Yerli malı haftası neden kutlanmalı?
Prof. Dr. Mustafa KAYMAKÇI

Bırakınız ilkokul çağındaki çocuklarımızı, Türkiye nüfusunun büyük bir çoğunluğu  Yerli Malı Haftası’nı kutlarken  işin özünün farkındalığında değil.

Bunun farkına varan önder, yine yıllar öncesinde Atatürk olmuştu. Atatürk’ün , 1923 yılında düzenlediği İzmir İktisat Kongresi'nde yurdun bağımsızlığının korunması için yerli malların üretilmesi ve kullanılması kararlaştırılmıştı.

İsmet İnönü de ,12 Aralık 1929'da yaptığı konuşmayla yerli malı kullanmanın ve tutumlu olmanın önemine değinmişti.Bu bağlamda 1946 yılından itibaren 12-18 Aralık tarihleri arasında “Yerli Malı Haftası” olarak kutlanmaktadır. 1983 yılında adı Tutum, “Yatırım ve Türk Malları Haftası”olarak değiştirilmiştir.

Neden Yerli Malı Kullanmalıyız?

Türkiye ekonomisi sürekli olarak dış ticaret açığı  veriyor. Ticaret Bakanlığı'nın açıkladığı geçici verilere göre Türkiye'nin 2022 yılının 11 aylık dış ticaret açığı 99,8 milyar dolara yükseldi. Dış ticaret açığı;  ithalatın  ihracattan fazla olması,bir başka yaklaşımla yerli mal üretiminin nicelik ve niteliksel açıdan yetersiz  olmasından   kaynaklanıyor. Bu durum bağımlılığı,işsizliği ve yoksulluğu yaratan önemli nedenlerden biri.

İthalatın İhracattan Fazla Olması İşsizliği ve Yoksulluğu Nasıl Körüklüyor?

Örnekleyelim:

Bu nedenle yerli malları kullanmak;

• Dış borç yükünden kurtulmak ve sermaye birikiminin sağlanması ,

• İstihdamın artması  ile işsizliğin ve yoksulluğun azalması,

• Vergi ve harçların Türkiye ekonomisine katkı sağlaması,

• Dünyadaki ekonomik ve siyasal çalkantılardan en alt düzeyde etkilenmek ,

• Türk firmalarının yurtdışında var olabilmesi için kaynak ve bilgi birikimlerinin artması açısından zorunlu.

İhracatın Artırılmasında Yüksek Teknoloji Ürünleri  Üretimi  için ARGE Neden önemli?

Türkiye,dışarıya   katma değeri düşük mallar pazarlıyor.Sözgelişi  tekstil ve tarım ürünleri ihracatında  durum böyle.Yüksek teknoloji ürünlerinin  ihracatta payı en iyimser rakamla % 3 bile değil.Bu bağlamda yüksek teknoloji ürünlerinin  ARGE  ile elde edilebilmesi gerçeği göz önüne alınmalı.

Türkiye’de ARGE harcamaları, OECD ülkelerinin çok gerisinde. Sondan altıncı sırada. ARGE harcamaları için devletten akademisyen başına ayrılan   kaynak da  OECD’ye göre sondan üçüncü.Buna karşın  devletin özel sektöre verdiği destek, Türkiye OECD ortalamasının üzerinde, en yüksek beşinci ülke.

Diğer yandan araştırmalar, değinildiği üzere yüksek teknoloji ürünü yaratmaya  yönelmemiş.

Nasıl Bir Politika İzlemeli?

• Bağımlılığı yaratan  yeni-liberal politikalar yerine halkçılık temelinde planlı karma ekonominin yeniden devreye sokulması, devletin kitleri yeniden kurması,

• Gümrük Birliği’nden çıkılması ,

• Ve  tüketicilere  küçük yaşlardan itibaren yerli malların kullanmasını özendirecek önlemlerin alınması vb gerçekleştirilmeli,

• Teknoloji konusunda dışa bağımlılığı kıracak ARGE etkinliklerine ayrılan kaynakların artırılması ve eşgüdümün sağlanması

ARGE açısından  yapılan desteklemeler yeni işgücü yaratmada da  önemli.Bu bağlamda desteklemelerde küçük ve orta ölçekli firmalara kooperatifleşme ile öncülük  vermeli.Çünkü, Türkiye’de yapılan çalışmalarda en yüksek  etkiyi KOBİ’ler,buna karşın en az etkiyi büyük firmalar ya da tekeller  yaratmış



Sayfa Adresi: http://www.egedesonsoz.com/yazar/yerli-mali-haftasi-neden-kutlanmali/17963