Karamanlı Rumlarına özgü bir dil olan Karamanlıca, Türkçe okunuyor fakat Yunan alfabesiyle yazılıyor.
Türkçe konuşup, Yunanca yazan bir azınlığın dili imiş bir zamanlar Karamanlıca...
BU AZINLIĞIN KÖKENLERİ HAKKINDA İKİ TEORİ MEVCUT
a) Anadolu'ya gelip bizans imparatorluğu için paralı askerlik yapan ve kimi haçlı seferleri'ne de katılan kıpçak, tatar, peçenek kökenli türkler. Turcopoles olarak da anılan bu Türkler daha sonra vaftiz olarak ortodoks kilisesine bağlanıyorlar ve bu vesile ile karamanlıca doğuyor.
b) Türklerin Anadolu'ya gelmesi ve hakim olmasıyla beraber, İstanbul, Trabzon, İznik, İzmir gibi belli başlı merkezler haricinde yaşayan Rumlar zaman içerisinde müslümanlaşmasalar bile Türkleşiyorlar ve karma bir dil konuşmaya başlıyorlar. Ortodoks oldukları ve öteden beri yunan alfabesinin kilisenin kullandığı yazı tekniği olması dolayısıyla dil türkçe olsa bile alfabe yunan alfabesi olarak kalıyor.
Dilin adı konusunda henüz bir birliğe varılmış değil; karamanlidika, karamandlika, karamanlı, karaman türkçesi gibi varyasyonları da var. 1923 nüfus mübadelesi sonrasında tüm dünyaya yayılıyorlar ve Türkiye'de konuşan kimse kalmıyor (kimi yaşlı insanların konuşmaya devam ettikleri söyleniyor ama hem aradan geçen zaman ile bu yaşlıların artık hayata göz kapamış olmaları, hem de bu dilin belirleyici unsurunun alfabesi olması göz önünde bulundurulursa, bu dil artık Türkiye'de ölü bir dildir).
Kıbrıs Rum Kesimi ve Yunanistan'da hala konuşan ve yazan olup olmadığına dair bir bilgiye henüz ulaşılamadı. Dil üzerine ise çalışmalar başlamış. Türkiye'den Selenay Aytaç ve Yunanistan'dan Constantina Constantinou, bu dilin dünyadaki izlerinin peşine düşmüşler ve örnek çalışmaları dünya kütüphanelerinden ve kataloglardan bulup, düzenleyip yeniden kullanıma açmaya çalışıyorlar.