İzmir’in ormanları için kırmızı alarm... Araç çok, personel yok!

Oktay GÜÇTEKİN / EGEDESONSÖZ - Muğla'nın Marmaris ilçesinde ormanlık alanda çıkan ve tüm Türkiye'yi üzen olay sonrası 'orman yangınları' bir kez daha gündeme geldi.

Türkiye'de birçok ilde hava sıcaklıkları 40 dereceleri görürken, İzmir'de de sıcaklıklar uyarı verme seviyesine kadar yükseldi.

Geçtiğimiz yıllarda havaların ısınması ve dikkatsizlik nedeniyle İzmir'in birçok defa ciğerleri yanarken, termometrelerin 40'lı dereceleri göstermesi ile uzmanlardan uyarılar gecikmedi. İzmir'de özellikle 18 Haziran 2019 tarihinde yaşanan yangında ekipman eksikliği gündeme gelirken, ekipman eksikliği tamamlanan İzmir'de bu kez de personel eksikliği iddiaları yaşanıyor. Konuyla ilgili Ege'de Sonsöz'e konuşan Orman Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Sabahattin Bilge, personel kadrolarındaki eksikliklere dikkat çekti.

BAKANLIK VE YEREL YÖNETİM İŞBİRLİĞİ SAĞLAMALI AMA BUNU HER YERDE GÖREMİYORUZ
Valilik koordinasyonunda denetimler için yerel yönetimler ile kurumlar arasında iş birliği sağlanması gerektiğine vurgu yapan Orman Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Sabahattin Bilge, "İnsan faaliyetinin en fazla olduğu yerler birinci derece hassas olunan yerler. İnsanlar sıcak havalarda serinlemek için İzmir'in içindeki alanlara gidiyorlar. Bunlar Tirazlı, Balçova'nın üstü, Narlıdere, Yamanlar dağı… İnsanları ne kadar uyarsanız da buralara serinlemek için gidiyor. Yani ya ateşli piknik yapıyor ya da tütün mamulü kullanıyor burada. Yetkililerin elinde devriye araçları tabii ki de var bunlarla denetim yapılabilir. Ancak burada biz her zaman şunu söylüyoruz; Yerel yönetimlerle işbirliği yapılması şart. Burada Valilik koordinasyonluğunda yerel yönetim ile işbirliği şart. Bu birliktelik sağlanması çok önemli ancak üzülerek söylüyoruz ki bunu her yerde göremiyoruz" dedi.

PERSONEL SAYISI ACİLEN ARTTIRILMALI
İzmir'de ekipman anlamında bir sıkıntı bulunmadığına dikkat çeken Bilge, "En önemlisi sorun personel yetersizliğidir. Yangınlara müdahale veya devriye araçlarında personel yetersizliği mevcut… Bunu ben kendi kafamdan söylemiyorum, bunu aslında yetkililer de itiraf ediyor.  Bu eksiklikler süratle tamamlanmalı. 5-6 tonluk arazöz 2 kişiyle hareket ediyor. Normalde orada olması gereken kadro sayısı 5! Dolu hortumu hızlıca çekebilecek kişi sayısına bile ulaşılamıyor. Donanım anlamında zayıf kalıyor.  Eğitimli personelimizin olması lazım… Bunlar yarından itibaren olacak bir şey değil, önceden bunlar tamamlanmalıydı" ifadelerini kullandı.

AYNI ANDA 3 YANGIN ÇIKINCA MÜDAHALENİN DIŞINDA KALINIYOR  
Personel eksikliğinden kaynaklı olarak aynı anda birkaç yangın yaşanması durumunda yetersiz kalındığını belirten Bilge, "Büyük bir yangın çıktığında her taraftan oraya koşarak yeterli araç gereç ve güç yığılabilir. Ancak yangın bir yerden çıkmıyor. Yani yangın birkaç yerden çıktığında açıkta kalıyorsunuz. O yüzden bütün ekiplerin yani bütün yer araçlarının personeli tam olmalı. Acilen bu saylar tamamlanmalı. Bir yangınla mücadele edilir, ikiyle de mücadele edilir ancak arka arkaya 3 yangın çıkıyor. O  zaman yangın müdahalenin dışında kalınıyor. Bu nedenle personel yetersizliği acilen giderilmeli" diye konuştu.

MANGAL YASAKLANMALI
Havaların ısınması ile birlikte yangın döneminin başladığına dikkat çeken Bilge, "Ormanlık alanda ateşli mangal yapılması yasaklanan vatandaşlara ekstra alanlar tahsis edilmesi lazım. İzmir çevresinde biraz böyle alanlar yetersiz. Bunlar için alanlar oluşturulabilir. Mangalın yasaklanması lazım. Yangın sezonu olması nedeniyle kesinlikle ateşli piknik yasaklanmalı. Şart mı ateşli piknik? Ormanlarımız kendiliğinden yenilenebiliyor ancak çölleşme ve iklim değişikliği nedeniyle bazı alanların kendiliğinde insan eli olmadan eski haline gelmesi mümkün olmuyor" dedi.

YANAN ORMAN ALANLARINDA İZMİR İLK SIRADA
İzmir'de son dönemlerde yaşanan orman yangınlarına da dikkat çeken Bilgin, "İzmir Orman Bölge Müdürlüğü Son on yıllık(2011-2020) veriler göre yılda 276 adet ve 2020 yılında 285 adet orman yangınıyla Türkiye'de ikinci sıradadır. Yanan alan olarak ise son on yıllık verilere göre yılda ortalama 1496 Ha  olarak Türkiye de birinci, 2020 yılında ise 4110 ha yanan alan ile ikinci sırada yer almaktadır. 2019 yılında Menderes İlçesi Tırazlı köyünde çıkan orman yangınında yaklaşık 6500,00 hektar orman alanı yanmış ve bu yangın İzmir tarihindeki en büyük orman yangını olarak kayıtlara geçmiştir.  Akdeniz iklimin hüküm sürdüğü iklim rejyonunda orman yangınları olağan bir tabiat olayı ve ekosistemin bir parçası olmakla birlikte %97’si insan odaklı olup, çoğunlukla ihmal ve dikkatsizlik sonucu meydana gelmektedir. Orman yangınları ister kasıt, ister dikkatsizlik ve ihmal,  isterse doğal afet sonucu çıkmış olsun yapılması gereken; orman yangını ile bilimsel bir yaklaşımla doğru mücadele etmektir. Ülkemizde Orman yangınları ile mücadele Orman Genel Müdürlüğünün asli en önemli görevlerinden biridir. Ancak,  Orman yangınları ile toplum ve birey olarak bu sorumluluk paylaşılması gerekmektedir" ifadelerini kullandı.

ÖZEL AĞAÇLANDIRMA YASAKLANMALI
Bakanlık tarafından uygulanan Özel Ağaçlandırma projelerinin özellikle kıyı kentlerde bir an önce yasaklanması gerektiğini belirten Bilge, "Özel ağaçlandırma gibi bir durum var. Bozuk ormanlardan vatandaşlara ağaçlandırma alanlarının verilmesi durumu. Bozuk ormanlar bazen öyle oluyor ki büyük ormanların içinde küçük küçük alanlar. Bunlar artık verilmemeli. Bir dönem insanların girmemesi için Valilik tarafından yasaklanan alanlarda insan faaliyetlerin arttırıyorsunuz. Zaten ağaçlandırma devletin asli görevi. Özel ağaçlandırma müracaatları açtığı 3 yere 18 bin kişi başvuru yaptı. Bereket kıyı kentlere müracaat 2 yıldır kapatıldı. Ancak bunun tamamen kaldırılması lazım. Burada insanların amacı ağaçlandırma değil deniz kıyısındaki alanları sahiplendirme ve rant kapısı yaratma. Burada orman bütünlüğü bozuluyor ve orman içlerindeki insan faaliyetleri arttırmaya yönelik faaliyet. Asla buna izin verilmemeli. Özel ağaçlandırma kıyı kentlerinde kesinlikle kaldırılmalı" diye konuştu.