Danıştay’dan Havran’ın zeytinlerini kurtaran karar

Körfez Belediyeler Birliği, avukatları Senih Özay ve Murat Fatih Ülkü aracılığıyla Havran İlçesi'ne bağlı Küçükdere Köyü'nde, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından verilen maden arama ve işletme ruhsatının iptali için 2011 yılında Balıkesir İdare Mahkemesi'ne başvurdu. Davada, altın madeni işletmeciliğinin, doğaya, yaşama ve çevreye verdiği zararlar bakımından arama, işletme ruhsatının iptali istendi. Belirtilen yerde keşif yapan mahkeme heyeti davayı reddetti. Avukatlar kararı Danıştay 8'inci Dairesi'ne taşıdı. Daire, “Altın arama faaliyetleriyle turizm ve zeytin üretimine darbe vurulacaktır. Zeytin ağaçları zarar görecektir" diyerek yerel mahkemenin kararını bozdu. Tekrar görülen davada mahkeme eski kararında direndi. Bu kez avukatlar davayı Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu'na (DİDDGK), taşıdı.
 
DİDDGK verdiği kararla bu tür alanlarda maden arama yapılmasının önüne geçti. Daire kararında, “Zeytinlik alanlarda yürütülecek tüm faaliyetlere ilişkin olarak öncelikle dikkate alınacak düzenleme, 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerin Aşılattırılması Hakkında Kanun hükümleridir. Bu kanun hükümleri (md. 20) gereğince, zeytinlik sahalarında bu sahalara 3 kilometre mesafe içinde, gerekli tedbirler alınmış olsa bile, zeytinyağı fabrikaları ile küçük ölçekli tarımsal sanayi işletmeleri hariç (ki bu işletmeler için bile Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın izni gerekirken) kimyevi atık bırakan, toz ve duman çıkaran ya da sayılan olumsuz sonuçlara yol açma ihtimali bulunan tesisler yapılamaz ve işletilemez. Zeytinliklerle kaplı maden arama sahalarında ve zeytinlik alanlarına çok yakın maden işletmesinde zeytinliklere zarar vermeden, toz ve duman çıkarmadan faaliyette bulunulması, hayatın olağan akışına aykırıdır" denildi.
 
Genel Kurulun verdiği bu karar ile zeytinliklerin kurtulduğunu belirten avukat Murat Fatih Ülkü, “Kurul, Balıkesir İdare Mahkemesi'nin ısrar kararını bozup, zeytinlikleri koruyan çok önemli bir karara imza attı. Karar kanun maddesini özüne ve ruhuna uygun bir şekilde yorumlayarak, bu algının önüne geçti. Bu karar, zeytinlik alanlarda ve yakınlarında yapılmak istenen altın madenciliği başta olmak üzere tüm madencilik faaliyetleri bakımından tarihsel bir karar. Flora, bitki örtüsü, orman, eko-sistem kavramlarını hiçe sayan yaklaşım ile 'maden nerede olursa olsun çıkarılır' biçimindeki dünyadaki tüm değerleri paradan, madenden ibaret sanan yaklaşım, yargı önünde ağır bir yenilgi almıştır. Zeytin, doğa er ya da geç kazanır" dedi.
 
Söz konusu altın madeni bölgesinde çıkarılan cevher kamyonlarla Bergama Ovacık'taki işleme tesislerine getirilerek burada işleniyordu. (dha)