Büşra ÇETİNKAYA / EGEDESONSÖZ – Kirazın ana vatanı olarak bilinen İzmir’in ilçesi Kemalpaşa’da üretimi don vurdu. Kirazda rekolte kaybının yüzde 70 olduğu Kemalpaşa’da üreticiler bir sonraki sene başka ürünlere yönelmeyi düşünüyor.
Pazar tezgahlarında yer bulamayan kiraz kilosu 200-500 TL arasında değişiyor.
Tarımdan para kazanamayan, geçimini sağlayamayan çiftçiler ise son çareyi arazilerini satmakta buluyor. Kemalpaşa Ziraat Odası Başkanı Bülent Oray, kirazda yaşanan krizi ve üreticiler olarak taleplerini Egedesonsöz’e anlattı.
OVADAKİ KİRAZA GÖRE DAĞDAKİ KİRAZ İKİ KATINA ALICI BULDU
Oray, Mart ve Nisan ayında yaşanan zirai don olayının kiraz üretimini vurduğunu söyleyerek “Mart ayında yaşanan don olayı tarım ürünlerimizi olumsuz etkiledi. Hasarlı üreticileri belirlemek için rapor hazırlandı. Rapor sonucuna göre kiraz üretiminin yüzde 70’in zarar gördüğü yaklaşık 42 bin oranında açıklandı. Kemalpaşa’da kiraz üretimi yoğunluk olarak ovalarda ancak dağ köylerinde de üretiliyor. Ovadaki duruma göre geç çiçeklenme olduğu için onlar çok fazla etkilenmedi don olayından. Ovadaki fiyatlara göre dağdaki kirazlar iki kat daha fazla fiyata alıcı buldu. Sadece kirazda değil şeftalide de zarar var. Erkenci cins şeftalilerde soğuktan dolayı zarar gözle görünüyor. Erik ve kayısıda da aynı şekilde” dedi.
FAİZSİZ GERİ ÖDEME VE ERTELEME TALEBİ
Yaşanan kiraz krizi ile ilgili bakanlığa ve bankalara destek çağrısında bulunan Oray, çiftçinin çektiği krediler için faizsiz geri ödemenin ertelenmesi talebinde bulunduklarını dile getirdi.
Oray, borç batağında olan çiftçilerin devlet desteğine ihtiyacı olduğunu ifade ederek “Türkiye Ziraat Odaları Birliği Başkanı ile konuştuğumuzda bölgemize gelip kendi gözleriyle gördü. Bakanlık temsilcilerine, bölge milletvekillerine taleplerimizi ilettik. Tarımsal kredilerimiz ürün bazlı çekildi. Geri ödemeleri hasat sonu, Haziran sonu Temmuz ayı içerisinde olacak. Ziraat Bankası borçlarının ve Tarım Kredi borçlarının faizsiz bir şekilde ertelenmesi talebimiz var ve bunun yakın bir zamanda yapılması gerekiyor. Üretici don olayından dolayı büyük zarara uğradı. Bugün Eylül-Ekim aylarında bir borç erteleme gelirse Kemalpaşa’daki üreticilerin bundan faydalanma şansı yok. Yüksek faizli kredi çekerek bu borçları kapatmak zorunda kalacak. Yapılandırma yaptıracak. Böyle olunca zaten borçlu olan üretici borcun içine batacak. Tarım arazilerine çökmek isteyen fırsat kollayan insanlar da var. Üretimin devam ettirilmesi için faizsiz kredi istiyoruz. Sulama yeni başladı. Tarımsal sulamada kullandığımız elektrik fiyatları çok yüksek. Uzun vadeli faizsiz kredi talebimiz var. TARSİM sigortası, devlet desteği var ama yetersiz. Don teminatını içine eklediğinizde poliçeniz otomatik olarak iki katına çıkıyor. Üreticiye devlet desteğinin artırılması gerekiyor” dedi.
ÜRETİMDEN KAZANAMAYAN ARAZİSİNİ SATIYOR
Kemalpaşa’da tarımsal üretimi olumsuz etkileyen diğer bir faktörün hobi bahçeleri ve kaçak yapılaşmanın olduğunun altını çizen Oray, üretimden çekilmeye başlayan çiftçinin tarlasını satmaya başladığını belirtti. Kiraz üretim alanlarının da her geçen gün daraldığını söyleyen Oray, “Menderes’ten sonra en fazla hobi bahçelerinin yapıldığı, kaçak yapılaşmaların olduğu ilçe Kemalpaşa’dır. Ben her yerde bunu dile getiriyorum, önlemlerin hızlı bir şekilde alınması gerektiğini söylüyorum. Mahkeme sonucu kesinleşen yerlerde yıkım tebligatı gelir, sonra boşaltılır ve yıkım yapılır. Geçtiğimiz 1 ay içinde Vişneli Mahallesinde, hobi bahçeleri yıkıldı. Ancak tarımsal alanların hobi bahçelerine dönüştürülmesi hala tam olarak durdurulabilmiş değil. Bugün üretici, kendi arazilerinden geçimini sağlayacak bir gelir elde edemiyor. İster istemez tarım arazilerini elden çıkarmak zorunda kalıyor. Yan geliri olan, tarımı ikinci faaliyet alanı olarak görüyorlarsa satmıyorlar ama üretimden kazanamayan, geçinemeyen üreticiler arazisini satmak durumunda kalıyor. Kemalpaşa’da kiraz üretim alanları her geçen gün daralıyor” diye konuştu.
GENÇLER TARIM YAPMAK İSTEMİYOR
Tarım üretiminde yaş ortalamasının da yükseldiğine değinen Oray, “Ben oda başkanlığına başladığımda tarımla uğraşan insanların yaş ortalaması 40-50 idi. Yeni nüfus tarımı seçmiyor. Asgari ücretle fabrikalarda iş arayışı içinde. Şimdi bu yaş ortalaması 55’i geçti. Gençler tarım yapmak istemiyor, gelecek görmüyor” dedi.