|
|
Menduha Ceylan / EGEDESONSÖZ- İzmir Körfezi, Ege Denizi’nin merkezinde yer alan balıklar için çok önemli bir üreme, beslenme ve gelişim alanı. Ancak insan eliyle doğaya verilen zararlar, körfezi uzunca yıllar kirletmiş ve balık popülasyonlarında azalmalar meydana getirmişti. 2000 yılından itibaren İzmir Büyükşehir Belediyesi, körfezi temizlemek adına önemli adımlar atmış 7 Eylül 2020’de İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkanı Tunç Soyer, “İzmir’de Körfez’de temizlik konusunda çalışmalarımız sürüyor. Körfez temizlendiğinde -ki ona biraz daha zaman var- Konak’tan Karşıyaka’ya bizzat yüzerek gideceğim. En büyük hayallerimden birisi karşıdan karşıya geçmek” demişti. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi, Su Ürünleri Avlama ve İşleme Teknolojisi Bölümü, Avlama Teknolojisi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Okan Akyol, İzmir Körfezi su kolonunun temizlendiğine dair birçok işaret olduğunu söyledi. Körfezin, bölge balıkları için çok önemli bir üreme, beslenme ve gelişim alanı olduğuna değinerek, özellikle 1970-2000 yılları arasında evsel ve endüstriyel atıklar nedeniyle oldukça kirlendiğini belirten Prof. Dr. Akyol, “Körfez, sadece Türkiye’nin değil, aynı zamanda Akdeniz’in en kirli sahalarından biri haline gelmişti. İzmir Körfezi’ndeki polüsyonla mücadele ve körfezi tamamen kirlilikten arındırmak için 2000 yılında İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından biyolojik arıtma ve derin deniz deşarjı sistemi uygulamaya konmuştu” dedi. “AÇIK DENİZ TÜRLERİ GÖRÜLMEYE BAŞLANDI” Prof. Dr. Akyol, körfezin temizlenmeye başlanmasıyla birlikte görülen türlere şu örneklerle açıklık getirdi: Kıkırdaklı balıklardan az rastlanan bu kemane balığı, 12 ve 15 Nisan 2013 tarihlerinde iki adet olarak Urla balıkçıları tarafından 6-8 metre derinlikte ağla yakalandı.
Körfezin gün geçtikçe daha temiz bir görünüm kazandığını vurgulan Prof. Dr. Akyol, “Geçmişteki hidrojen sülfür kaynaklı o kötü körfez kokusu da ortadan kalktı. Ancak zayıf akıntı sistemi nedeniyle körfezin birikmiş dip çamurunun ortadan kalkması daha uzun yıllar alacak gibi görünmekte. Buna rağmen, körfezin su kolonunun temizlendiğine dair işaretler ise, yunuslardan kaplumbağalara, bazı köpekbalıklarından marlin balıklarına dek bazı açık deniz türlerinin artık körfezde görülmeye başlanmasıyla ortaya çıkmakta” ifadelerini kullandı.
-Lutjanus argentimaculatus (Magrov kızıl levreği)
Bu Lesepsiyen balık İndo-Pasifik bir tür olup, 4 Ekim 2018 tarihinde Urla balıkçıları tarafından 8 metre derinlikte yakalandı.
-Glaucostegus cemiculus (Siyah çeneli kemane balığı)
-Mola mola (Ay balığı)
Bu okyanusların nadir dev balığı (resimdeki 250 kg civarında olduğu tahmin edilmekte), İzmir Körfezi Gediz Nehri açıklarından 3 Ekim 2019 tarihinde 35 m’den bir gırgır ağıyla yakalanmış ve serbest bırakılmıştı.
-Tetrapturus belone (Akdeniz kılıcı-Marlin)
Bu açık deniz Akdeniz kılıç balıkları da son yıllarda İzmir Körfezi’ni ziyaret etmeye başladı. İlk olarak 11 Mayıs 2011 tarihinde Urla kıyılarında 10 metreden ağlarla yakalanan balık, son olarak 20 Ekim 2020 tarihinde aynı bölgeden bir kez daha yakalanmıştır.
-Naucrates ductor (Malta palamudu)
Köpekbalıklarıyla birlikte hareket eden bu balık da son yıllarda İzmir Körfezi’nde görülmeye başlandı. Belli ki beraberinde köpekbalıklarıyla körfeze giren bu balıklardan biri 13 Kasım 2018 tarihinde Urla kıyılarından ele geçirildi.
-Scomberomorus commerson (Ceylan balığı)
Bu Lesepsiyen balık da İndo-Pasifik bir tür olup, 6 Ekim 2018 tarihinde Gediz Nehri mansabı açıklarında bir gırgır teknesiyle 35 metreden yakalandı.