Uzmanından YKS öncesi doğru beslenme önerileri

Beykoz Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölüm Başkan V. Prof. Dr. H. Suavi Ahıpaşaoğlu, “Sınavlar, yalnızca bilginin değil bilginin çabuk kullanımı ve zihinsel dayanıklılığın da ölçüldüğü bir süreçten oluşmaktadır. Bu nedenle sınav öncesinde doğru beslenme sayesinde sadece yüksek enerji değil aynı zamanda uzun sınav saatlerine dayanıklılık ve zihinsel performansı üst düzeye taşımak mümkündür. Yanlış beslenme, halsizlik ve gerginliğe yol açıp başarıyı olumsuz etkileyebilir” diye konuştu.  

Üniversite adaylarının büyük bir heyecanla beklediği Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS 2023), 17-18 Haziran 2023 tarihlerinde yapılacak. Rekor başvurunun olduğu YKS 2023’te bu yıl 3 milyon 498 bin 18 aday hayallerini kurduğu üniversiteye yerleşmek için ter dökecek. YKS öncesi dersler kadar fiziksel ve zihinsel hazırlık da önemli. Her iki alandaki hazırlığın temelini ise beslenme oluşturuyor. Öğrencilerin stresi yoğun yaşadıkları bu günlerde bazı adaylarda iştah kapanıyor, bazılarında ise abur cubur yeme eğilimi ile beraber aşırı beslenme görülebiliyor. Son gün gıdaya dikkat edilmesi ise genellikle işe yaramıyor. Tüm konularda olduğu gibi sınav öncesi beslenme de iyi bir süreç yönetimi gerektiriyor. Sınav öncesi dönemde iyi beslenme, beyin fonksiyonlarına ciddi etki yapıyor ve adayın başarısını yükseltiyor.  

Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölüm Başkan V. Prof. Dr. H. Suavi Ahıpaşaoğlu, sınava hazırlanan adayların yediklerinin ve içtiklerinin çok önemli olduğunu belirterek şunları söyledi:  

“Uyanıklığı ve enerji seviyesini artıran besinler olduğu gibi bunun tam tersi etki eden besinler de var. Yanlış beslenme, yorgunluk ve strese neden olabilir, vücut direncini düşürebilir ve başarıya ulaşılmasına engel olabilir.” 

“EVDE DOĞRU BESLENMEYE BAŞLAYIN” 
Sınav dönemlerinin yalnızca öğrenci için değil aile için de çok stresli olduğunu belirten Ahıpaşaoğlu, uygulanacak diyetin aile tarafından da izlenmesinin ailenin de stresinin azalmasında etkili olacağını ifade etti. Zamana karşı yarışmak ve doğru kararlar vermek için öğrencinin enerji seviyesinin en üst düzeyde olmasının altını çizen Ahıpaşaoğlu, “Adaylar unutmasın ki; hangi besini tüketirlerse o yönde bir performans alacaklar. Sınav öncesi süreç düzenli beslenmenin en gerekli olduğu zamandır. Gerekli ölçüde dinlenen, uyku düzenine dikkat eden, fiziksel ve zihinsel sağlığını önemseyen adaylar sınavlara en iyi şekilde katılacaklardır. Bunları ancak doğru gıdaları, yeterince ve önceden ölçülü miktarda tüketerek sağlamak mümkündür.” ifadelerini kullandı.  

SINAV HAZIRLIĞINDAKİ ADAYLARA 11 ÖNERİ
Prof. Dr. H. Suavi Ahıpaşaoğlu, sınava hazırlanan adaylara şu uyarılarda bulundu:  

“Sınav öncesi dönemde öğün atlamak sakıncalıdır. İnsan beyninin verimli çalışması için yiyeceklerden gelen enerjiye ihtiyacı vardır. Bunu önceden biriktirmezsek son gün alınan takviye yarardan çok zarar getirecektir.  

“Özellikle sınavdan önceki birkaç gün hafif yemekler yenmesi sindirim sisteminin düzenli çalışmasına ve sınav sırasında ek sorun çıkartmamasına destek olacaktır. Sınavdan önce ağır bir kahvaltı öğrencinin kendisini uykulu ve ağır hissetmesine neden olup, vücudun enerjisi, beynin verimli çalışması için ihtiyaç duyduğu enerjiyi sağlamak yerine sindirim sürecine odaklanır.  

“Sınavlara hazırlık döneminde zihinsel uyanıklık sağlayan protein açısından zengin gıdaları tüketmek doğru olacaktır. Sınav gününde sağlıklı ve iyi kahvaltı seçenekleri arasında az yağlı süt, yumurta, yoğurt, peynir, fındık, reçel, yulaf ezmesi veya tam tahıllı ekmek ile hazırlanmış bir tost olabilir. Beyin sağlığına iyi gelen ve “Beyin gıdaları” olarak nitelendirilen gıdalar arasında balık, ceviz, yaban mersini, muz, kuru meyvelerden üzüm, kayısı, incir, eril; magnezyum, bakır ve demir bakımından zengin atıştırmalıklar, fındık ve omega 3 açısından zengin olan avokadoyu sayabiliriz.   

“Genel olarak meyveler hızlı düşünmeye ve kolay hatırlamaya yardımcı olan beyne destek gıdalardır. K vitaminince zengin olup uyanıklık ve hafıza açıklığı için B6 ve B12 vitaminlerini içeren kavun, portakal, çilek, yaban mersini ve muz; sebzelerden ise maydanoz, havuç, biber, lahana, ıspanak, brokoli ve kuşkonmaz iyi seçenekler arasında sayılabilirler.  

“Gerek sınav öncesi çalışırken gerekse sınav süresi boyunca yeterince su içilmelidir. Vücuttaki su kaybı konsantrasyon eksikliği, huzursuzluk ve baş ağrısı şeklinde performansın düşmesine neden olabilir. Bu sebeple su içmek için susayana kadar beklenmemelidir. Uygun vücut suyu düzeyi yorgunluğu önleyeceği gibi stres seviyenin azaltılmasına da yardımcı olacaktır.  

“İnsanlar uyanık kalmak için genellikle kahve tercih ederler. Sinirinizi uyardığı için kafeinden kaçının. Ancak düzenli kahve içmeye alışıksanız az bir miktarda içebilirsiniz. Kahvenin yanında sağlıklı atıştırmalıklar yemeye özen gösterin. Kafein kısa süreli destek sağlarken, çoğunlukla migren ve yorgunluk gibi etkilere neden olabilir.  

“Konsantrasyonu arttırmak için yüksek kafein seçeneklerine alternatif olarak yeşil çay tüketilebilir. Yeşil çay aynı zamanda antioksidan kaynağıdır. 

“Gençler tarafından çok tercih edilse de gazlı içecekler kesinlikle uzak durulması gereken bir gruptur. 

“Arkadaşlar veya aile tarafından şiddetle tavsiye edilseler bile sınavdan hemen önce yeni yiyecek, içecek veya gıda takviyelerini denemeyin. Vücudun bunlara vereceği tepkiler sınav gününde öğrenciye kötü bir sürpriz yaşatabilir.  

“Tüm uyarılara rağmen düzenli beslenmeyenler multivitamin almayı düşünebilirler. B vitaminleri özellikle beyin fonksiyonlarını güçlendirir. Demir, kalsiyum ve çinko; vücudunuzun stresle başa çıkma yeteneğini artırır. Düzenli beslenenler için gıda takviyelerine gerek yoktur. 

“Uyku vücudun ve tabii ki beynin en güçlü besleyicisidir. Çoğu insan sabah kalktığında uykusu açılana kadar verimli olamaz. Birçok öğrenci de sınav öncesi gece geç saatlere kadar çalışır. Bunun yerine sınavdan önceki gün en geç akşamüzeri çalışma bırakılmalıdır. Hafif bir yürüyüş, sakin bir akşam yemeği, ertesi gün için hazırlıkların yapılması ve erken yatmak ertesi günün performansını en üst düzeye çıkartacaktır.”(DHA)