Ermeni tasarısı Senato gündeminde

ABD Kongresi’nin üst kanadı Senato’nun Dış İlişkiler Komitesi, Senato Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Demokrat Partili New Jersey Senatörü Robert Menendez ve Cumhuriyetçi Partili Illinois Senatörü Mark Kirk tarafından kaleme alınan, H.RES.410 sayılı Ermeni Soykırım tasarısını gündemine aldı. Komitenin TSİ 21.00’de başlayacak iş toplantısının ilk gündem maddesi olarak görüşülecek tasarının komiteden geçmesi bekleniyor. Şimdiye kadar Senato’nun çoğunluk lideri Nevada Senatörü Harry Reid, Kongre’de Başkan Obama’ya en yakın isimlerden California Senatörü Barbara Boxer, İstihbarat Komitesi Başkanı, yine California Senatörü Dianne Feinstein gibi 100 üyeli Senato’da çoğunluğu elinde bulunduran Demokrat Parti’nin ağır toplarının da aralarında bulunduğu 9 senatörün imzasını taşıyan tasarının komiteden geçerse genel kurulda oylanması gündeme gelecek. Ve genel kurul gündemini belirleyen kişi de, tasarıya destek veren çoğunluk lideri Reid olduğundan, yarın çalışmalarına 18 gün süreliğine mola verecek olan Senato’nun 24 Nisan öncesi genel kurul gündemine son dakikada söz konusu karar tasarısını eklemesi mümkün olacak.
 
BEYAZ SARAY NE YAPACAK?
Bir Türkiye uzmanı, daha önceki Ermeni tasarılarında Beyaz Saray’ın Kongre üzerinde her zaman devreye girdiğini ancak ikili ilişkilerde son dönem yaşanan çalkantılar ve Beyaz Saray’da bu kez Ermeni Soykırımı iddialarının Washington’daki en büyük destekçilerinden, ABD’nin Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Samantha Power ve Ulusal Güvenlik danışmanı Susan Rice’ın bulunmasının dengeleri değiştirebileceğini belirtti.
 
Namık Tan’ın geçen ay ortası görevini tamamlayıp Ankara’ya döndüğü günden beri Türkiye’nin Washington Büyükelçiliği koltuğu boş. Yeni atanan Serdar Kılıç’ın normalde önümüzdeki Pazartesi Washington’da olması planlanıyordu. Ama tasarının komiteden geçmesi halinde Ankara’nın büyükelçinin gelişini ertleyebileceği belirtiliyor. Nitekim 2010’da benzer bir tasarı Kongre’nin Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi’nde kabul edilince o dönemki büyükelçi Namık Tan Ankara’ya geri çağrılmıştı.
Şimdiye kadar Amerikan Kongresi’ne sunulan hiçbir Ermeni Soykırım tasarısı, hem Temsilciler Meclisi hem Senato’dan onay gerektiren yasalaşma sürecini tamamlayamadı. Ancak Ermeni diasporası, son yıllarda Kongre’nin tek bir kanadında kabul edilmesi yeterli olan karar tasarasılarına odaklandığından beri, yasalaşma olasılığı yükseldi. 410 sayılı tasarı da aynı şekilde sadece Senato’dan onay alması yeterli olan bir karar tasarısı.
 
24 NİSAN SOYKIRIM YILDÖNÜMÜ
Menendez ve Kirk, Senato’ya 3 Nisan 2014’te sundukları karar tasarısıda önce ABD Yönetimi’nin geçmişte 1915 Olayları’yla ilgili attıkları adımları sıraladılar. 1975 ve 1984’te başta Ermeniler, ‘soykırım’ kurbanlarının anılması için hazırlanan bir ortak tasarının sadece Temsilciler Meclisi’nde de olsa kabul edildiğini, 1981’de ise ABD Holokost Anma Konseyi’nin Ermeni Soykırımı’nın Holokost müzesinde ele alınması yönünde bir karar verdiğini hatırlattılar. Ardından da üç sonuç sıraladılar:
 
1) 24 Nisan 2014’te 'Ermeni Soykırımı'nın yıldönümü hatırlanacak.
2) Başkan, Ermeni Soykırımı ile ilgili tüm gerçeklerin Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti tarafından tanınmasını içerecek şekilde âdil, yapıcı, istikrarlı ve sağlam bir Ermeni-Türk ilişkisine yönelik çalışmalı.
3) Başkan, ABD dış politikasının, insan hakları, insanlığa karşı suçlar, etnik temizlik ve Ermeni Soykırımı ile ilişkili ABD arşivlerinde belgelenmiş soykırım konularına uygun bir anlayış ve duyarlılık yansıtmasını sağlamalı.