Hep vardı ama bu “kapanma günleri”nde, eski fotoğraf paylaşımları bir hayli arttı. Çeşitli gruplarda büyüklerimizin, şehrimizin, mahalle, sokak ve köyümüzün fotoğrafların daha fazla paylaşır olduk.

Belki yapacak bir şey yok ya da sıkıntıdan albümleri karıştırıyoruz denebilir. Bu önemli bir gerekçe tabii… Gündelik yaşam ritmimiz yavaşladı ve biz epeyce sakinleştik. Böyle olunca geçmişi anmak ve ona bir göz atmak iyi gelebilir.

***

Eski fotoğraflardaki insan ve mekanlara bakarken, ne kadar değiştiğimizi görmek de bu işi cazip hale getiriyor şüphesiz. Kıyafetler, evler ve sokakların görünümü şimdikine hiç benzemiyor.

Öte yandan geçmişi özleme eğilimi yaş ilerledikçe artıyor. Geçmişte şartlar ve olanaklar daha iyi olduğu için değil ama geçmişte bıraktıklarımız var. Sadece dönemi ve gençliğimizi değil, onları da özlüyoruz.

***

Geçmişe duyduğumuz özlemin daha önemli ve dönemle ilgili gerekçesi ise, içinde bulunduğumuz sıkıntılar ve geleceğin belirsizliği… Belirsizlik ve kaygı artıkça, insan kendini geçmişin güvenli kollarına atmak ister.

Geçmiş güvenli, gelecek belirsiz ve risklidir.

Geçmişe dönmek anne karnına sığınmak gibi bir savunma şeklidir. Kişisel deneyimlerimize baktığımızda acı çektiğimiz ve çaresiz kaldığımız dönemlerde bu duygusal savunma biçimine daha çok yöneldiğimizi görebiliriz…

***

Anne karnına dönme arzusu, sadece bireye ait bir savunma şekli değil üstelik. Çeşitli gruplar, topluluklar ve toplum da zaman zaman güvenliğini geçmişte arar… Bu da bizleri geçmişin kurumlarına bağlanmaya ve kültürel aidiyetlerimize sarılmaya yöneltebilir. Din ve inanç sistemleri, mezhep toplulukları ve çeşitli geleneksel kurumlar bundan beslenir. Eski fotoğraflarda aradığımız şey huzurdur... Aslında geçmişin daha huzurlu günleri içerdiği anlamına gelmez bu. Ama içinde bulunduğumuz sıkıntılı günler ve geleceğe yönelik kaygılar, geçmişi daha dingin ve huzurlu bir alan haline getirir…

Geleceğe yönelik kaygı ve korkular artmasıyla geçmişin daha çok özlenmesi, kısmen karamsar bir duygusallığa da yol açar... Onun için eski fotoğraflara bakıp geçmişi özlerken, geleceğe dönük güzel hayallerimiz de olmalı…

Eski fotoğraflardan vazgeçmeden, bizi mutlu edecek gelecek planları da yapmalıyız…