'Salgın sonrası 65 yaş üzerine aşılama sürebilir'

Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı, Halk Sağlığı Anabilim Dalı Başkanı, Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, koronavirüse karşı aşılamanın gelecek dönemde de devam edip etmeyeceğine ilişkin şunları kaydetti;

Şu an için bakıldığında koronavirüs vakalarının aşağıya doğru gittiğine hepimiz şahit oluyoruz. Bu durumda özellikle 65 yaş üzeri olan, kronik hastalığı olan vatandaşlarımızın kendilerini korumaları gerekiyor. Halihazırda vefat edenlere baktığımızda bunların içinde 65 yaş üzeri büyüklerimiz ve kronik hastalığı olan vatandaşlarımızın çok daha fazla olduğuna şahit oluyoruz.

Bu grubun korunması yolu ile dikkatli olarak ilerlememiz en doğru yaklaşım olacaktır. Bunu üs üste koyduğumuzda diyelim ki önümüzdeki dönemde koronavirüs vakaları çok aşağıya düştü, diyelim ki 100, 20, 10 oldu. Belli yerlerde, çok kalabalık olan yerlerde, örneğin İstanbul'da tek tük vakalar görülüyor olabilir. Bu süreçte de böyle bir salgın, böyle bir tehlike olmaması için tıpkı grip aşısında olduğu gibi 65 yaş üzeri vatandaşımıza nasıl ki aşılama tavsiye ediliyorsa, koronavirüs için de 65 yaş üzeri olan, kronik hastalığı olan vatandaşlarımızı önümüzdeki dönem yine aşılamak mümkün olabilir.

"Vakalara bakıp karar vermek gerek"

İzlenecek yol gelecek dönemdeki vaka yoğunluğuna göre belirlenebilecek. Ama buna önümüzdeki dönemde, güz döneminde dünyada ve ülkemizde koronavirüs vakalarının ne olacağını gördükten sonra karar vermek daha iyi olacaktır. Genelde aşılama güz döneminin gelmesi ile başlıyor, grip de bu dönemde yoğunlaşıyor. Güz döneminde eylül-ekim döneminde vakaların dünyada ve ülkemizde ne yönde gideceğini görerek bundan sonra koronavirüs aşısının nasıl işleyebileceği yönünde karar vermek en doğrusu olacaktır. Şöyle düşünmek lazım; Türkiye'deki aşılama başladığında, şema, risk gruplarının ilk başta aşılanmasıydı. Kimdi bunlar; sağlık çalışanları, tolumda risk grubu olan 85 yaş üzeri büyüklerimiz ile başladı ve yaş peyderpey düşerken öğretmenleriniz, polislerimiz, askerimiz gibi topluma hizmet veren bireyler gibi risk grubunun aşılanması yaklaşımı belirlendi. Bunu önümüzdeki dönemde, güz dönemindeki vakaların yaygınlığına bakarak karar vermek en doğrusu olacaktır.

"Pandemilerin genelde 'epidemi'ye dönmesini, sonra 'endemik' olmasını sonra da 'sporadik' olmasını bekleriz"

Dünyada çok büyük bir süreç yaşandı, milyonlarca insan enfekte oldu. Tabi bu pandemiydi, dünyanın her yerinde görülen bir enfeksiyonun yayılmasıydı. Sonrasında biz bu pandemilerin genelde 'epidemi'ye dönmesini, sonra 'endemik' olmasını sonra da 'sporadik' olmasını bekleriz. Bu süreç ne demek diye bakıldığında; 'epidemik' demek salgının devam ettiği anlamına geliyor. Ancak 'pan' dediğimiz dünyanın her yerinde bu denli yoğun şekilde enfeksiyon görülmüyor. 'Endemik' demek ise dünyada belli yerlerde enfeksiyonun görülmesi anlamına geliyor.

Özellikle hijyen koşullarının düşük olduğu, kalabalık, yaşam koşullarının düşük olduğu, bu süreç sonrasında Hindistan'da belki Güney Amerika'da belki Afrika ülkelerinde çok kalabalık yerlerde, toplumların dikkatsiz olduğu yerlerde endemik olarak da koronavirüs devam edebilir. 'Sporadik' dediğimiz ise artık çok nadiren görülmesi anlamına geliyor. Çin'de bir yerde birkaç vakanın görülmesi, Hindistan'da birkaç yerde görülmesi anlamına geliyor. Elbette bu süreç pandemiden epidemiye, endemiğe inşallah da sporadiğe doğru evrilebilir. Şu an hali hazırda aşağıya doğru salgının gittiğini, pandeminin giderek azaldığını söylemek mümkün` ifadesini kullandı.