Müzik Önerisi: Savaştım Harbiden – Zeynep Bastık*Kozmos

İş dünyasında, sosyal yaşamda var olmaya çalışan kadınların mücadelesini anlatan iki terimden bir tanesi “Cam Uçurum” bir diğeri daha sık duyduğumuz “Cam Tavan”.

Her ikisi de farklı yönlerdeki aynı zihniyeti anlatıyor.

Özeti şu: Kadınların maruz kaldığı somut ayrımcılık. Mevcut bir hiyerarşik düzende belli bir seviyenin üzerine yükselmelerine izin verilmeyen, bazı pozisyonların sadece erkekler veya belirli bir grupça icra edilebileceği düşünülen durum CAM TAVAN.

Kadınların azınlık olmadığı Bankacılık sektöründe bile bizzat kadınlar olarak çokça maruz kaldığımız, çalışırken bize olağan dışı engeller çıkaran sisteme inat ettiğimiz mücadele, aynı pozisyon için erkeklerin tercih edilmesi ve daha başarılı kadınların “doğurganlık” üstünlüğü nedeniyle kızağa çekilmesi, aile hayatının hep bir engel olabileceği dürtüsüyle ötelenme…

Kadınların üst yönetim veya stratejik pozisyonlar için karşılaştıkları en büyük engellerden biri erkek yöneticilerinin ön yargıları. Kararlılık ve azim açısından yeterlilikleri sorgulayan ön yargılar kadınlarla iletişimin zor olduğu düşüncesiyle bütünleşmiş durumda.

Bir diğer engel kraliçe arı sendromu. Bir kadın zorlu bir mücadele sonunda stratejik bir noktaya geldiyse bir başka hemcinsinin de aynı mücadeleden geçmesini istiyor, bu yüzden o kişi için hayatı zorlaştırıyor. Zorlukları daha da zorbalaştırıyor.

Bir de zirvede olmaya çalışan kadının kendi kendine ettiği durumlar var. Toplumsal değerleri farklı sorgulayan, aile-iş dengesini bir türlü kafasında oturtamayan, suçluluk duygusuna yenik düşerek yükselme azminden vazgeçen kadınlar.

Eğitimdeki fırsat eşitsizlikleri, toplumsal baskılar, beklentiler, kültürel değerler ve sosyal kalıplarla kadının yerinin belirli bir seviyede tutulmuş olması hepsi birer CAM TAVAN…

Görünmez bilindik engellerin kadınların hayatlarında hep bir zorluk çıkarması.

İngiltere’nin en çok okunan Times Dergisinin geçtiğimiz yıllarda 3500 çalışan üzerinde yaptığı bir araştırma sonucunda

-Kadınların erkeklere göre daha çok çaba sarfettiği,

-Kadınların erkeklere göre daha eğitsel, ekibinin eğitimine daha çok zaman ayırdığı,

-Kadınların yanlarında çalışanları erkeklere göre daha çok heveslendirdikleri, teşvik ettikleri,

-Kadınların iletişimde daha iyi oldukları,

Kadınların problem çözmede daha yetkin oldukları ortaya çıkmış.

Tabi bu sadece bir anket...Genele yaymak mümkün mü karar sizin…

Cam tavan gibi çok bilinmeyen pek sık karşılaşmadığımız diğer terim ise CAM UÇURUM.

Cam uçurum, ekonomik kriz veya şirket performansında gerileme gibi riskli ve zor koşullardaki yöneticilik pozisyonlarına kadınları getirme eğilimi…

Şaşırdınız mı?

Başarısız olma, suçlanma veya aşağılanma ihtimalinin yüksek olduğu koşullarda liderlik pozisyonuna getirilme bir cam uçurumun kenarına yerleştirilmeye benzetilmiş…

Cam tavanı kırıp, liderliği kutlamaya hazır olan kadınların kendilerini cam uçurumun kenarında bulma olasılıklarının erkeklerden daha fazla olduğu tespit edilmiş.

Şaşırdınız mı?

Cam Uçurum kavramını tekrar gündeme getiren bizim ilk kadın Merkez Başkanımız değil.

Twitter’ın yeni CEO’su Linda Yaccanino’nun ismi açıklandığı gün cam uçurum kavramı iş dünyasında tekrar konuşulmaya başlandı. Elon Musk’ın bu şirketi satın almasıyla gelen büyük kaos sonrası yaptığı açıklama “yerime geçecek kadar aptal birini bulur bulmaz istifa edeceğim” yeni CEO’ya güven konusunda bazı ipuçları barındırıyor değil mi?

Cam uçurumdan yuvarlanmayan tam tersi cam tavanı kıran müthiş kadınlar da var.

General Motors’un büyük bir üretim hatası sonucu ölümlerle boğuştuğu bir dönemde ilk kadın CEO’su olan Mary Barra’yı atadı. Barra şirket kültürünü değiştirmek için büyük bir çaba harcadı. GM’in öncü bir şirket olarak devamında büyük bir rol oynayan Barra hala yönetimde…

ABD’nin en büyük şirketlerinden biri olan Xerox rekor seviyede borçla iflas etmek üzere iken bir kadın CEO’yu görevlendirdi. Mulcahy göreve geldiği gün şirket hisseleri %15 değer kaybetti. Kısa sürede şirketin borcunu yarıya indirdi ve şirketi batmaktan kurtardı.

Kriz zamanlarında göreve getirilen kadınlar için başarı şansı oldukça düşük olsa da, kadın yöneticilerin zorlu zamanlarda dümene geçebilme cesaretleri daha yüksek.

Türkiye’de kadın olmak zor, kadın yönetici olmak daha da zor. Saçına başına tırnağına kıyafetine makyajına kadar herkesin radarındasın. İşini layığıyla yapmaya çalışırken; çocuklarının düzeni, ebeveynlerinin sağlığı, evin temizliği, buzdolabının tedariği, eteğinin boyu, ojenin tonu, saçının beyazına kadar her şeyi planlamış olman gerek.

Camdan Mapus!

Kadınsan hayat kolay değil, çalışan üreten kadınlar camdan kalelerde cam kırıklarının ruhlarında bıraktığı hasarlarla cesaretlerini kaybetmeden mücadele etmeye devam ediyor.

Yöneticilerimize kadın erkek değil, insan olarak bakabildiğimizde cam tavan da cam uçurum da kalmayacak, umuyorum…bir gün…