Kamu alacağının takibi ve denetimi için Maliye'de hemen hemen aynı işleri yapan birbirinden farklı dört denetim birimi vardı. Bu birimlerde çalışanlara maliye müfettişi, gelirler kontrolörü, hesap uzmanı, vergi denetmeni deniyordu. Hangisine sorsanız, kendilerinin en iyi olduğunu diğerlerinden üstün olduğunu söylerdi. Bu birimler arasında tatlı bir çekememezlik ve rekabet her zaman söz konusu olmuştur.
Maliye Müfettişi, Hesap Uzmanı, Gelirler Kontrolörü ve Vergi Denetmeni Yok!
Yıllardan beri tek unvan altında birleştirilmesi konuşulan bu vergi birimleri 10 Haziran 2011 tarih ve 27990 Sayılı Resmi Gazete 'de yayımlanan 'Vergi Denetim Kurulu Başkanlığının Kurulması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname' ile kaldırıldı. Bunun yerine hepsinin ortak kullanacağı 'vergi müfettişi' unvanı getirildi.
Vergi Denetim Kurulu Başkanı Doğrudan Bakan'a Bağlı Olacak
Yapılan düzenleme ile Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı, doğrudan bakana bağlı olarak başkan, başkan yardımcıları, grup başkanları ve vergi müfettişlerinden oluşacak. Yapılan bu değişiklik, vergi denetim ve kontrolünde koordinasyon ve verimliliğin arttırılması amaçlanıyor.
Söz konusu Kararname ile Vergi Denetim Koordinasyon Kurulu da kaldırıldı. Bundan böyle Maliye Bakanlığı Teftiş Kurulu başkanı ve Hesap Uzmanları Kurulu başkanı ile Gelir İdaresi Başkanlığı Gelirler Kontrolörleri başkanı kadrolarında bulunanlar özlük hakları korunarak bakanlık müşaviri kadrosunda görev alacaklar.
Özel Sektöre Transfer Geçiş Zorlaştırıldı
Yeterince denetim elamanına sahip olamamak ve bir müddet sonra yetişmiş denetim elemanlarının özel sektöre geçmesi çözülemeyen sorunlardan birisiydi. Özellikle, denetim elemanlarının 'denetimini yaptıkları şirketin' üst düzey kadrolarına yüksek maaşla transfer edilmesi denetim elamanlarının güvenirliğini de sorgulatıyordu.
Yapılan düzenleme ile vergi müfettişleri, görevlerinden ayrıldıktan sonra üç yıl süreyle, ayrılmadan önceki son üç yıl içinde inceleme yaptıkları mükellefler veya bu mükelleflerin veya ortaklarının idaresi, denetimi veya sermayesi bakımından doğrudan veya dolaylı olarak bağlı bulunduğu ya da nüfuzu altında bulundurduğu kurumlarda herhangi bir görev veya iş alması yasaklandı. Ayrıca, bu şirketlerle Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ya da Yeminli Mali Müşavirlik sözleşme düzenleyemezler. Bu yasağa uymayanlar hakkında Kamu Görevlerinden Ayrılanların Yapamayacakları İşler Hakkında Kanun hükümleri uygulanacaktır.
Devlet kamu harcamalarını yapabilmek için kaynağa ihtiyaç duyar, bu kaynakları da vergiler yoluyla toplar. Sıkı bir maliye politikası ve vergi denetimi Ekonominin ve ülkenin gidişatında belirleyici rol oynar. Ekonomi üzerindeki kontrolü sağlama adına Maliye Bakanlığı'nın yapmış olduğu bu düzenleme vergi denetim birimlerindeki çok başlılığı kaldırmış ancak Vergi Denetim Kurulu Başkanlığının doğrudan Maliye Bakanlığına Bağlı olması siyasi iktidarların başkanlığı siyasete malzeme yapmasını kolaylaştırmıştır.