Foça'da ilçeyi ikiye bölen 'kara taş' olayı

Foça'nın cadde ve sokaklarında 1960'lı yıllarda bazalttan büyük boy parke taşlar döşendi. Siyah renkli bu taşlar, Foça'nın simgesi oldu. Bu siyah döşeme taşlardan birinin 'kara taş’ efsanesinde geçen taşlardan olduğu düşünüldüğü için Foça için ayrı bir önem taşıyor. Aynı zamanda bu büyük boyutlu kara renkli taşlar, Foça'nın kentsel dokusunun da ayrılmaz bir parçası. ‘Kara Taş’ efsanesine göre; "Her kim ki, Foça'daki yeri bilinmeyen bu 'Kara taşa basarsa, basireti bağlanır, Foça'ya tutkusu artar ve Foça'ya kuvvetli bir bağla bağlanırmış. Foça'ya yerleşmek ve daima Foça'da olmak istermiş. Başka yerde olsa bile, bir gün mutlaka Foça'ya geri dönermiş."

İzmir Büyükşehir Belediyesi, İzmir 2 Nolu Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu'ndan siyah renkli bu iri bazalt taşlarla döşeli 'Sevgi yolu' olarak bilinen Reha Midilli Caddesi'nde, 18 Kasım'da içme suyu şebekesi yenileme çalışması başlattı. İddiaya göre, bu kapsamda yoldaki bazalttan büyük boy parke taşları kepçeyle söküldü. Foça'da benzeri çalışmalar daha önceki yıllarda ara sokaklarda yapılmış, ağır ve iri kaldırım taşları kaldırılarak yerine Bergama Taşı olarak tabir edilen daha küçük taşlarla kaplanmıştı. Belediyenin yoldaki bu taşları söküp yenileri ile değiştirmesi Foçalıları ikiye böldü. Bazı vatandaşlar ilçenin ünlü Kara Taş efsanesiyle özdeşleştirdikleri taşların kent kimliği açısından önemli olduğunu ve yerine tekrar döşenmesini isterken, kimileri de buradaki taşların tarihi bir değeri olmadığını belirterek yenileme çalışmalarını destekledi.

TARİHİ DEĞERİ YOK AMA YAPILAN YANLIŞ
İlçede 60 yıldan beri esnaflık yapan ve geçmiş dönemlerde belediyede görev de üstlenen Rüştü Merul, kaldırılan taşların ne tarihi değeri ne de Kara Taş Efsanesi ile bir ilgisi bulunmadığını söyledi. Rüştü Merul, "O dönemlerde İzmir'in Belediye Başkanı Osman Kibar'dı. Yeşilyurt semtinde sökülmüş taşlar vardı. Foça Belediye Başkanı Mustafa Konuk beni ve arkadaşlarımı görevlendirdi. Gidip, oradaki taşları alıp, getirdik. 'Foça'nın kara taşı' diye geçiyor ama öyle 100 senelik 300 senelik falan bir geçmişi yok. 1965-1966 yılları. Ayakkabıcıydım. Belediye Başkanı Mustafa ağabeyi kıramadım 3-5 ay bu yollarla uğraştım. Kaç kamyon taş geldi, kaç kamyon kum geldiyse fiş kestim. Şimdi değiştirmekle bence yanlış yapıyorlar. Ufak taşı koymakla ne değişecek. Bence yanlış ama bir bildikleri vardır herhalde" dedi.

'KADINLARIN AYAKKABILARININ TOPUKLARI TAŞLARIN ARASINA SIKIŞIYORDU'
Reha Midilli Caddesi'nde lokanta işleten İbrahim Solaç ise eski iri taşların yürümede ve engelli araçlarında zorluklar yaşattığına dikkat çekerek değiştirilmesini desteklediğini söyledi. Solaç, "Belediyenin yaptığı yol yenileme çalışmasını destekliyorum. Vatandaşlar bu yolda bayağı mağdur oluyorlardı. Taşların arası çok açıktı. Kadınların ayakkabılarının topukları taşların arasına sıkışıyordu. Ayağını burkan, bileğini inciten çok kişiye şahit oldum. Yapılan çalışma Foça için hem görsel açıdan hem de işlevsellik olarak katkı sağlayacaktır" dedi.

BELEDİYE BAŞKANI: TAŞLARIN DEĞİŞTİRİLMESİ TEKNİK BİR KONU
Kara taşların yeni daha küçük granit taşlarla değiştirilmesinin teknik bir konu olduğunu belirten Foça Belediye Başkanı Fatih Gürbüz, "İzmir Büyükşehir Belediye tarafından caddede içme suyu yenileme çalışması başlatıldı. Çalışmalar için Anıtlar Kurulu 40 santimetreye kadar kazı yapılabilmesine izin vermiş. Döşenecek yeni su hattının borularının kalınlığı 13 santimetre. Branşmanları da 13 santimetre. Yani içme suyu şebekesi için 26 santimetrelik bir kazı yapılması gerekiyor. Geriye 14 santimetre kalıyor. Bu nedenle de verilen kazı yapma iznine uygun hareket edilebilmesi için eski büyük kara taşların yerine 10 santimetre büyüklüğündeki granit taşlarla kaplama yapılıyor" dedi.