Dr. Berna BRIDGE
Redhouse sözlüğü yazarının torunu
27 Mayıs 2018 Pazar

Bugün SEV'e ait olan Redhouse yayınevine adını veren Sir James William REDHOUSE'ın torunu ile Oxford'da tesadüfen tanıştım. Türk olduğumu duyunca büyük dedesini anlatmaya başlayan Sheila dedesinin ilk Türkçe (Osmanlıca)-İngilizce sözlüğü yazdığını, sarayda misafir edildiğini, İstanbul’a gidip Redhouse yayınevini ziyaret ettiğini anlattığında benim de İzmir Amerikan Koleji’nde geçirdiğim onca yıl, kullandığımız sözlükler gözümün önünden bir film gibi geçti. Dünya ne küçük, yaşam ne çok sürprizle dolu... —

Kimdir Sir James William Redhouse 30 Aralık 1811 doğmuş, 4 Ocak 1892 de ölmüş, dil bilgini, mütercim, sözlük yazarı. Londra'da doğmuş. Çocuk yaşta anne ve babasını kaybeden Redhouse, 1819'da Christ's Hospital adlı yardım ve eğitim kurumuna yerleştirilmiş. Burada denizcilik, haritacılık, teknik resim, trigonometri gibi konularda öğrenim görmüş.

1826'da disiplinsizlik nedeniyle okuldan çıkarılınca, Akdeniz'e açılan bir gemi ile İstanbul'a gelmiş. İstanbul'da Mühendishâne-i Bahrî-i Hümâyun (Deniz Mühendishanesi)'da teknik ressam olarak çalışmış. İstanbul'da kaldığı 8 yıllık sürede Türkçe, Arapça, Farsça ve Fransızca öğrenmiş.

Türk dilini en iyi bilen yabancı olarak dile getirilmiş. 1826'da İstanbul'da Bahriye'de İngilizce öğretmenliği yapmış. 1838'de sadrazam tercümanı olmuş. 1840'tan sonra Hariciye Nezareti tercümanı olarak bütün dış temasların çevirisini yürütmüş. 1853'de İngiltere'ye dönmüş, Dışişlerinde Doğu dilleri tercümanlığı yapmış. Royal Asiatic Society derneği üyeliğine seçilmiş, Sir unvanı almış. Sözlükleri basılmış. 

Osmanlıcadan İngilizceye yapılan ilk ve kapsamlı sözlük 1856'da yayımlanmış. Redhouse'un elyazması 12 cilt olarak British Museum'daymış. Arap harflerine göre alfabetik yaptığı bu sözlükte kelimelerin ArapçaFarsçaTürkçe oluşları gösterilmekte, latin harfleriyle okunuşları verilmekte, türü belirtilmekte, numaralarla anlam farkları ve deyimler İngilizce verilmekteymiş.

Güncel hali SEV Yayıncılık tarafından çeşitli ebatlarda ve kısaltılmış versiyonlarda basılmakta. 1950 ve 1972 Redhouse baskıları temel alınarak hazırlanan sözlüklere yeni sözcük ve deyimler eklenmiş. Diğer eserlerini de burada paylaşmalıyım.

  • Grammaire raisonné de la langue Ottomane (1846)
  • Vade mecum of the Ottoman colloquial language (1855)
  • Turkish vade mecum (1877)
  • A simplified grammer of the Ottoman-Turkish (1884)
  • Müntehabatı lügatı Osmaniye (1838)
  • A dictionary of Arabic and Persian words used in Turkish (1853)
  • A Turkish and English lexicon shewing the English significations of the Turkish terms (1890)
  • Kitabı maanii lehçe li James Redhouse el İngilizi (1890)
  • The Mesnevi (1881)
  • A Vindication of the Ottoman Sultans title of caliph (1877)
  • On the history, system and varieties of Turkish poetry (1879)

Yıllarca sözlük adına hep onun yazdığı sözlükleri kullanmıştım. Oxford’da torunu ile karşılaşmak beni o kadar mutlu etti… Dünya düşündüğümüz kadar büyük değil galiba…

Yazdır   Önceki sayfa   Sayfa başına git  
YORUMLAR
Toplam 1 yorum var, 1 adet görüntüleniyor. Onay bekleyen yorum yok.

Küfür, hakaret içeren; dil, din, ırk ayrımı yapan; yasalara aykırı ifade ve beyanda bulunan ve tamamı büyük harflerle yazılan yorumlar yayınlanmayacaktır.
Neleri kabul ediyorum: IP adresimin kaydedileceğini, adli makamlarca istenmesi durumunda ip adresimin yetkililerle paylaşılacağını, yazılan yorumların sorumluluğunun tarafıma ait olduğunu, yazımın, yetkililerce, fikrim sorulmaksızın yayından kaldırılabileceğini bu siteye girdiğim andan itibaren kabul etmiş sayılırım.
 
Melek Akbaş 14 Haziran 2018 Perşembe 21:01

Bernacım, sayende bu güzel anılarını seninle yaşamışçasına paylaşıyorum. Dünya kocaman ama hoş rastlatılarla sen onu küçültüyorsun adeta. Senin verdiğin değerli bilgilerle tüm okurların da zenginleşiyor.

Yorumu oyla      9      5  
FACEBOOK YORUM
Yorumlarınızı Facebook hesabınız üzerinden yapın hemen onaylansın...
Oytun NALBANTOĞLU
Oytun NALBANTOĞLU
Göztepe büyüledi!
Nedim ATİLLA
Nedim ATİLLA
Arzu’nun Mutluluk Reçeteleri bitmez!
Mehmet KARABEL
Mehmet KARABEL
Herkes yer içer hesabı 'Dilber' öder!
Tayfun MARO
Tayfun MARO
Taşlar yerinden oynuyor
Engin ÖNEN
Engin ÖNEN
Üç koltuk, iki makam...
Dr. Berna BRIDGE
Dr. Berna BRIDGE
Eğitim ve yeni müfredat
Hanzade ÜNUZ
Hanzade ÜNUZ
Fırtınam, felaketim, hasretim...
Aylin AKDOĞAN
Aylin AKDOĞAN
İzmir-İN
Kemal ARI
Kemal ARI
İstediklerimiz ve sorumluluklarımız
Muhittin AKBEL
Muhittin AKBEL
Buralara bir daha dönme Göztepe!
ÇOK OKUNANLAR
ÇOK YORUMLANANLAR
FACEBOOK'TA EGE'DE SON SÖZ
GAZETE EGE'DE SONSÖZ
KünyeKünye İletişimİletişim FacebookFacebook TwitterTwitter Google+Google+ RSSRSS Sitene EkleSitene Ekle Günün HaberleriGünün Haberleri
Maxiva