Kritik üçlü zirveden ortak açıklama

İran'da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından ortak açıklama yapıldı.

"Bu formatta en son 2019'da Ankara'da bir araya gelmiştik. Önümüzdeki dönemde İnşallah daha sık görüşme fırsatı bulacağız. Terör örgütleriyle mücadelemiz her daim sürecektir. PKK, YPG, hepimizin ortak meselesidir. Bugüne kadar sergilediğimiz işbirliğini sürdürerek bu hedeflere birlikte ulaşacağımıza inanıyorum. DEAŞ, PKK, YPG ve diğer tüm terör örgütleriyle mücadele kesintisiz sürdürülmelidir.

Milli güvenliğimize tehdit olan grupları Suriye'den dağıtmakta kararlıyız. İran ve Rusya'dan teröre karşı mücadelemize destek bekliyoruz. Suriye halkına yapılacak en büyük iyilik, ülkenin YPG/PKK'dan kurtulmasını sağlamaktır. Teröre karşı mücadelemiz terörü kim savunursa savunsun devam edecek.

"YPG/PKK SURİYE'Yİ BÖLÜYOR"
YPG/PKK, dış desteklerle Suriye'yi bölüyor. Türkiye buna kaygısız kalamaz. Bölgemizin geleceğinde bölücü teröre ve uzantılarına yer olmadığının kesin olarak anlaşılması gerekiyor. İran ve Rusya'nın endişelerimizi anladıklarını görüyoruz. Ancak sadece söz, kafi değil.

Tel Rıfat ve Münbiç terör yatağı haline dönüşmüştür. Terör örgütünün sığındığı bu limanları temizlemenin vakti esasen çoktan gelmiştir.

Suriyeli sığınmacıların ülkelerine gönüllü, güvenli ve onurlu geri dönüşleri de Astana sürecinin önemli gündem maddelerinden biridir.

Anayasa Komitesi gayretlerimiz sonucu faaliyete geçmiş bugüne kadar 8 defa toplanmıştır. Önümüzdeki hafta yapılması planlanan 9. toplantının ertelenmesi üzücüdür. Unutmayalım ki Anayasa Komitesi'nin başarısızlığı Astana sürecinin başarısızlığı olarak görülmektedir. Toplantı, BM'nin kolaylaştırıcılığıyla BM merkezlerinden birinde görüşülerek sağlanmalıdır."

SURİYELİLERİN ÜLKELERİNE GÜVENLİ DÖNÜŞÜ TELKİN EDİLMELİDİR
Rejim nezdinde gereken telkinlerde bulunacağınıza inanıyorum. İdlib'de biraz da olsa sükunet varsa bu Astana sürecinin sonucudur. İdlib'deki ateşkesin ihlal edilmemesi bu bakımdan önemlidir. Özellikle sivil yerlerini hedef alan saldırılar süreci baltalıyor. Sizlerin İdlib'deki terör odaklarından kaynaklanan endişelerinizi anlıyoruz. Şehitler verme pahasına kararlılıkla sürdürüyoruz.

Türkiye 3.7 milyon Suriyeli kardeşimizi geçici olarak misafir etmektedir. Suriyelilerin topraklarına huzurla, güvenle onurlu dönüşü temin edilmelidir. Terörden temizlediğimiz bölgelere Türkiye'den 500 binden fazla Suriyeli döndü. Siyasi çözümde ilerleme kaydedilmesi dönmek isteyenlerin kötü muameleye maruz kalmayacakları geri dönüşler için önemlidir. Heyetlerimizin bu konuda istişarelerini artırması yönündeyim. Bu krizi biz çıkarmadık, külfetinin de bize yüklenmesi doğru değildir."

PUTİN: BAĞIMSIZLIK SURİYE İÇİN ÇOK ÖNEMLİ
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile İran'ın başkenti Tahran'daki üçlü görüşmenin basına açık kısmında gerçekleştirdiği konuşmasında, “Öncelikle ben İran Cumhurbaşkanına teşekkür ederim. Çünkü Astana sürecindeki 7. Zirve ve yüz yüze görüşme bizim için önemliydi. Bu görüşmede Suriye’de yaşanan sorunları da gözden geçirdik. Genel olarak baktığımızda Türkiye, Rusya ve İran’ın, Suriye çalışmaları önemlidir. Bizim tarafımızdan bakıldığında ise sivillere karşı kullanılan güç azaldı. Astana Zirvesi, Suriye’de tamamen çözüm bulana kadar devam etmeli. Ayrıca bizim prensiplerimiz var. Bağımsızlık, Suriye için çok önemli ve çalışmalarımızı bu yönde sürdürmekte bizim için önemlidir. Üçlü görüşmelerin ilerlemesi de önem arz ediyor” dedi.

"ABD SURİYE'NİN DEĞERLERİNİ ÇALIYOR"
Sözlerinin devamında Suriye’nin egemenliğine dikkat çeken ve bu konuda batılı ülkelerin Suriye’deki politikalarını eleştiren Putin, “Suriye konusundaki diyaloglarımızla, Suriye halkının kendi inisiyatifiyle karar almasını sağlamamız lazım. O yüzden anayasa komisyonu oluşturulmuştu. Suriyeliler kendi aralarında anlaşmalı. Bağımsız ülkelerin geleceğini kurmak için bazı adımlar atılmalı. Suriye’de uluslararası terör ocaklarını söndürmek için çabalarımız sürecek. Şunun altını çizmek isterim ki, Suriye’de terör örgütlerinin etkisini görebiliyoruz. ABD ve diğer ülkeler, Suriye’nin değerlerini çalmaya devam ediyor. Rusya, İran ve Türkiye, Suriye halkına yardım etmek için birçok konuya el atıyor. Mülteciler konusunda da elimizden geleni yapıyoruz ve yapmaya devam edeceğiz. Ayrıca uluslararası toplumun diğer üyelerinin de bu yardımlara katılmalı. Bizim görüşmelerimizin olumlu ve faydalı olacağını düşünüyorum. Rusya’da da bazı görüşmeler olacak. Burada bulunan tarafları ülkemizde görmekten mutluluk duyacağız” ifadelerini kullandı.

ÜÇLÜ ZİRVENİN ARDINDAN TEKRAR ORTAK BASIN TOPLANTISI
Üçlü Zirve'nin ardından tekrar ortak basın toplantısı düzenlenirken, ilk sözü alan İran Cumhurbaşkanı, "Astana formatı Suriye'nin güvenliğinin garantisi olmuştur. Suriyeli mültecilerin ülkelerine dönüşü sağlanmalı. Amerikalıların Fırat’ın doğusundaki varlığı kabul edilebilir değil ve onların buraları terk etmesi gerekiyor." dedi.

İran liderinin ardından sözü alan Putin, "Astana formatında düzenli olarak toplantılar gerçekleştirilecek. Bu toplantılara Suriye hükümeti ve muhalefeti, üç ülke temsilcileri ve gözlemci ülkelerin temsilcileri katılacak" ifadesini kullandı.

Putin şöyle devam etti: "Suriye'nin geleceğini Suriyeliler belirlemeli. Suriye'de her çeşit terörle mücadele konusunda kararlıyız. Son yıllarda Suriye'deki çatışmalarda tansiyon düşüyor. Suriye hükümeti ülkenin birçok yerini kontrol ediyor. Biz tüm Suriyelilere yardım etmeliyiz. İnsani yardımda ayrım yapmamalıyız. Bunları doğru yaparsak Suriyeli mültecilerin evlerine güvenli dönüşü sağlanacaktır"

"TERÖRÜ SÖKÜP ATACAĞIZ"
Son olarak sözü alan Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:

"Türkiye olarak DEAŞ, PYD/YPG/PKK arasında fark görmüyoruz. Terör örgütleriyle mücadelemiz her daim sürecektir. Terörü Suriye'den söküp atacağız. PKK/PYD terörü hepimizin ortak meselesi.

Siyasi süreçte gelinen noktaları etraflıca ele aldık. Anayasa çalışmalarının somut sonuç doğurması zaruri. Ancak Suriye rejimi bu konuda uzlaşmaz bir tutum içinde. Suriye'de çözüm çabalarımızın merkezinde yaşanan insani dram yer alıyor. Zirve toplantımızda İdlib'deki durumu değerlendirdik. 500 bin Suriyeli kardeşimiz ülkelerine geri dönmüştür."

ÜÇLÜ ZİRVENİN ARDINDAN ORTAK BİLDİRİ YAYIMLANDI
İran'da gerçekleştirilen üçlü zirvenin ve ortak basın toplantısının ardından ortak bildiri yayımlandı.

"Türkiye-İran-Rusya ortak bildirisi: Suriye'nin çeşitli bölgelerindeki terör örgütleri ve bunlarla iltisaklı farklı isimlerdeki grupların artan varlık ve faaliyetlerini kınamışlardır.

Uluslararası topluma, Suriye'ye dönmek isteyen sığınmacıların yerleşimleri için yük paylaşımında daha fazla sorumluluk alma çağrısı yapıldı."