Diyabete dikkat: Kan değerleriniz…

Erkan DOĞAN / EGEDESONSÖZ - Türkiye’de diyabet yani şeker hastalığının farkındalığının artırılması amacıyla çeşitli kampanyalar ve çalışmalar yürütülüyor. İstanbul Boğaziçi Köprüsü, diyabet hastalığının temsil eden Mavi renge boyandı. İzmir’deki toplum sağlığı merkezleri, Halk Sağlığı Müdürlüğü’nde vatandaşların boy, kilo ve açlık-tokluk şeker ölçümleri gerçekleştiriliyor.  Dünya Diyabet Günü nedeniyle düzenlenen etkinlikler hakkında Egedesonsoz’e bilgi veren . İzmir Halk Sağlığı Müdürlüğü Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar Şube Müdürü Dr. Asya Banu Babaoğlu,  şeker hastalığının çok sinsi ilerlediğini belirterek, “Hastalık önce iç organlara zarar verir. Hastalık körlük, böbrek yetmezliği ve ayak yaralarına yol açar. Ancak hasta bu zararlar oluşmadan kendisinin şeker hastası olmadığını bilemeyebilir” dedi.
 
DİYABET KİMLERDE GÖRÜLÜR?
Diyabet her yaş grubunda ve cinsiyette görülebilen bir hastalıktır. Tip 1 diyabet, genellikle çocukluk çağında ortaya çıkmakla birlikte yetişkin yaşlarda da ortaya çıkabilir. Tip 2 diyabet ise genellikle 40 yaşından sonra ortaya çıkar ve yaşlanma ile sıklığı artar. Bununla beraber, son yıllarda obezitenin çocukluk cağında da artması ile birlikte çocuk ve adölesan çağda da tip 2 diyabet görülmeye başlamıştır.


 
DİYABET RİSKİNİN YÜKSEK OLDUĞU BAZI DURUMLAR
Sedanter, hareketsiz yaşam sürmek
 
Obezite
 
Birinci derece akrabalarda diyabet varlığı
 
İri bebek doğurma ya da gestasyonel diyabet öyküsü
 
Hipertansiyon (kan basıncı ≥140/90 mmHg ya da hipertansiyon tedavisi)
 
TİP 1 diyabte insulin yapımından sorumlu pankreas beta hücrelerinin harabiyetine bağlı olarak gelişen mutlak insulin eksikliği vardır. Bu hastalarda günlük enjeksiyonlarla insulin eksikliğinin telafi edilmesi gereklidir. Tüm diyabet hastalarının %5-10'u tip 1 diyabetlidir. Tanı sırasında hastaların ağız kuruluğu, çok su içme, sık idrara çıkma, sürekli açlık hissi, kilo kaybı, bulanık görme, yorgunluk ve halsizlik gibi yakınmaları vardır.
 
TİP 2 diyabet en yaygın görülen diyabet formudur. Tüm dünyada tanı konulan diyabet vakalarının yüzde 90'dan fazlasını tip 2 diyabet oluşturmaktadır. Tip 2 diyabet genetik zeminde genellikle obezite ve fiziksel inaktiviteye bağlı olarak görülmektedir.
 
DİYABETTE BESLENME
Diyabet, yaşamınızda başta beslenme planınız olmak üzere bazı değişikliklerin oluşmasını gerektirmektedir. Kan şekerini oluşturan asıl kaynak besinler olduğu için sağlıklı beslenme diyabette tedavinin temelidir.
 
Sağlıklı beslenmek için vücudun ihtiyacı olan öğeleri içeren besinleri yeterli miktarlarda ve öğün içinde dengeli bir şekilde tüketmeniz gerekmektedir.
 
Diyabetinizin olması yaşamınız boyunca sevdiğiniz yiyecekleri yiyemeyecek olmanız anlamına gelmez. Fakat yediğiniz yiyecek çeşidine ve miktarına daha çok dikkat etmeniz gerekmektedir.
 
Diyabeti olan birçok kişi beslenme planını uygulamak için aile ile yemek yeme zamanını ve birlikte yedikleri yemek çeşidini değiştirmekte, kendisi için ayrı yemek hazırlamaktadır. Oysa günümüzde diyabeti olan ve diyabeti olmayan bireylere önerilen sağlıklı beslenme önerileri farklı değildir.
 
DİYABETTE EGZERSİZ
Fiziksel olarak aktif olmak kandaki glikoz seviyesini, kan basıncını ve kolesterolü düşürebilir; ayni zamanda kalp hastalığı ve kalp krizi riskini azaltır, stresle başa çıkmaya yardım eder, kalbi, kasları ve kemikleri güçlendirir.
 
DİYABET NEDİR?
Diabetes Mellitus (DM), pankreasın yeterli insulin üretememesi veya vücudun ürettiği insülini etkili bir şekilde kullanamaması sonucu oluşan ömür boyu devam eden bir hastalıktır. Sağlıklı bireylerde kana geçen glukoz pankreastan salgılanan insülin hormonu yardımıyla hücrelerin içine taşınır. Şayet insülin hormonu vücudumuzda olmazsa ya da etkisi bozulmuş ise şeker hücrenin içine taşınamayacağı için, glukoz kanda artarak şeker hastalığı dediğimiz kan şekeri yükselmesi (Hiperglisemi) gelişmiş olur. Bu kan şekeri yüksekliği sürekli olarak devam edecek olursa organlarımızda (sinir, göz, kalp, böbrek vs) zaman içerisinde ciddi bozukluklara neden olur.