EGEDESONSÖZ - İzmir 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, 29 Temmuz 2025 tarihli toplantısında Kınık ilçesindeki iki farklı bölgede arkeolojik sit alanı tescil kararları aldı. Bergama Kazı Başkanlığı’nın 2024 yılı yüzey araştırmaları sonucunda hazırlanan raporlar doğrultusunda, Yaylaköy ve Kocaömerli mahallelerinde tespit edilen kültürel miras alanları 1. ve 3. derece arkeolojik sit olarak koruma altına alındı.
KYBLE FİGÜRÜ
Yaylaköy’ün doğusunda yer alan Kale Tepe mevkiinde yapılan incelemelerde, Doğu Roma dönemine ait bir su sarnıcı, seramik parçaları ve Kybele figürlü bir buluntu tespit edildi. Alanın kuzeyinde yer alan sarnıç ve çevresindeki duvar kalıntıları, bölgenin hem Hellenistik hem de Bizans dönemlerinde kullanıldığını gösteriyor. Kurul, bu alanı 1. ve 3. derece arkeolojik sit olarak tescilledi.
Raporda şu ifadeler yer aldı:
İzmir ili, Bergama ilçesi, Pergamon Antik Kentinde sürdürülen kazı çalışmalarına paralel Bergama ve Kınık ilçelerinde Bergama Kazı Başkanlığınca 2024 yılında gerçekleştirilen yüzey araştırmaları sonucunda hazırlanan bilgi ve belgeler doğrultusunda, Kaletepe olarak adlandırılan tepe ve eteklerinde gerçekleştirilen incelemede toprak yol kesitlerinde kiremit parçalarına ve seramiklere rastlanılmış inceleme kuzeye doğru sürdürülerek tepe noktasında bir sarnıç tespit edilmiştir. Sarnıcın iç sıvasının ve tonozunun olmadığı, kareye benzer bir formda olduğu; üzerinde yer aldığı büyük kaya kütlesi üzerinde farklı derinliklerde oyulmuş tekne benzeri açıklıkların olduğu görülmüştür. Yer yer tahrip olmuş durumdadır. Sarnıcın bulunduğu alanın doğusunda yapılan incelemeler sonucunda toprağa gömülü vaziyette bir duvar sırası tespit edilmiştir. Yüzey araştırması kapsamında görevli Bakanlık Temsilcisince hazırlanan raporda, Buluntu Yeri 15 olarak belirtilen alanda Doğu Roma (Bizans) Dönemine ait bir su sarnıcının tespit edildiği, sarnıç yapısının çevresindeki ve aşağısındaki doğu düzlüklerdeki taşınmazlardan toplanan profil veren seramik parçalarının tablet tarama yapılarak kayıt altına alındığı, alandan diğer amorf buluntular yanında 1 adet etütlük listeye dahil edilen Hellenistik Dönem'e tarihlenen Kybele'ye ait tympanon tutan el ele geçirildiği, bu alanın çevresinde 1995 yılında Asklepios yazıtının bulunduğu ve şu anda Bergama Müze Müdürlüğünde bulunan yazıtın bulunduğu alanda günümüzde bir çeşmenin yer aldığı belirtilmiştir.
MEZAR ALANLARI
Kocaömerli’nin güneybatısında, ormanlık alanda yer alan Marukluk mevkiinde yapılan araştırmalarda çatı kiremitleri, pithos parçaları, günlük kullanım seramikleri ve kaya oygu mezarlar belirlendi. Alanın bir nekropol veya yerleşim yeri olduğu değerlendiriliyor. Kurul, 197 ada 1 parseldeki bu bölgenin sit sınırlarını genişleterek 1. ve 3. derece arkeolojik sit olarak yeniden tescilledi.
Raporda şu ifadeler yer aldı:
İzmir ili, Kınık ilçesi, Kocaömerli Mahallesinin kuşuçumu yaklaşık 500 mt güneybatısında, genellikle ormanlık alandan meydana gelen bölgede yer almaktadır. Alanda çok miktarda çatı kiremidi, pithos parçaları ve az miktarda günlük kullanım pişmiş toprak seramik parçalarına raslanmıştır. İlgili alanda kaya oygu mezarın bulunduğu ve ayrıca bölgede in situ konumda bulunmayan işlenmiş antik blokların yer aldığı görülmüştür. Alandaki; Çatı kiremidi yoğunluğu (Kiremit çatkı mezar), kaya oygu mezarın varlığı, az miktarda günlük kullanım seramik ve bazı yapılara ait olabilecek işlenmiş taş blokların varlığı gibi veriler birlikte düşünüldüğünde; bu bölgede ya bir nekropol alanı olmalıydı ya da lokal bir yerleşim alanı ve onun nekropolü yer alıyordu.
Her iki alanda da kaçak kazı faaliyetleri riskine dikkat çekilirken, yerel yönetim ve güvenlik birimlerinin alanları düzenli olarak kontrol etmesi ve halkın bilgilendirilmesi gerektiği vurgulandı.
