Zama zaman atıkların çeşitleri ve doğada

yok olma süreleri listelenir. Kentlerin görünen yerlerine asılır. Halkın çevre duyarlılığının artması yönünde… kazanımlar da sağlanır.

Geçenlerde elimize bir broşür geçti ;

Hayat kazandıran bilgiler vardı içinde. Karşıyaka Kent Konseyi Çevre Çalışma Grubunun, dolu bir çalışmasıydı…

Bir listeleme yaparak demişlerdi ki…

Cam şişe doğada 4000 yılda yok oluyor.

Ama geri kazanımla ; enerji tüketiminde % 25, hava kirliliğinde %20, maden atığında % 80,

su tüketiminde % 50 azalma sağlıyor.

Geri dönüştürülen 1 ton cam atık ile, 100 litre petrol tasarrufu oluyor…

***

Daha devam ediliyor da, biz şimdi ağaçlara gelelim… Başta Kayın olmak üzere, Ladin, Çam, Okaliptüs, Zeytin ağaçları ele alınmıştı.

Kayın ağacı için deniyor ki…

Bir hektar kayın ormanı 68 ton toz emiyor.

25 metre boyundaki bir kayın ağacı, bir saatte 1.5 kg O2 (oksijen) üretiyor. Bu da yılda 10 kişinin günlük O2’ihtiyacı oluyor… 100 yaşındaki bir kayın ağacı, bir saatte 40 kişinin çıkardığı CO2’yi (karbondioksit) yok ediyor…

Yetişkin bir kayın ağacı… terleme yoluyla atmosfere bir günde yarım ton su veriyor.

Bir kayın ormanı için bu miktar milyonlarca tona ulaşıyor… Yüz yaşındaki bi kayın ağacı yılda 30.000 litre su çekiyor ve erozyonu önlüyor.

Yetişkin bir kayın ağacının doğaya kazandırdığı değer, kereste olarak kazandırdığı değerin 2000 katı oluyor!

Meğerse neymiş de, çok da haberimiz yokmuş şu kayın ağacından!

40 metreye kadar uzayabilen ve 700 yıl yaşayabilen ağaçlardan. Deniz iklimini severler. Kuzey Trakya’daki dağlarda ve Güney Marmara’da… görülürler. 1500 metre yükseklerde yetişirler. Gürgen olarak da bilinirler. Ahşap sektöründe kullanılan sert bir ağaç türüdür de…

Bu ağacın tarihsel kökleri de derindir…

Şamanist Türkler’in en kutsal saydıkları ağaç kayın ağacıdır… ‘Bay Kayın’ derler ve bütün ayinlerinde yer verirler. Türk kültüründe zorunlu olmadıkça ağaç kesmek, geleneksel olarak da, günah sayılır.

***

Diğer ağaçlara gelince…

Avustralya’da bulunan 150 metrelik okaliptüs ağacı… dünyanın en uzun boylu ağacıdır. Ve, bu tür bir ağaç, bünyesinde yaklaşık olarak

3 ton su bulundurur.

Hepimizin bildiği zeytin ağacı sürekli yeşil kalıyor ve ömrü 500 yılı geçiyor. Barış ve dostluğu simgeliyor…

***

İlk okulda bize öğretilen ilk özlü sözlerden biri :

“Orman bize beşikten mezara kadar lazımdır.”

sözüydü… Sanırım zamanın Cumhurbaşkanı Celal Bayar’ın sözüydü.

Bu sözü siyasete de uyarladılar…

“Pazara kadar değil, mezara kadar” gibi.

Hani yeni partisinin, ya da yeni liderinin gözüne girmenin… dramatik mesajı yaptılar!

***

Ülkemizin % 27’si ormanla kaplıdır. İyi bir rakam sayılabilir de bu. Hani şu bitmez tükenmez… yangınlar da olmasa!

Kent Konseyciler ormanın faydalarını da saymışlar… Ormanlar nemi sabit tutar. Yazın sıcaklığı 5-8 derece düşürür, kışın 1-3 derece yükseltir… Bir yetişkin ağaç 1 saatte 2.3 kg CO2 emer, 1.7 kg O2 verir. 2500 m2’lik orman alanı yılda 2.5 ton CO2 emer.

Yapraklı ağaçlardan oluşan bir bölgede 50 kuş türü yaşar… Bir ton kullanılmış beyaz kağıt, geri kazanımla 16 çam ağacının… Bir ton gazete kağıdının geri kazanımıyla da 8 çam ağacının kesilmeleri… önlenmiş olur.

***

Diyeceğimiz,

Dünya büyük bir ormandır…

Einstein’in dediği : ‘Kendi gözüyle görmek, kendi yüreği ile hissetmek’ gerek !

İyi Pazarlar…