Muhittin AKBEL / EGEDESONSÖZ – Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, inşaat sektörünün yüzde 7,3 büyüdüğü ortaya çıkmıştı. Tarım ve sanayideki yüzde 2’şerlik küçülmeye rağmen Türkiye ekonomisinin yüzde 2’lik büyüdüğü iddiası, tartışmalara neden oldu. Bu konuyu değerlendiren Müteahhitler Federasyonu (MÜFED) Başkanı Ayhan Sulak, deprem bölgesinde 27 aydır süren inşaat çalışmalarının söz konusu oranı büyüttüğünü, ancak oranda oradaki altyapı çalışmalarının da payı olduğunu anlattı. Başkan Sulak, “Oysa sektör günden güne erimektedir. Deprem bölgesinin etkisinin azalmasıyla önümüzdeki günlerde negatif rakamları da göreceğimiz aşikardır” dedi.
KONUT SATIŞLARINDAKİ BÜYÜMEYE DE BAKMAK LAZIM
Piyasanın son durumunu konut satışlarındaki büyüme ve inşaat sektöründeki büyüme olarak iki ayrı açıdan değerlendirmek gerektiğini belirten MÜFED Başkanı Ayhan Sulak, konut satışlarıyla ilgili şu bilgileri aktardı:
“TÜİK verilerine göre konut satışları, 2025 yılının ilk 4 ayında, geçen yılın ilk 4 ayına oranla yüzde 56,6 ile 118 bin 359 satışla, 2022 yılından sonraki en yüksek orana ulaştı. Toplam satışın 34 bin 633’ü, birinci el satıştır. İlk el satışların 17 bin 465’i ipotekli satıştır. 83 bin 726 satış da 2. el olarak gerçekleşmiştir. 2024 yılının sonlarında başlayan talebin, bu yıl da devam ettiğini görüyoruz ve talebin artarak süreceğini öngörüyoruz. Sıfır ve ipotekli satışlarda artışın iki sebebi var. Birincisi, son zamanlarda yaşanan depremler nedeniyle vatandaşın depreme dayanıklı güvenilir konut arayışıdır. İkincisi ise konut kiralarındaki olağanüstü artışlardır. Vatandaşımız yüksek kira bedelleri ödemekten kurtulmak için konut almayı tercih ediyor, gücü yettiğinde. Şu anda konut faiz oranları çok yüksek ve kısıtlı da olsa, sıfır daire ya da 2. el daire satışı gerçekleşiyor.”
7,3’LÜK BÜYÜMEDE KONUTUN YANI SIRA ALTYAPI YATIRIMLARININ DA PAYI VAR
TÜİK verilerine göre, yılın ilk üç ayında inşaat sektörünün yüzde 7,3’lük büyüme gösterdiğini ancak bu yüksek oranın oluşmasında, 27 aydır deprem bölgesinde devam eden inşaat ve ihya faaliyetlerinin etkisinin göz ardı edilemeyeceğini söyledi. Başkan Sulak,yurt genelinde inşaat faaliyetleri azalırken, inşaat faaliyetlerinin deprem bölgesinde çok yoğun halde devam ettiğini öne sürdü ve şu değerlendirmelerde bulundu:
“Deprem bölgesindeki inşaat faaliyetleri sonucunda sektörümüzün GSHH içindeki payı yüzde 5,5-6 aralığında seyrediyor. Bir başka deyişle, yurt genelinde inşaatlar azalma gösterirken, büyük bir kısmı deprem bölgesinde inşaatlar ilerliyor. Ayrıca, inşaat sektöründeki büyüme oranında, altyapı yatırımlarının payının da olduğu unutulmamalı. Fakat yaklaşık 20 yıldır belirli bir ivme yakalamış ve müthiş bir birikime sahip olan inşaat sektörü, giderek erimektedir. Enflasyon muhasebesine geçiş etkisiyle kağıt üzerinde bir takım iyileşmeler olduğu ifade edilse de, Gayrisafi Yurtiçi Hasıla, iktisadi faaliyet kollarına göre A10 düzeyinde cari fiyatlarla değer, pay ve değişim oranları incelendiğinde, bir önceki yılın ayrı çeyreğine göre azaldığı görülmektedir. Diğer bir deyişle, enflasyon etkisini de ortaya koyduğumuzda sektör, günden güne erimektedir. Deprem bölgesinin büyümeye olan etkisinin azalmasıyla birlikte önümüzdeki günlerde negatif rakamları da göreceğimiz aşikardır.”
RUHSAT SAYISI AZALIYOR, BARINMA SORUNU ARTIYOR
MÜFED Başkanı Ayhan Sulak, bakanlık ve sektör temsilcilerinin birlikte stratejik planlama yapmaları gerektiğinin altını çizdi:
“Sonuç itibariyle yeni ruhsat sayıları hızla azalıyor. Bunun sonucunda da orta ve alt gelir grubundaki insanlarımızın barınma sorunları giderek artıyor. Ev sahipliği oranı hızla azalıyor ve buna bağlı olarak da kira bedelleri astronomik rakamlara ulaşmış durumda. Sektörün kalıcı çözümlere ihtiyacı vardır. Bu ihtiyaç, had saftadır. Bu konuda ilgili bakanlıkların ve sektör temsilcilerinin bir an önce birlikte stratejik planlamalar yapmaları elzemdir. Müteahhitler Federasyonu olarak bu konuda her türlü katkıyı sunmaya hazır olduğumuzu da söylemek isterim.”