|
|
Oktay GÜÇTEKİN / EGEDESONSÖZ- Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) tarafından, bu yıl 40’ıncı kez açıklanan “Üretimden Satışlara” göre 100 Büyük Sanayi Kuruluşu 2021 yılı listesi düzenlenen basın toplantısıyla duyuruldu. EBSO Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar'ın başkanlığında gerçekleştirilen basın toplantısında, ekonomik gelişmeler de değerlendirdi. “Üretimden satışlara” göre 100 büyük sanayi kuruluşu 2021 yılı sıralamasında, geçtiğimiz yıl TÜPRAŞ'ın iki yıllık koltuğunu devirerek zirveye oturan Star Rafineri A.Ş'yi 2021 yılında da liderliğini sürdürdüğü görüldü. Star Rafineri A.Ş'yi ise TÜPRAŞ ve Petkim A.Ş takip etti. İlk 10'da sırasıyla PETKİM’in ardından; İzmir Demir Çelik, Abalıoğlu Yağ Sanayi, Philsa Philip Morris, Abalıoğlu Lezita, JTI Tütün, Kocaer Haddecilik, Özkan Demir Çelik yer aldı. UMARIZ BU ÖRNEK İLERİKİ YILLARDA DİĞER KENTLERE DE YAYILIR KABUL EDİLEBİLİR DEĞİL DOLAR ARTINCA MALİYET DE ARTIYOR 100 FİRMANIN YÜZDE 82'Sİ ÖZ KAYNAK KULLANDI HAMMADDE ARTIŞI NEDENİYLE İLERİYE DÖNÜK STOK DA ARTIŞ GÖSTERDİ MUTLAKA UZUN VADELİ DEĞERLENDİREREK KARARLARIN ALINMASI GEREKİYOR ENFLASYONA ENDEKSLİ TL'NİN KORUNMASI İLE İLGİLİ BİR ÇALIŞMANIN YAPILMASI GEREKİYOR ÇÖZÜM BEKLİYORUZ EMNİYET MÜDÜRÜMÜZ BU KONUYA EL ATTI HERKESİN MASASINDA İLK 3 KONUDAN BİR TANESİ BELEDİYELERİN İŞİ DEĞİL OSB KURMAK BİR ŞİRKET KURULACAK…
İzmir'in cari açık vermeyen bir kent olduğuna dikkat çeken Yorgancılar, "İzmir serbest bölgeleri ile birlikte 14,7 milyar dolar ihracat yapan buna karşın 9,5 milyar dolar karşılığında ithalatı olan kentimiz. Yani cari açık vermeyen bir şehir haline geldi. Yeni açılacak Bergama'daki serbest bölge ile birlikte bu rakamın daha ileriye doğru yol alacağından şüphem yok. Umarız bu örnek ileriki yıllarda diğer kentlere de yayılır" dedi.
İşsizlik oranlarına da vurgu yapan Yorgancılar, "Geçen sene yüzde 11 büyüdük. İşsizlik oranlarına baktığımızda 12,1 olmuş. Yani yüzde 1 büyüyen bir ülkede işsizliği daha büyük oranda aşağıya inmesini bekliyorduk ancak maalesef aynı bantta kaldık. Burada en önemli konulardan biri yabancı sermayenin ülkemize nasıl geleceği ile ilgili... Sermaye ülkemizde geldiğinde, baktığı birkaç kriter var. Bunlardan biri risk birimi yanı ülkenin uluslararası kredilendirme durumu. Bu oran 2021 yılı itibarı ile 414 oranına geldi. Bu çok yüksek bir oran ve kabul edilebilir değil. Bu rakamın normalde 100'ün altında olması lazım. Bu rakam bugün itibari ile de 700'lere çıktı" diye konuştu.
Üretimdeki ithalata dikkat çeken Yorgancılar, "Sanayinin en önemli maliyeti ne diye baktığımızda ithalata dayalı bir dokumuz olduğu için 100 dolarlık üretimin 70 doları ithalata bağlı. Bu nedenle dolar artınca maliyet de artıyor. Yani 100 dolarlık üretimde 30 dolarlık yerli üretimin olduğunu görüyoruz. Bu da fiyatların yükselmesine neden oluyor. Maliyet değişimlerinin en önemli kriterleri elektrik ve doğalgaz. Elektrik yüzde 70'e yakın arttı. Toplantı olacağı için 6-7 bankaya telefon açarak kredi faizlerini istedim. 26-27-28-29 oranlarında faiz oranları var... En düşüğü yüzde 26. Yani siz yüzde 26 ile borçlanacaksınız, bu krediyi geri ödeyeceksiniz, maliyetinizi de bir yandan karşılamaya çalışacaksınız. Bu koşullar kredi oranın yüksekliğine ürün değerinin artmasına da neden oluyor" ifadelerini kullandı.
Oranlama ile ilgili de bilgi veren Yorgancılar, "Bu yıl 100 firmada kar bildiren firma sayısı 84, Ar-Ge yapan 53, zarar bildiren firma sayısı da 16 durumda. Yani geçen yılki karneye bakarsak sanayici açısından para kazandığı tablo ortaya çıkıyor... Mali kırılganlığa baktığımızda 100 firmanın yüzde 82'si özkaynaklar, yüzde 18'ide özkaynak borç ilişkisini yürütüyor. Satış karlılığına baktığımızda ise geçen yıl ile karşılaştığımızda EBSO'nun 3,3 olduğu görülüyor" dedi.
Artan fiyatlar sonrasında stoklarda artış göstermesinin sektördeki satışlara olumlu yansıdığı belirten Yorgancılar, "Ekonomik değerlendirmelere genel baktığımızda 2021 yılı 100 büyük firmaya göre reel ve finansal etmek göstergelerinin bir önceki yıla göre olumlu olduğunu görüyoruz. Bunların birkaç ana sebebi var... Pandemi sürecindeki olumlu bir satın alma baz etkisi ortaya çıktı. 2020'nin kötü geçmesinden dolayı 2021'de böyle olumlu bir sonucu bütün dünya bekliyordu. Zaten büyüme oranları da birkaç yıl içinde revize edildi. Artan hammadde fiyatları ve kur dalgalanmalarının getirdiği belirsizlik nedeniyle tüketim sürecindeki talebin öne çekilmesi söz konusu oldu. Bu da 10 gün sonra alınacak ürünler daha önce alınmaya başlandı ve talepte artış olunca bu da üretime yansıdı. Ben hangi sektör ile konuşursam konuşayım 2021 yılında kimse bana işlerinden şikayet etmedi. Herkes memnundu. Hammadde artışı nedeniyle ileriye dönük stok da artış gösterdi" diye konuştu.
GES ve RES ihtiyacına dikkat çeken Yorgancılar, "Yüksek enflasyon konusu da var. Bu sadece bizim ülkemizde değil bütün dünyada enflasyon konusu yer alıyor... Hangi ülkeye bakarsanız bakın enflasyonla savaş birinci öncelikli. Bizdeki enflasyon ne? Yüzde 60'ya yakın bir oran çıktı. Dolar kuru da 17,7 civarında seyrediliyor. Enflasyonun çıkmasının sebebi var... Fiyatların artması. Fiyatların artmasında bir bizim kontrolümüzde olan bir de bizden kaynaklanmayan etkenler var. Enerjimizi nereden alıyoruz? Doğalgaz ve petrol. GES, RES konusunda da yetersiziz. Benim uzun yıllardır söylediğim nükleer enerji santralleri de devreye girmedi hala. GES ile ilgili teşviklerin ise daha önce verilmesi gerekiyor. GES kullanımı arttırdığımız zaman sanayicin elektrik giderleri azalacak. Bizim ülkemizde 300 gün güneş var… RES konusunda sadece dağlara değil denizlerin üzerinde kurularak elde edilen RES'lerden elde edilen enerji o kadar yüksek ki… Bunları arttırırsak bu sefer dışarıdan ithalat azalacak. Mutlaka uzun vadeli değerlendirerek kararların alınması gerekiyor. Bu açıdan GES ve RES oldukça önemli" dedi.
TL'nin değerinin korunması gerekliliğine de vurgu yapan Yorgancılar, "Bizim paramızın değerini korumamız lazım. Paranın değeri azaldıkça satın alma oranı da buna aynı oranla düşüyor. Hükümetimiz kur korumalı uygulama çıkardı ancak bu yine hazine tarafından karşılanacağı için bu da bir çözüm değil. Burada enflasyona endeksli TL'nin korunması ile ilgili bir çalışmanın yapılması gerektiğini biliyoruz" şeklinde konuştu.
Açıklamalar sonrası basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Yorgancılar, İzmir'de yerel yönetim ile uyumunun nasıl olduğu sorusuna da yanıt verirken, "Her il de yerel yönetimler sadece sanayicinin değil tüm alanlara destek vermek durumdalar. Bizim yerel yönetimden istediklerimiz yerdir... İzmir'in en büyük şanssızlığı sanayi için yer bulmakta çektiğimiz sıkıntı. 7 tane çıkışımız var. Çeşme çıkışı konut bölgesi, barajın olduğu bölge depolama ile ilgili yapılmış imar durumu var, Yazıbaşı yoluna gittiğinizde yolun sağı ve solunda geçmişte alınmış sanayi parselleri var ancak arka tarafları tarım arazisi, kuzey aksına geldiğinizde Menemen'e kadar gelinen bölgede zamanın ruhsatı alınmış sanayi kesimleri var ancak bunların arkası konut ve tarım arazisi olarak çıktı, Manisa yoluna geldiğinizde dağlık bir bölge, orada inşaat yapma şansınız yok. Geriye Kemalpaşa OSB bölgesinin sağ ve sol kısmı kalıyor. Sonraki bölümde Turgutlu'ya kadar tarım arazisi... Biz zamanında OSB bölgelerini kurduk. 10 milyon metrekare Aliağa OSB var. İçinde kalan 5-10 dönümlük alanlar var. Biri gelse bize 300-400 bin metre kare sanayi parseli verin dese; böyle bir imkanı yok. Tarım OSB'yi kurduk Dikili'de açıklandıktan sonra tüm arsalar satıldı. İzmir'in en büyük sıkıntısı sanayi arsaları üretmekte. Ben de bu konuyu Sayın Soyer'e de ifade etmiştim. Kendisi bize ilgileneceğini söylemişti. Ondan da bir çözüm bekliyoruz" dedi.
Trafik sorunu için de Emniyet Müdürlüğü'ne teşekkür eden Yorgancılar, "İzmir'in nüfusu 4 milyon 300 bin oldu. İzmir'de doğmuş büyümüş sayı 1 milyon 700 bin civarında. Kalan kısmı 80 ilden gelen kardeşlerimiz... Birden bire çok göç alan il olunca... Tabii ki altyapı da trafik de buna yetmez. Baktığınız zaman bütün nüfus çanak etrafında kilitlenmiş durumda. Buna trafikte yetmiyor. Emniyet müdürümüz bu konuya el attı. Ben eski sıkışıklığın olmadığını görüyorum ve bunun için de teşekkür ediyoruz sayın emniyet müdürümüze" diye konuştu.
GES ve RES konusunda sanayicinin nasıl bir tutum sergilediğine de değinen Yorgancılar, "Bununla ilgili önemli bir bilinçlendirme söz konusu oldu. Ben sanayicilerin büyük bir kısmının da bu yatırımlara başladığını görüyorum. Yapılmış olan inşaatların çatıda bu yükü taşıyabilecek bir takım teknik sistemi olması lazım. Yenilerde kolay ancak eski inşaatlarda güçlendirme yapılması gerekiyor. Ancak herkesin masasında ilk 3 konudan bir tanesi bu" dedi.
Aliağa'daki OSB'nin genişletilmesi ile ilgili de serzenişte bulunan Yorgancılar, "Aliağa'daki OSB'Nnin genişlemesi ile ilgili başvuru yaptık ve bakanlık olumlu görüş verdi. Ancak belediye de OSB kurmak istedi orada. Belediyelerin işi değil OSB kurmak. Konuyu bakanımız ve valimiz biliyor. Sayın Başkanımız da konuyu biliyor. Umarız olumlu yanıt gelecektir" diye konuştu.
Lojistik Köy ile ilgili de yaşanan son gelişmeleri paylaşan Yorgancılar, "Şu an da çalışmalar son aşamaya geldi. Daha önce farklı bir şekilde proje yapılıyordu. Bugün öğleden sonra bir araya geleceğiz. Onun için bir şirket kurulacak Lojistik Köy Merkezi Anonim Şirketi diye. Burada İzmir Valiliği, EBSO, İZTO, İhracatçı Birlikleri, Gümrük oraya taşınacak; yapılacak planda... O şirketi kurar kurmaz Lojistik Köy faaliyete geçecektir. Planları ve projeleri hazır, bir an önce yapmak istiyoruz bu projeyi" dedi.