'Ana Tanrıça'ya 350 metre uzaklıkta… Tarihe dinamit!

Metehan UD / EGEDESONSÖZ – İzmir'in Menderes İlçesi Karakuyu Mahallesi Uyuzdere Mevkii’nde 2012 yılında Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan aldığı izinle çalışmalarına başlayan kalker ocağının kapasitesinin arttırılması planlanıyor.

Bakanlığın İnceleme Değerlendirme Komisyonu’nun (İDK) 30 Haziran’daki toplantısında ele alınacak projenin tanıtım dosyasına göre; 17,67 hektar olan ÇED alanın genişletilerek 29,11 hektara çıkarılması amaçlanıyor.

Yine başvuru kapsamında mevcut durumda yıllık kapasitesi 239 bin 40 ton olan kalker ocağının kapasitesinin 2 buçuk milyon ton çıkarılması hedefleniyor. Ayrıca 2 milyon kapasiteye çıkarılacak olan kırma-eleme tesisinin yanı sıra 500 bin ton kapasiteli yıkama tesisi kurulması da amaçlanıyor.

500 ve bin 100 metre uzaklıkta başka taş ocaklarının bulunduğu proje İzmir-Manisa Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı’na göre tarım arazilerinin üzerinde kalıyor. ÇED alanına en yakın mesafe olan 2 kilometre uzaklıktaki Torbalı’nın Özbey Mahallesi’nde bir konut yer alırken 670 metre, 780 metre uzaklıkta hayvan barınakları mevcut.

AYDA 9 PATLATMA
Proje kapsamında kalkerin dinamit patlatma yöntemiyle açığa çıkarılması hedefleniyor. Proje bakanlıktan onay alırsa ayda 9 adet yılda ise 108 adet dinamit patlatma işlemi uygulanacak. Her bir patlatma işlemi sırasında 83 noktada dinamit ateşlenecek. Her bir atımda 3 bin 403 kg ANFO, 83 kg dinamit kullanılacak. Kapasite artışının hayata geçmesi durumunda saatte 103 kilogramdan fazla toz havaya karışacak.

BÖLGE HALKI KARŞI ÇIKMIŞTI
Öte yandan bölge halkı projeye karşı çıkıyor. 7 Ocak 2020 tarihinde Karakuyu Köy Kahvesi’nde yapılan ÇED toplantısı sırasında kahve önünde bir araya gelen vatandaşlar projeye dair itirazlarını protesto ile dile getirmişti.  

İKİ ARKEOLOJİK SİTE KOMŞU!
Proje ile ilgili en dikkat çeken nokta ise arkeolojik SİT bölgelerine olan uzaklığı. Proje dosyasında yer alan bilgilere ÇED alanının 350 metre kuzeybatısında Uyuzdere Vadisi'ndeki arkeolojik SİT alanı ve bin 850 metre doğusunda ise Metropolis Antik Kenti bulunuyor. Proje dosyasında dinamit patlatma işlemlerinin arkeolojik alanlara zarar vermeyeceği ileri sürülüyor.

METROPOLİS ANTİK KENTİ İLE BAĞLANTILI
Metropolis Antik Kenti ile Uyuzdere Vadisi’ndeki arkeolojik SİT alanı arasında bir bağlantı bulunuyor. Bu arkeolojik SİT alanındaki mağaralardan bazıları Metropolis Antik Kenti zamanında ‘Ana Tanrıça’ (daha bilinen adıyla Kybele) tapınma merkezi olarak kullanılıyordu.

Metropolis Kazı Araştırmaları’nın resmi internet sayfasında Uyuzdere Vadisi’ndeki mağaralarla ilgili “Antik Gallesion (Alaman) Dağı, Uyuzdere Mevkiinde yer alan ve Ana Tanrıça ile bağlantılı olduğu anlaşılan kült mağaraları ile kent yazıtlarında görülen “Meter Gallesion, Gallesion Dağı Tanrıçası” ifadelerine dayanarak "Metropolis" adının "Ana Tanrıça Kenti" anlamına geldiği kabul edilmekte. Nitekim kent ve kült mağaralarındaki araştırmalarda ortaya çıkarılan çok sayıdaki Ana Tanrıça’ya adanmış terracotta (pişmiş toprak) figürün buluntuları bu savı desteklemektedir.” ifadeleri yer alıyor. Mağaralar Helenistik Dönem ile Roma Dönemi’nde aktif olarak kullanılmış.