Filiz SEZER
Sosyal medyanın güç odakları
18 Haziran 2021 Cuma

Dünyanın bütün rutinlerini, kutlamalarını, düğünlerini, cenazelerini, topluca yapılan bütün merasimlerini alt üst eden pandemi dönemini yoğun aşılama programlarıyla aşabileceğimiz ümidindeyiz. Tünelin ucundaki ışığın ilk müjdecisi gibi görünen ve bu süreçte yapılan en büyük organizasyonlardan biri olan FIFA 2020 nihayet başladı. Kısıtlamalarla da olsa sevincin, üzüntünün, heyecanın hep birlikte yaşandığı, sahada ve tribünde binlerce kişinin tek yürek olabildiği bir organizasyonu ekranlardan seyretmek bile çok iyi geliyor. Geçtiğimiz Pazartesi, Portekiz-Macaristan maçı öncesinde sosyal medyada en çok takip edilen ve dünyanın en başarılı futbolcularından biri olan Cristiano Ronaldo yaptığı bir basın toplantısında, turnuvanın ana sponsorlarından birinin gazlı içeceğini kenara koyarak "su için" dedi ve bunun ardından firmanın hisseleri yüzde 1,6 düşerek 4 milyar dolar değer kaybetti. Ben bu yazıyı yazarken hisseler tekrar değer kazanmaya başlamışsa da halen eski seviyesine dönebilmiş değildi.

Ronaldo’ nun bu hareketi, yaptığı açıklamalarla ekonomik anlamda büyük değişiklikler yaratan bir başka ismi akıllara getiriyor. Artık sözlere bile ihtiyaç duymayan Elon Musk emojilerden oluşan bir tivitiyle farklı coin (kripto para) değerlerini düşürüp yükseltebiliyor ve bu esnada birileri ciddi zarara uğrarken kim bilir hangileri zengin olabiliyor. Yakın bir zamanda, ürettiği Tesla elektrikli araçlarını önce bitcoin ile satmaya karar veren Musk, çevreci bir aracın, üretilirken fosil yakıt tüketen bir para birimiyle satılmasına yönelik yapılan eleştiriler sonrasında kararını değiştirdi ve böylece kripto paranın değerinin sert bir düşüş yaşamasına neden oldu. Bu arada nasıl olduysa birden çevreci kimliğine bürünen ünlü iş insanı kripto paraya inancını korumasına rağmen enerji tüketimiyle ilgili endişelerini paylaşmaya ve kırık kalp emojili tivitiyle değer kaybını körüklemeye devam etti. Diğer yandan ise kurduğu uzay firması SpaceX’in bundan böyle ödemeleri bir başka kripto para birimi olan Dogecoin ile alacağını duyurdu (dogecoin’in üretilirken daha az elektrik tükettiği söyleniyor). BBC’ de yer alan habere göre SpaceX Ticari Satış Müdür Yardımcısı Tom Ochiner de Doge-1 uydusunun Ay'a gönderilmesinin, "kripto paranın Dünya'nın yörüngesinin ötesine geçmesini sağlayacağını ve gezegenler arası ticaretin önünü açacağını" duyurdu. Gezegenler ötesi ticarete kafa yoran Silikon Vadisinin altın çocukları belki de biz sıradan fanileri bu gezegende kendi haline bırakır ümidiyle bu habere oldukça sevindim. Öyle ki Amazon’un sahibi Jeff Bezos’un aya gideceği üzerine açılan, git ama sakın geri gelme kampanyasının bir neferine dönüştüm. Belli mi olur, bakarsınız giderken Elon Musk’ı da yanına alır.

Kripto para borsalarındaki Twitter üzerinden yapılan bu manipülatif hareketler elbette pek çok kişinin tepkisine yol açıyor. Bir grup, StopElon (Elon’ı durdur) isimli yeni bir kripto para birimini piyasaya sürerek yatırımcıları Elon Musk’ın yarattığı tehlikelerden koruma sözü veriyor. Diğer yandan ünlü hacker grubu Anonymous da şımarık bir milyarder olarak tanımladığı Musk’ ın foyalarını ortaya dökmekle tehdit ediyor. Ünlü milyarder ise şimdilik bunlarla Twitter hesabında dalga geçiyor.

Reel veya kripto para borsalarında yaşanan bu değer değişimlerinin yanında, toplulukların sosyal medya üzerinden kısacık bir tivit ile bu kadar kolay manipüle edilmesinin farklı tehlikeli yanları da var kuşkusuz. Herkesin düşüncesini özgürce ifade edebileceği bir mecra olarak gördüğümüz sosyal medyada kirli ve yanlış bilginin kolayca yayılması dışında şiddeti öneren paylaşımlara da şahit oluyoruz. Sosyal medya kuruluşları ise bu konuda önlem alırken oldukça kişisel tercihlerde bulunabiliyorlar. En son olarak Hindistan’da muhalefetin sesinin kısılması, Filistin’deki İsrail karşıtı paylaşımların silinmesi gibi yapılan büyük yanlışlar karşısında gelen geç özürler durumu kurtarmaya yetmiyor. Düşünün ki ABD’nin son başkanı Donald Trump’ın Twitter hesabı halen kapalı. Lepiska saçlı başkanın söyledikleri hoşunuza gitmeyebilir ancak geçtiğimiz dönemde seçmenlerin çoğunun oyunu almış, dünyanın en etkili insanlarından birinin hesabının kapalı tutulması ancak Twitter’ın keyfi tavrıyla açıklanabilir ki bu keyfiyetin kime, ne zaman, ne şekilde uygulanacağını hiç bilemeyiz.

Sosyal medya üzerinden tüm dünyayı böylesine sürükleyen güçlerin -bireysel olarak Ronaldo veya Musk gibi kişilerin veya Twitter yönetimi gibi belli elit kesimlerin- etkisi arttıkça belli bir politik söyleme sahip olan siyasi partiler veya bir amaç için kurulmuş Sivil Toplum Kuruluşlarının etkisinin ne şekilde değiştiğinin detaylı incelenmesi gerekir diye düşünüyorum. Bu gruplar her ne kadar sosyal medya üzerinden ulaşılabilirliklerini arttırıyor gibi görünseler de etkinliklerinin sözünü ettiğimiz yönlendirmeler karşısındaki pozisyonu eskisi kadar güçlü olmayabilir.  

Tartışma kültürünün yok olduğu, bir dövüş kulübünde boksör tutar gibi iki ayrı kutupta yapılan kavgada uzlaşmanın giderek imkânsız hale geldiği bir noktada ayrıcalıklı bir grup için değil bütün tüm toplum için iyi olana ulaşmak üzere birlikte hareket etmenin, kolektif aklın, toplumsal sağduyunun önemine daha çok sahip çıkmak gerekiyor. Örgüt sözcüğünün dahi olumsuz anlam uyandırdığı bir coğrafyada bunu başarmak oldukça zor olsa da belli güç odakları tarafından önümüze konan payın sorgulanması gerekliliğini ve adil ve özgür bir yaşam için sessiz çoğunluğun bir aradalığının yaratacağı büyük etkiyi tekrar hatırlatmak gerekiyor. Birliktelik sadece tribünde değil, haksızlıklara karşı dayanışmada da büyük fark yaratıyor.

Yazdır   Önceki sayfa   Sayfa başına git  
YORUMLAR
Toplam 2 yorum var, 2 adet görüntüleniyor. Onay bekleyen yorum yok.

Küfür, hakaret içeren; dil, din, ırk ayrımı yapan; yasalara aykırı ifade ve beyanda bulunan ve tamamı büyük harflerle yazılan yorumlar yayınlanmayacaktır.
Neleri kabul ediyorum: IP adresimin kaydedileceğini, adli makamlarca istenmesi durumunda ip adresimin yetkililerle paylaşılacağını, yazılan yorumların sorumluluğunun tarafıma ait olduğunu, yazımın, yetkililerce, fikrim sorulmaksızın yayından kaldırılabileceğini bu siteye girdiğim andan itibaren kabul etmiş sayılırım.
 
Doğrucu 25 Haziran 2021 Cuma 00:34

Sosyal medya hesabının olmamasını ve bu esaretin içinde olmamayı savunuyorsunuz değil mi?

Yorumu oyla      3      3  
Yasar Kaksoy 19 Haziran 2021 Cumartesi 09:06

Ronaldo'nun hareketini alkışladım. Şimdi sizide alkışladım

Yorumu oyla      3      3  
FACEBOOK YORUM
Yorumlarınızı Facebook hesabınız üzerinden yapın hemen onaylansın...
Dr. Hakan Tartan
Dr. Hakan Tartan
Fenerbahçe ne istiyor?
Mehmet KARABEL
Mehmet KARABEL
Yarattı... Veda ederken ağlattı!
Prof. Dr. Mustafa KAYMAKÇI
Prof. Dr. Mustafa KAYMAKÇI
Memleketin birinde insan manzaraları(!)
Oytun NALBANTOĞLU
Oytun NALBANTOĞLU
Tükeniş!
Nüvit TOKDEMİR
Nüvit TOKDEMİR
Kara kaplı defter!
Tayfun MARO
Tayfun MARO
Nereden nereye?
Nedim ATİLLA
Nedim ATİLLA
Çanakkale artık barışın merkezidir!
Kemal ARI
Kemal ARI
'Cehennem savaşı'nda ne yediler ne içtiler?
Engin ÖNEN
Engin ÖNEN
Bölgecilik, mezhepçilik ve inşaatçılık...
Rifat ÖZER
Rifat ÖZER
Unutulmazlar...
ÇOK OKUNANLAR
ÇOK YORUMLANANLAR
GAZETE EGE'DE SONSÖZ
KünyeKünye İletişimİletişim FacebookFacebook TwitterTwitter Google+Google+ RSSRSS Sitene EkleSitene Ekle Günün HaberleriGünün Haberleri
Maxiva