Metehan UD/ EGEDESONSÖZ - İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne ait İZSU, İZDOĞA, İZBETON ve İZULAŞ’ta örgütlü Türk-İş'e bağlı Belediye İş Sendikası İzmir Şubeleri ile o dönemin İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer arasında yerel seçimlere 5 gün kala TİS imzalandı.
Yaklaşık 6 bin işçiyi ilgilendiren toplu iş sözleşmesi ile işçilerin ücretlerine ilk yıl için yüzde 67,07 oranında zam yapıldı. Ayrıca TİS’in ikinci yılında ise açıklanacak yıllık enflasyon ve üç puan refah payı ile birlikte artışlar yapılacaktı. Bu da yüzde 42’lik bir zam oranına denk geliyor.
TİS YARGIYA TAŞINDI AMA…
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay’ın talimatı ile TİS yargıya taşındı. Ekonomik krizde olduğunu belirten İzmir Büyükşehir Belediyesi yönetimi yüzde 42,05 oranındaki enflasyon farkını işçilerine yansıtmamak için dava açtı. Enflasyon farkı ile ilgili maddenin güncellenmesini talep etti.
Yargı yolunun kapanmasının ardından harekete geçen Başkan Cemil Tugay, Belediye-İş İzmir Şube yöneticileri ile görüşerek TİS’teki zam oranının aşağıya çekilmesini istediği ifade edildi ancak bu teklifin de kabul edilmediği öğrenildi.
SENDİKAYA BİLDİRİM
Öte yandan İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin İZBETON'a 7 Mayıs 2025 tarihinde toplu işten çıkarmalarla ilgili bildirim gönderdiği ortaya çıktı. Büyükşehir Belediye-İş Genel Merkezi'nden ise 9 Mayıs 2025 tarihinde Ankara 25. Noterliği üzerinden yanıt verildi.
BELEDİYE-İŞ: ANAYASAYA AYKIRI
Belediye-İş Genel Mali Sekreteri Bayram Özkan ve Örgütlenme Genel Sekreteri İsmail Duman imzalı yazıda toplu işten çıkarmanın Anayasa'ya aykırı olduğu vurgulandı. İşçilerin eşleri ve çocukları ile birlikte sefalete, açlığa mahkûm edileceğinin ifade edildiği yazıda karardan vazgeçilmesi istendi.
Gönderilen yazı şu şekilde:
“İzmir Büyükşehir Belediyesi dava boyunca maaşların zamlı ödenmemesi için yürütmeyi durdurma talep etti ancak iş mahkemesi talebi reddetti. Yürütmeyi durdurma kararının iptali bir üst mahkemeye taşındı ancak üst mahkeme de talebi geri çevirdi.
İlgi : İZBETON İzmir Büyükşehir Belediyesi Beton ve Asfalt Enerji Ürt.ve Dağ. Tes. Su Kanalizasyon Tic, ve San.A.Ş. İnsan Kaynakları ve Eğitim Müdürlüğü'nün 07.05.2025 tarih, 23092063-900.99-857 sayılı, toplu işten çıkarma bildirimi konulu yazısı,
1- İlgi yazıda belirtilen ve Müdürlüğünüzce yapılmak istenen toplu işçi çıkarma işlemi birçok yönden Anayasamıza, Yasa hükümlerine, Toplu İş Sözleşmesi hükümlerine aykırıdır.
Bilindiği üzere Anayasamızın, "Çalışma ve sözleşme hürriyeti" başlıklı 48.maddesi; "Herkes, dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetlerine sahiptir..."
"Çalışma hakkı ve ödevi" başlıklı 49. maddesi, "Çalışma, herkesin hakkı ve ödevidir."
Hükümlerini içermektedir.
Bir Kamu Kurumu olan İzmir Büyükşehir Belediyesinin şirketi olan, mahalli müşterek Belediye Hizmetlerini yerine getiren İZBETON A.Ş.'de ilgi yazıda belirtildiği şekilde toplu işten çıkarma yapılması kaynağını Anayasamızdan alan çalışma hak ve özgürlüğüne açıkça aykırıdır.
2- Bilindiği üzere İZBETON A.Ş., Bir Kamu Kurumu olan İzmir Büyükşehir Belediyesine ait, kamu hizmeti veren bir Belediye şirketidir.
Bu kamusal özellik gereği Halk sağlığını, refahını, huzurunu, güvenliğini doğrudan ilgilendiren ve devamlılık arz eden, belediye hizmetlerini yerine getirmektedir.
Yapılan hizmetin ve yapan kurumun bu özellikleri gereği İZBETON A.Ş.'de gelir-gider gibi unsurlar ileri sürülerek işçilerin işlerinden edilmesi mümkün değildir. Özelliği gereği kâr amacı gütmeyen kamu hizmeti gören işverenliğinizde bu gerekçeler ileri sürülerek işçi karılmaya çalışılması Yasa'ya, hakkaniyete, kazanılmış haklara, Anayasalaşma hak ve özgürlüğüne açıkça aykırıdır.
3- İşyerinde geçerli, 6356 Sayılı Yasa hükümlerine göre akdedilmiş Toplu İş Sözleşmesi yürürlüktedir.
Toplu İş Sözleşmesinin tamamı ve dolayısı ile tüm parasal hükümleri tarafların özgür iradeleri ile toplu pazarlık ve görüşmeler sonunda, Ülkemizin ekonomik koşulları da dikkate alınarak birlikte belirlenmiştir.
Yasa hükümleri doğrultusunda, tarafların katılımı ve özgür iradeleri ile belirlenmiş parasal hükümlere, bu aşamada ekonomik gerekçelerle itiraz edilmesi, işçilerin işinden, ekmeğinden edilmeye çalışılması telafisi imkânsız haksızlıklara ve mağduriyetlere sebep olacaktır.
Üstelik Ülkemizin içinde bulunduğu ağır ekonomik koşulların, yüksek enflasyon oranlarının en çok çalışan kesimi, işçilerimizi olumsuz etkilediği ortadadır. Her geçen gün işçilerin parasal haklarının eridiği, reel satın alma gücünün azaldığı açıktır.
Bu ekonomik koşullarda işçilerin gün geçtikçe eriyen parasal haklarında indirim yapılmaya çalışılması da ekonomik gerekçelerle tek geçim kaynakları olan işlerinden edilmeleri de başkaca hiçbir geliri olmayan işçilerin eşleri ve çocukları ile birlikte sefalete, açlığa mahkûm edilmeleri anlamına gelmektedir.
4- Açıklanan nedenlerle, yapılmak istenen bu hatalı, Yasa hükümlerine açıkça aykırı işlem ve uygulamadan vazgeçilmesini, emekçilerimizin ve ailelerinin mağduriyetine sebep olunmamasını talep etmekteyiz”
"PERSONEL SAYISI MUTLAKA AZALACAK" DEMİŞTİ
Başkan Tugay işten çıkarma konusu ile ilgili olarak kendisine yöneltilen soruya ise “Daha önceki konuşmalarımda söyledim, 26 bin kişiyle Kocaoğlu belediyeye bırakmıştı, ben 38 bine yakım rakamla aldım. İçinde bulunduğumuz ekonomik şartları da düşündüğümüzde bir verimlilik çalışması yapmamız gerek. Gerçekten o kadar çalışan gerekiyor mu diye sorgulamamız lazım. O çerçevede başladığımızdan bugüne kadar 2 bin 200’e kadar azaltma yaptık. Ama bazı hizmetlerde şöyle bir durum var, vatandaştan para alıyoruz, personelimiz var ama ondan alınan para personel giderini karşılamıyor. Bunlarla ilgili gerekli değerlendirmeyi yapmamız lazım. Belediyenin mutlaka verimliliği, performansı gözeten bir politikası, yönetim anlayışı olması lazım. Başka türlü bu iş yürümez. Belediye hizmetlerinde hiçbir aksamaya neden olmadan, hizmetlerimizi geliştirerek, hem de çalışanlarımızı mutlu etmek üzere kendimizi yeniden yapılandırıyoruz. Bu çerçevede personel sayısı mutlaka azalacak. Ama bu azaltma ‘paramız yok’ azaltması değil, belediyenin daha bir idari performans göstermesi için olacak" yanıtını vermişti.
