Lokantacıların Başkanı Yenice: 'Kara pazartesi' gelirse yanarız!

EGEDESONSÖZ- Türkiye Lokantacılar ve Pastacılar Federasyonu Başkanı Aykut Yenice, SonSözTV’ye konuk olarak Gazeteci-Yazar Muhittin Akbel’in sorularını yanıtladı. Koronavirüs gündemine ilişkin önemli değerlendirmelerde bulunan Yenice, tekrar kapanma gelmemesi adına vatandaşlara ve esnafa uyarılarda bulundu. 1 Mart itibariyle başlayan yeni normalleşmeyi değerlendiren Yenice, "Mutlu musunuz? Çarklar dönmeye başladı mı?" sorusuna şu yanıtı verdi:

BAR, GECE KULÜBÜ, DİSKO, GAZİNO VE BİRAHANELER HALA KAPALI
"Tabii ki mutluluk söz konusu çünkü yaşanan süreçte sektörümüzün temsilcileri üzerinden bir söylem geliştirilmişti, bu işin müsebbibi bizmişiz gibi. 2020 Mart ayından 2021 Mart ayına geldik, virüs hala Türkiye'de... Böyle bir süreçte en çok kapalı kalan ve zarar eden bizler için açık olmak, iş yapıyor olmak mutluluk veriyor. Ancak ekonomik krizlerden kaynaklı günlük kazançlarla ayakta kalmaya çalışan vatandaşlarımız var. Bu nedenle yarım ve buruk bir mutluluk yaşıyoruz. 1 yıldır 5 sektörümüz; bar, gece kulübü, disko, gazino, birahanelerimiz kapalı. Zor bir sıkıntılı karşı karşıya o sektördeki arkadaşlarımız bu sebeple tam bir mutluluk söz konusu değil."

TÜNELİN UCUNU KİM GÖRDÜ Kİ, BENİM ESNAFIM GÖRSÜN!
"Lokantalar, kafeler kapansın" diyen Bilim Kurulu üyelerine tepki gösteren Aykut Yenice, sektörün hala karanlık bir tünelde olduğuna vurgu yaparak şunları söyledi:

"Sektörümüz, karanlık bir tünelde. Çözüm bekleyen çok sorunumuz var. Açılmış olmakla sorunlar bitmiyor. Bu hadiseye bir bütün olarak bakmak lazım. Bugün Ankara’da bir kongre var ve basına yansıyan görseller var. Bu konuda eleştiriler getiriliyor. İzmir’den 100 otobüs gitti deniyor, o otobüslerden görüntüler var.  Bugün ülkenin en vahim tablosu Karadeniz. Samsun’da 2 kişiden biri pozitif. Durum vahim. Bugün Samsun’dan, Trabzon’dan, Artvin’den Ankara’ya kimse gitmedi mi? Bugünlerde Konya’yla ilgili basına konular yansıyor. Dünyanın genelinde virüs çok acı bir tabloya gidiyor. İlk kapandığımızda vaka sayısı bindi şimdi 26 bin. Devlet kendi içinde bu konuyla ilgili bir çelişki içerisinde. Bakanımız, ilk tablo açıklandığında on beş günde bir renkler yenilenecek, dedi. 15 gün sonra sayılar verildi sadece, kimse renklerden sözler etmedi. İstanbul kırmızı olduğu halde lokantalar açık, Balıkesir, Konya kırmızı olduğu halde kapalı. Bu doğru bir şey değil, bunları yaparken bunları çok iyi yönlendirmek lazım. Başta 15 gün içinde açıklayacağım diyorsun, sonrasında sadece rakamlar açıklanıyor. Bakıyor adam, Uşak bile maviden sarı olmuş, İstanbul’un İzmir’in sayıları ortada; ben kapalıyım, turuncudan kırmızıya dönen iller hala açık! Esnafın üstüne bu tabloyu yapıştırırsan, işte bu olmaz! Ya çıkıp komple kapanacağız ya da bu işi çözeceğiz. Esnaf kefalet kooperatifinden krediyi sileceğiz dediler. Bir baktık ki, bundan yararlanacak olan esnaf, pandemi başında kredi çekip de ödeyemeyenler içinmiş. Böyle şey olur mu? Bunların hepsi kakafoni. Tünelin ucunu tabii ki görmedik. Tünelin ucunu kim gördü ki ben göreyim, ya da benim esnafım görsün."

ÜÇÜNCÜ KAPATMA OLURSA, ALTINDAN KALKAMAYIZ
Yeni bir kapatma kararı olması halinde lokantacı esnafının bunun altından kalkamayacağına vurgu yapan Yenice, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Konya’daki esnaf diyor ki, benim başkanım, yöneticim, valim nerede? Vali ne yapsın, yetkisi yok ki. Vali bey görmüyor mu, görüyor! İl Hıfzıssıhhanın yetkisi yok. Bir yetki karmaşası mı var? 15 günde sayın bakan renkleri koyamıyor. Bugün Konya, yüzölçümü itibariyle, dünyanın birçok ülkesinden büyük. Konya merkezden 220 kilometre uzakta ilçeler var. O ilçeye nasıl ulaşacak insanlar? Bu tünel sadece bizim için değil, şu anda bütün dünya karanlık içerisinde. 3’üncü kapatmayla karşı karşıya kalırsak, bunun altından kalkamayız. Ben önümüzdeki pazartesi günü, bu tablo içerisinde aklımızdan olumsuz şeyler geçirmek istemiyoruz, bu bizim için facia olur. Düşünmek dahi istemiyorum çünkü aylarca, hatta bir yıldır kapalı olan sektörden bahsediyoruz. Trabzonlu  bir arkadaş tweet atmış, ey lokantaların açılmasını isteyenler neredesiniz diyor. Ben de şimdi soruyorum, taziye evlerini doldurup, yaylalarda yemek yerken sen neredeydin Trabzon’daki hemşerim? Bugün insanın kendini kontrol edemediği yerde ne yapsın lokantacılar restorancılar? İlk günden beri kontrol gerekliliğini söyledik. Geçen gün Bahri Baba Parkı’nda otobüs şoförü bıçaklandı, HES kodu istediği için. Kamu bilinci, vatandaşlık bilinci gelişmemiş insanla baş etme imkanımız yok."

O SUÇU İŞLEYEN SADECE LOKANTACI, PASTACI DEĞİL
Aykut Yenice, kurallara uyum konusunda şu açıklamayı yaptı: "Ulusal bir televizyon kanalında çağrı yaptım, il sağlık kurullarına alınmamız konusunda çağrı yaptık. Sağ olsun bugün bizden temsilci istiyorlar, biz de veriyoruz. Ben Aykut Yenice olarak, ilk gün gittim baktım mekan dolu. Hemen 4 kişilik masadan 2'şer sandalye kaldırdım. Sen kendini kontrol etmiyorsan, ne diyebilirim ki. Pandemi kitabı var, dedik, 455 sayfalık bir kitap. Bunun 29 nolu başlığı bizim. Ne yapılması gerekiyorsa, bunlar belirlenmiş. Bunun üstüne HES kodu dedik, sağ olsunlar bizi kırmadılar, kabul ettiler. Şikayet gelmiyor mu bize? Gelmiyor. Ama kamuoyunda duyuyoruz, bu konudaki aksaklıkları. Biz de haftalık verilerden öğreniyoruz, özellikle lokantacılık ve kafeciliğe karşı bir şey var. Kurallara uymayan sadece benim esnafımmış gibi gösteriliyor. Bu ne? İzmir Kordonboyu'nun hali ne? İzmir için kırmızı vakti. İlk cumartesi günündeki kalabalığı görmeyeceksin, toplu taşımayı görmeyeceksin… Karabağlar’da meydan muharebesi, belediye zabıtasının getirildiği hale bak. Kime ucu dayanıyor bunların? Dün akşam yerel bir kanalda spor programını seyrederken bir görüntü paylaştılar. Spor salonunda 2 gencecik çocuk var, maskeli. Önlerindekilerin maskesi yok, çenesinde bile değil. Baktığın zaman lokantacı pastacı değil suçu yalnız işleyen. Ama suçu sadece bize yüklersen, ben de bu görüntüleri gösterir, bunun cevabını isterim! Sırf sebep biz gibi gösterilince üzülüyoruz. Açılmak zorsa tamam bir müddet daha açılmayalım dedik ama kapanacaksak da bizim beklentilerimiz var. Mesela bilim kurulu üyeleri 1- 2 ay maaş almasalar ne yaparlar? Bir senedir dert çeken insandan nasıl iyi bir halde olmasını beklersin?"

SAAT 19.00'DA DÜKKANI KAPATMAK, SUÇA TEŞVİK ETMEK DEMEKTİR
Normalleşme kurallarına göre, lokantaların saat 19.00'da kapanma şartına değinen Türkiye Lokantacılar ve Pastacılar Federasyonu Başkanı Aykut Yenice, bu kararın, esnafı suça teşvik etmek anlamına geldiğini söyledi:

"Biz duba mıyız? Koy buraya, dursun! Kurumsal bir kimliğimiz var. Hak hukuk aramak için göreve geliyoruz. Açılmada şunu beklerdim, bakan gelsin bize, nasıl yapalım desin. Herkesin işini yapması gerekiyor. Adı kaptan diye gemi kaptanı uçak uçuruyor mu? Restoran, akşam 19.00'da kapatılmaz arkadaş. Böyle bir kural getirirsen, işi bu duruma getirirsen, o esnafı suça teşvik etmiş, suça sürüklemiş olursun. İşi gücü olan insan içkili lokantada gündüz vakti oturmaz. Saat 19.00, 20.00'den sonra gidilir buralara. Çeşme’de, Kuşadası’nda 19.00'da kapatabilir misin? Açıktı, yasaya uymadı, cezayı kestim, diyorsun. Ama sen suça teşvik ediyorsun? Saat 19.00'a kadar açıksın, dersen, bu insan, bu kuralı bir şekilde çiğneyecek. Alkollü adama, saat 18.00'de gelmiş, bir saat içmiş, bir saat sonra hadi kalk dersen ne olacak? Tatsızlıklar yaşanır. Bugün İstanbul da, İzmir de kırmızıya dönmüş ve muhtemelen kapanma gelecek. Tabloyu açıkladılar ama haritayı açıklayamadılar. İki büyük kongre vardı, selametle yapılıyor. Selametle biterse, pazartesi alameti göreceğiz! Bir toplumsal sorun oldu bu. Bu bir toplum bilinci. Ben niye dükkanımı 60 kişiden 30’a düşürmüşüm? Kapıya tabela astık. Oturabilecek sayıyı belirtiyoruz biz. Çareyi, sandalye kaldırmakta buldum. Bunun yolu yordamı bu."

KATI ATIK BEDELİ, DAYANILMAZ BOYUTLARA ULAŞTI
Su faturalarındaki katı atık bedellerinin ağırlığından söz eden Başkan Yenice, "Tek taraflı dinlediğin zaman yumruk yiyen boksöre döndük. Her taraftan sıkıntı var. Ekonomik temel sorunlar çözülmedi. 98 liralık su faturasında, 596 lira katı atık bedeli var. Sayın Cumhuriyet Halk Partisi heyeti bizi ziyaret etti, heyete biz dosya verdik. Büyükşehir belediyelerinden bir isteğimiz oldu, mücbir sebep olarak ele alındığında, en azından katı atık bedeli alınmasın, dedik. Geçen gün Sayın Bedri Serter’e de tekrar ifade ettim ama hala tık yok. Kira desteği bitti, bu ay facia başlıyor. Kısa çalışma ödeneği de sona geldi. İşçi çıkarma yasağı devam ediyor. Vergi barışı getirin, önümüzü açın dedik, tık yok. Ekonomik sorunları çözülmeyen insanları mutlu edemezsiniz. Nereden kazanacak bu adam? Kazanmadan, 596’lık katı atık bedelini nasıl ödeyecek? Bunu konuşalım! Bu insanları ve yaşadıklarını yok saymakla, siz kendinizi yok saymış olursunuz. Kısa çalışma ödeneği kalktı. Yapılanlar yetmiyor. Yılın 6 buçuk ayı kapalı kalmış esnaf ne yapsın? Kanun demiş ki, kısıtlı sermayesiyle iş yapan kişiye esnaf denir ve esnaf, devlet tarafından korunur. Sanayici rahat, öyle ya dolar yükseliyor. Ama esnaf suyun yağını çıkarmaya çalışıyor. Kemeraltı, hayalet çarşı olmuş, Egedesonsöz'de okudum. Çarşıya, varsa altınını satmaya geliyor insanlar, almaya değil. Bugün esnafın ülkenin hali böyle. Ben yaptım oldu denemez. Rakamlar ortada. Çıkıp bir şeyler söylüyorlar ama hayatın gerçeği içerisinde 1 yıldır kapalı olan insan ne diyecek sana? İki kardeş, baba yadigarı birahane için ruhsatı alıp faydalanıyor döneminde. Ruhsat birahane ama restoran, birahaneler kapalı. Ali çaresiz. Kendi kardeşi icrayı vermiş, dükkanı satışa çıkarıyor. İki çocuğu üniversitede okuyor, o da haklı. Çünkü kira alamayınca, ne yapsın? Böyle durumlar var, kim haklı kim haksız? Esnaf bu adam seversin sevmezsin. Aylardır bağırıyorum; ocak ve mart ayı içerisinde yenilenmesi gereken TPDK’yı nasıl ödesin? Geçen sene bütün arkadaşlar ruhsatlarını yeniledi, tak mart ayında kapatma geldi, adam o ruhsatı kullanamadı. Hiç olmazsa bir sefere mahsus bu ruhsatla devam etsin. Yok! Buna bile müsaade etmiyorlar."

ÖNÜMÜZDE RAMAZAN VAR, İFTARDA DÜKKAN AÇAMAYACAK MISIN?
13 Nisan'da Ramazan'ın başlayacağını hatırlatan Başkan Yenice, "Saat 19.00'da lokantalar kapanacak. Ee biz vatandaşa iftar yemeği veremeyecek miyiz?" dedi ve ekledi: "Sağlığımızın yerinde olması çok önemli ama ülke esnafı için aynı şeyi söyleyemiyorum. Ama kara pazartesi. Sayın Bakanımız sinyal veriyor, bana göre pazartesinin sinyalini vermiş. Ramazan ayı da geliyor, çünkü biz Ramazan aylarında muhafazakâr kesimin yoğun olduğu yerlerde gündüz kapanır, iftar saatinde açılırdık. Saat 19.30'da ezan okunuyor. Eee biz vatandaşa iftar yemeği sunamayacak mıyız İzmir'de? Söylemek istemiyorum, moral bozmak istemiyorum ama kara pazartesi sinyali veriliyor. Bana göre kahvecilik kültürü bile kalmadı 500 yıllık bir gelenekti. Sağlık çok önemli ama bunun dengesinin çok iyi sağlanması  lazım. Birahaneler açılsın dediğimde sayın bakan yardımcısı çok farklı şeyler olacağını söylemişti. Bakanlık 15 gün sonrasını biliyor. Şu andaki gidişat da bana göre çok iyi değil."