Bulgaristan sandık başında

Bulgaristan'da genel seçimde oy verme işlemi yerel saatle 07.00'de başladı. Seçimde 21'i bağımsız 13 siyasi parti ve 9 ittifak, 240 sandalye için yarışıyor.

Merkez Seçim Komisyonuna göre (ZİK), ülkede 6 milyon 500 bin kayıtlı seçmen bulunuyor. Katılım oranının yüzde 65'i bulması beklenen seçimde, 12 binden fazla noktada oy verilebilecek. Cezaevlerinde oy kullanma hakkı bulunan bin 222 tutuklu için de sandıklar kurulmuş durumda.

Seçimde yurt dışında da 400 merkezde oy kullanılabiliyor. Bulgaristan vatandaşları için 35'i Türkiye'de olmak üzere 70 ülkede 371 noktada sandık bulunuyor. Oy verme işlemi akşam saat 20.00'de sona erecek.

Seçimde herhangi bir partinin tek başına hükümet kuracak çoğunluğa ulaşması öngörülmüyor.

Seçimin ilk sonuçlarının, gece geç saatlerde açıklanması bekleniyor. Bulgar medyası, oy verme işlemi bittikten hemen sonra da sandık çıkış anketlerini yayımlamaya başlayacak.

ZİK'in sonuçları resmi olarak açıklamasının ardından hükümet kurma görüşmeleri başlayacak. Cumhurbaşkanı, parlamentoda temsil edilen siyasi güçlerle istişarelerde bulunacak.

Seçim yasasına göre, cumhurbaşkanı ilk önce en çok oy alan siyasi güce hükümet kurma görevi veriyor. Bu ilk girişimin başarısız olması durumunda, cumhurbaşkanı ikinci siyasi büyük güce, onun da başarısız olması halinde, kendi tercihine göre üçünü parti veya bir koalisyonu hükümeti kurmakla görevlendiriyor.

Kurulacak hükümetin yeni parlamentodan güvenoyu alabilmesi için 240 milletvekilinin en az 121'inin desteğini alması gerekiyor.

GERB ÖNDE GÖRÜLÜYOR

Kamuoyu araştırma şirketi Afis’in son anketine göre, yarışın eski Başbakan Boyko Borisov'un liderliğindeki merkez sağ Bulgaristan'ın Avrupalı Gelişimi İçin Yurttaşlar (GERB) ile Kornelia Ninova liderliğindeki Sosyalist Parti arasında geçmesi bekleniyor.

GERB'in oylarının yüzde 31 görüldüğü araştırmada, sosyalistlerin oyu ise yüzde 30 görülüyor.

Araştırma, katılım oranına göre, parlamentoya 5 veya 6 siyasi gücün girebileceğini işaret ediyor.

Boyko Borisov, 2009-2013 ile 2014-2017 dönemlerinde başbakanlık yapmıştı. Borisov hükümetlerine bakanlık almadan destek veren milliyetçi cephenin, seçimden sonra hükümet oluşumunda yine kilit rol oynaması bekleniyor.

Popülist çizgide politika izleyen, ırkçı ve aşırı milliyetçilerin oluşturduğu "Birleşik Vatanseverler" koalisyonu, göçmen ve Müslüman karşıtlığıyla bilinen ATAKA Partisini de içinde barındırıyor. Birleşik Vatanseverlerin anketlerdeki oy oranı yüzde 10'un altında görülüyor.

Sosyalist Partinin kadın lideri Kornelia Ninova, Birleşik Vatanseverler ile yakın olduklarını söylemiş, seçimden birinci parti olarak çıkmaları halinde iş birliği yapacaklarının sinyalini vermişti.

TÜRKLERİN OYLARI İÇİN YENİ PARTİ

Bulgaristan'daki erken parlamento seçiminde, ülke nüfusunun yüzde 10'unu oluşturan Türk ve Müslümanların oyları için Sorumluluk, Özgürlük ve Hoşgörü için Demokratlar (DOST) Partisinin yanı sıra son parlamentoda 33 milletvekili bulunan Hak ve Özgürlükler Hareketi (HÖH) mücadele verecek.

Türkiye'de 24 Kasım 2015'te hava sahasını ihlal eden Rus savaş uçağının düşürülmesi, HÖH'te görüş ayrılığına neden olmuştu. Türkiye'nin tutumunu destekleyen Genel Başkan Lütvi Mestan, Onursal Başkan Ahmet Doğan'ın baskılarına maruz kalarak partiden ihraç edilmişti.

Mestan ve bir grup milletvekili, Nisan 2016'da DOST Partisini kurarak Bulgaristan'daki Türk siyasi hareketinde yeni bir sayfa açmıştı. Kısa sürede örgütlenen DOST Partisi, erken seçimlere Hürriyet ve Şeref Halk Partisi (HŞHP) ile ittifak yaparak DOST Birliği altında katılıyor.

Seçmen listesinde ırkçı ATAKA partisinin eski milletvekillerine yer vermesiyle tepki çeken HÖH, bu kararının ardından ülkedeki Türk ve Müslümanlardan tepki görüyor.

Afis’in araştırmasında DOST Birliğinin oy oranının yüzde 1,1 ile 2,8 arasında değişebileceği ifade ediliyor. Ancak henüz seçim sınavından geçmemiş olan DOST Birliğinin bu seçimde büyük bir sürpriz yapabileceği de değerlendiriliyor. DOST Birliğinin, düşük oy oranlarına rağmen seçim günü sonunda belli olacak gizli oy potansiyeline sahip olduğuna dikkat çekiliyor.

DOST Partisi yöneticileri de yüzde 4 olan seçim barajına takılmadan ülke siyasetinde önemli bir yer edineceklerine inanıyor.

KİRİL ALFABESİYLE DİLEKÇE YAZMA ZORUNLULUĞU

Öte yandan ZİK, AB üyesi ülkeler dışında oy kullanacak seçmenlerle ilgili dün kritik bir karar aldı. Komisyon, Türkiye’nin de aralarında bulunduğu AB üyesi ülkeler dışında oy kullanacak Bulgar seçmenlerin Kiril alfabesi ile sandık kurulu önünde dilekçe yazma mecburiyeti getirdi. Sandık başında kimseden yardım almadan yazılması gereken dilekçeler, oy kullanımını zorlaştıracak. Kararın, oy kullanma işlemlerinin başlamasına çok kısa süre kala alınması, yurt dışındaki Bulgaristan vatandaşı binlerce seçmenin tepkisine neden oldu.

ZİK, daha önceki seçimlerde söz konusu dilekçelerin doldurulması sırasında Kiril alfabesi bilmeyenlerin başkalarından yardım almalarına müsaade ediyordu.(AA)