Metehan UD/ EGEDESONSÖZ – Cumhurbaşkanı Kararnamesi ile ilan edilen İzmir Çeşme Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi ile ilgili yeni bir gelişme daha yaşandı.
Çeşme Projesi'nin önünü açan SİT değişikliğinin iptali için açılan davada yerel mahkemenin de ardından istinaf da kararını verdi. İzmir 2'nci İdare Mahkemesi, bilirkişi kararı doğrultusunda bölgenin bir bölümünde SİT derecesinin düşürülmesi ile ilgili iptal kararı verirken bir diğer kısmı ile ilgili de iptal kararını reddetmişti.
Yerel mahkenenin kararı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından istinafa taşındı. Dosyayı inceleyen İzmir Bölge İdare Mahkemesi 4. İdare Dava Dairesi, yerel mahkemenin kararını hukuka uygun bularak onadı. Daire’nin, Danıştay yolunu kapatması da dikkat çekti.
Kararda “İzmir 2. İdare Mahkemesinin 28/12/2023 gün ve E:2021/2325, K:2023/2408 sayılı kararının dayandığı gerekçe, usul ve yasaya uygun olup istinaf başvurularının kabulünü gerektiren başka bir neden de bulunmamaktadır.” denildi.
DOĞA DERNEĞİ’NDEN AÇIKLAMA
Kararla ilgili Doğa Derneği “İzmir Bölge İdare Mahkemesi, Alaçatı Önemli Doğa Alanı’nda (ÖDA) yer alan Karaköy-Zeytineli bölgesindeki Doğal Sit Alanlarına düşük koruma statüsü verilmesi kararını iptal etti. Nitelikli Doğal Koruma Alanı olması gereken bölge Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı olarak belirlenmişti. Doğa Derneği’nin de aralarında bulunduğu 30’dan fazla kişi, kurum ve sivil toplum kuruluşu alanın sit statüsünün değişikliğinin iptali için dava açtı. Mahkeme, bu itirazları haklı bularak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın kararını iptal etti. Bölge İdare Mahkemesi’nin 2024 tarihli iptal kararı, 2025 Temmuz ayında kesinleşti. Artık bu karar geri alınamaz şekilde dava sonuçlandı. Mahkeme kararı, betonlaşmanın, kıyı işgalinin ve doğal dengenin bozulmasının önüne geçti. Böylece Alaçatı Önemli Doğa Alanı’ndaki bir bölgenin biyoçeşitlliği ve kıyı ekosistemi korunmuş oldu” açıklamasında bulundu.
SİT DERECELERİ DÜŞÜRÜLMÜŞTÜ
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü, 3 yıl önce aldığı kararla Çeşme Projesi'nin hayata geçirilmek istendiği bölgedeki SİT değişikliğine gitmişti. Kararla birlikte Çeşme ve Urla ilçelerinde yer alan Karaköy ve Zeytineli bölgesindeki 2'inci Derece Doğal Sit-Nitelikli Doğal Koruma Alanı ile kaplı alandaki pek çok bölgenin derecesini 3'üncü 'Doğal Sit Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı'na düşürülmüştü. SİT derecesinin düşürülmesi Çeşme Projesi'nin de önünü açmıştı.
ÇEŞME PROJESİ NEDİR?
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü tarafından İzmir'in Çeşme Yarımadası'nda hayata geçirilmesi planlanan Çeşme Turizmini Koruma ve Geliştirme Kararı, Çeşme'nin Alaçatı ile Urla'nın Zeytineli bölgelerini içine alan 9 bin 574 hektarlık bölgede hayata geçirilmek isteniyor. Proje ile bölgedeki turizm sezonu 12 aya çıkarılması ve en az 100 bin kişiye istihdam sağlanması planlanıyor. Proje, İzmir'in Kanal İstanbul'u olarak değerlendiriliyor.
DANIŞTAY PROJEYİ İPTAL ETMİŞTİ
TMMOB, İzmir Tabip Odası, Ege Çevre ve Kültür Platformu, İzmir Barosu ve vatandaşlarca açılan davada Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle Çeşme Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi sınırlarını tekrardan belirleyen karar Danıştay tarafından iptal edilmişti.