Azami kar yerine insan hakları... 'Alman Modeli' İzmir'de tartışıldı

Diren ÇELİK/ EGEDESONSÖZ- İzmir Ticaret Odası (İZTO) ve Alman Türk Ticaret ve Sanayi Odası işbirliği ile İZTO çok amaçlı toplantı salonunda ‘Alman Tedarik Zinciri Özen Yükümlülüğü Kanunu’nun Türk Ticari Hayatına Yansımaları’ toplantısı gerçekleştirildi. Toplantıya Alman-Türk Ticaret ve Sanayi Odası Tahkim Divanı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Köksal, Alman-Türk Ticaret ve Sanayi Odası İzmir Temsilcisi Deniz Eriten, İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Üyesi Nuray Eyigele İşleyen ile Türkiye ve Almanya’da iş yapan firmalar yoğun ilgi gösterdi. Kanunun detaylarını katılımcılarla paylaşan Alman-Türk Ticaret ve Sanayi Odası Tahkim Divanı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Köksal, kanunun Alman şirketlerinin her ne olursa olsun kar gütmek yerine dünyada uygulanabilecek sosyal haklara bağlı ve çevreye duyarlı olmasını amaçladığını vurguladı.

1 OCAK’TA YÜRÜRLÜĞE GİRDİ
Almanya’nın hazırladığı kanunun amacını açıklayarak konuşmasına başlayan Alman-Türk Ticaret ve Sanayi Odası Tahkim Divanı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Köksal, “Kanun iş hayatında riski azaltmak amacıyla hareket ediyor. İş yerlerinde insan haklarının ihlallerinin önlenmesinde ve çevre ihlallerinin önlenmesi gibi konu başlıklarına öncelik veriyor. Kanun 1 Ocak 2023 tarihinde yürürlüğe girdi. Kanunla birlikte Alman şirketleri her ne olursa olsun kar amacı gütmek yerine insan haklarına saygılı, çevreye duyarlı olmasını ön görüyor. Bütün dünyada uygulanabilecek, bütün dünyanın takip edebildiği sosyal haklarına ve çevreye duyarlı bir ticaret hayatı olsun diyor. Bu anlamda da kanunun 3. Maddesinin birinci fıkrasında birtakım yükümlülükler getiriyor” dedi.

YASAYI DİKKATLE İZLEMELİYİZ
İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Üyesi Nuray Eyigele İşleyen en çok Almanya ile ilişkilerin iyi olduğuna işaret ederek, “Almanya, ülkemizin ve kentimizin önde gelen ticari partnerlerinden. İhracat, kentimizde faaliyet gösteren yabancı sermayeli firmalar ve turizm başta olmak birçok sektörümüzde Almanya ile yakın ilişkiler içerisindeyiz. Bu nedenle Almanya’da yürürlüğe giren ve ticari ilişkilerimizi etkileyen tüm mevzuat çalışmalarının ülkemiz ve kentimiz ekonomisinin gelişimi için büyük önem taşıdığına inanıyoruz. 2022 yılında Almanya, Rusya Federasyonu ve Çin’in ardından ülkemizin en büyük 3’üncü ticaret ortağı oldu. En çok ihracatımızı Almanya’ya gerçekleştirdik. Ülkemiz ihracatının yüzde 8,2’si, ithalatının ise yüzde 6,5’u Almanya ile. Almanya ile iş yapan firma ve yatırımcı sayımız her geçen gün artıyor ve bu artışla, ticari ilişkilerimizin daha dengeli seviyelere geleceğini öngörüyoruz. Ticaretimizi İzmir özelinde değerlendirdiğimizde ise, 2022 yılında en çok ihracat yaptığımız ülke Almanya oldu. İzmirli firmalarımızın Almanya’ya 1.6 milyar dolar ihracat gerçekleştirdiğini, ithalat miktarının da 1,1 milyar dolar olduğunu görüyoruz. Bir diğer deyişle İzmir; toplam dış ticaret dengesinde olduğu gibi, Almanya ile olan ticaretinde de ihracat fazlası veriyor. Bu durumu sürdürülebilir kılabilmemiz için Almanya Tedarik Zinciri Özen Yükümlüğü Yasasını yakından ve dikkatle izlememiz gerektiği kanaatindeyiz” ifadelerine yer verdi.

YASADAN DOĞAN YÜKÜMLÜLÜKLER YERİNE GETİRİLMELİ
Almanya’ya ihracatımızı sürdürmek için Türk firmalarının söz konusu kanuna uyum göstermeleri gerektiğini vurgulayan, “Yasa temel olarak, küresel ekonomide insan haklarını ve çevreyi daha iyi korumak adına Alman şirketlerinin belirli kurallar çerçevesinde tedarik zincirlerini şekillendirmesini ve öngörülen standartlara uyumlu bir biçimde ilerlemesini amaçlıyor. Bu nedenle, Alman şirketleri olduğu kadar doğrudan ve dolaylı tedarikçilerini de yükümlülük altına alıyor. Alman bir şirketin tedarikçisi durumundaki Türk firmalarının da ilgili yasa hükümlerini inceleyerek gerekli hazırlıkları yapmaları önem arz ediyor. Almanya’ya ihracatımızı sürdürmek için, firmalarımızın söz konusu kanuna uyum göstermeleri, yasadan doğan yükümlülükleri yerine getirmeleri gerekiyor” dedi.