Sinan DOĞAN/EGEDESONSÖZ - Ege Bölgesi Sanayi Odası Meclis Başkanı Salih Esen, karşılıksız çek, icra dosyalarında ve iflas ile iflas erteleme davalarında müthiş bir patlama olduğunu belirterek, hükümeti ekonominin çarklarının yeniden dönmesi için adım atmaya çağırdı.
Hukuk sisteminin yavaş çalışmasının ekonominin önünü tıkadığını belirten Esen, ekonomide ve siyasetteki belirsizlik nedeniyle sanayicilerin yatırımlarını askıya aldığını söyledi. Esen, ekonomi için Haziran 2015’te yapılacak genel seçimlerin iki ay öne alınmasını istedi.
--Ekonomide bir yandan işsizlik rakamları, diğer yandan ihracattaki düşüş ile kendini gösteren olumsuz sinyaller var. Siz ekonomiyi nasıl görüyorsunuz?
Bu sinyaller kesinlikle algılanmalı. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanımız Fikri Işık’ın ve Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci’nin EBSO Meclisi’ni ziyareti sırasında söylediği bazı konular var. Bir takım sinyallerin mutlaka alınması gerekiyor. Gençler arasında işsizlik yüzde 20’ler seviyesinde. İş arayanları da eklersek bu oran yüzde 25’e ulaşacaktır. Genel işsizlik oranı yüzde 15’ler seviyesinde. Türkiye’nin yüzde 6-7’ler seviyesinde büyümesi gerekiyor ki mevcut durumu idare edebilsin. Piyasadan gelen bir takım sinyaller de yeterince algılanmıyor. Karşılıksız çek miktarlarında adetsel bazda azalma görünüyorsa da lira bazında değer olarak yükseldiğini görmek zorundayız. Çeklerin karşılıksız çıkması sonucu her ay neredeyse 1.5 milyar liralık para sanayici ve işadamının cebinden buharlaşıyor. İcra dairelerinde dosya sayısı çığ gibi artıyor. Bir icra işleminin mahkeme tarafından sonuçlanması 3.5 yılı alıyor. Siz de bu sürede alacağınız paranın yüzde 20’sini tahsil edebiliyorsunuz. Zaten bu sürede alacağınızın daha fazlasını mahkemeye masraf diye ödüyorsunuz. Son yıllarda iflas ve iflas erteleme artıyor. Bunların sayısını da bulamıyorum. Bunların devlet tarafından takip edilip edilmediğine de bilmiyoruz. Bir insanın hasta olup olmadığını anlamak için nabzına, tansiyonuna, şekerine bakarsınız. Eğer sinyaller dikkate alınmıyorsa, tabi bunun bize geri dönüşü de ağır olacaktır.
‘HUKUK SİSTEMİ KÖTÜ NİYETLİLİLERE YARIYOR’
--Hükümet ekonomiye yeterince odaklanmıyor mu?
Şu an herkesin kabul edeceği gibi ekonomi çok geri planda kalmış durumda. Türkiye bir ateş çemberi ile sarılı. Kendi içimizde de çözüm sürecine odaklanmış vaziyetteyiz. Şu anda siyasiler ‘nasıl olsa cari açığımız kontrol altında’ diyor. ‘Her ne kadar işsizlik artıyor olsa da büyüme kabul edilebilir seviyede’ deniyor. Dolayısıyla bir döviz kıtlığı sonucu dövizin fırlaması gibi bir kriz ile karşılaşacağımızı düşündükleri için de rahatlar. Oysa Türkiye’nin yüzde 2.5-3 büyümesinin yeterli olmadığı Başbakan Yardımcısı Ali Babacan tarafından dahi kabul edilen bir olgu.
--Ekonomideki sıkıntıları çözmek için hangi adımlar atılmalı?
Türkiye’de yatırım ortamı uygun değil. Hukuk sistemimizin çok ağır işliyor. Bundan kötü niyetliler faydalanıyor. Sanayi Bakanı’na bunu hatırlattığımız zaman ‘biz de şikayetçiyiz’ dedi. Ama bunu da değiştirecek olan siyasi iktidardır. Özellikle sanayinin geliştirilmesi konusunda gerek teşvikler gerekse inovatif çalışmaları artırıcı adımlar atılmalı. Mevcut adımlar sanayimizin canlanması için yeterli olmuyor. Ondan dolayı Türkiye’de yatırımlar duraksamış durumda. İşsizlik sıkıntısı, milli geliri artıramadığımız için orta gelir tuzağında kalma sıkıntısı yaşıyoruz. Üretmeyen bir ülkenin kalkınması hayal.
‘İSTEKLERİMİZ GÖZARDI EDİLİYOR’
--İstekleriniz dikkate alınmıyor mu?
Çok haklı isteklerimiz dahi yerine getirilmiyor. Örneğin ‘organize sanayi bölgeleri dolana kadar en azından komşu ilimizin teşviklerinden faydalanalım’ talebimiz var. Bu isteğimiz göz ardı ediliyor. Tabi ki piyasalardaki karşılıksız çeklerden, icra dosyalarının geç sonuçlanmasından, iflas ertelemenin amacından farklı kullanmasından dolayı ekonominin çarklarının yavaşlaması sözkonusu. Piyasalara güven ve istikrar getirecek bir takım tedbirler alınmalı. Umarız yeniden sanayici olmanın heyecanını, yeniden yatırım yapma hevesini, sanayici olmanın verdiği gururu en iyi şekilde tadacak bir takım gelişmelere tanıklık ederiz.
--Gelecek yıl seçim yılı. Seçim ekonomiye nasıl yansır?
2015 yılının tam da ortasında seçim yaşayacağız. Aslında bunun mümkün olduğunca öne alınması bana göre Türkiye’nin lehine olacaktır. Seçim keşke iki ay daha erkene alınsa. Bir seçim sonucunda kurulacak hükümetin çalışmaya başlayana kadar geçecek süre, bütçenin onaylanması, yeni bir ekibin iş başına gelmesinin getireceği bir takım gecikmeler 2015’i beklentiler açısından belirsizliklerle eş değer kılıyor. 2014’ü iş alemi bir büyüme ile değil küçülme ile kapatmış olacak. Çok az firma Türk Lirası bazındaki cirolarını geçen yıla göre elde edebilecek. Döviz bazında da firmalar büyük oranda küçülecek. İmalat sanayinin bunu ne kadar taşıyabileceği kafalarda soru işareti. İleriye baktığımız zaman da karamsarlıklar artıyor. Oysa alınacak önlemler, çıkarılacak yasalarla sanayicinin, işadamının para kaybetmesi önlenebilir. Yargı her ne kadar yavaş çalışsa da buna karşı bir takım önlemler alınabilir.
‘ÖNCELİK HAVALİMANINDA DEĞİL ÇANDARLI’DA OLMALI’
--Ege’deki büyük kamu yatırımlarının gerçekleşme hızını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Bana sorarsanız Kuzey Ege Çandarlı Limanı projesi, İstanbul’a kazandırılacak olan Üçüncü Havalimanı’ndan daha önemlidir. Türkiye’ye daha fazla katma değer sağlayacak olan bir yatırımdır. Keşke Üçüncü Havalimanı yerine Çandarlı Limanı’nın yapımına öncelik verilmiş olsaydı. Elbette siyasiler bizden daha iyi bilip değerlendirmeleri nedeniyle onu uygun görmüşler. Ama benim görüşüm doğrusu bu yönde.
--Gelecek yıl için sanayicilere ve iş dünyasına bir öneriniz olacak mı?
Şu an ben gerek 2014 için gerek 2015 için olsun iş aleminin çok sağlıklı bir planlama yapabildiği kanaatinde değilim. Şu ortamda birtakım öngörülere sahip değiliz. Belirsizlikler hakim. Bu dönem yapılacak en iyi şey mevcudu sağlıklı şekilde ayakta tutmak, mevcudu korumak. Bir takım adımların gelişmeleri gördükten sonra atılması daha uygun olacaktır.
YATIRIMCI BEKLİYOR
--Plastik sanayicileriyle birlikte kurduğunuz Menemen Organize Sanayi Bölgesi’nde yatırımlar hangi aşamada?
Menemen Organize Sanayi Bölgesi’ne nereden baksanız 30 milyon liranın üzerinde para harcandı. Bu yatırım kamulaştırma ve altyapı için yapıldı. Bunun bir lirası dahi ne kredi ne de bir kaynaktan teşvik anlamında karşılandı. Bu tamamen oraya yatırım yapmaya gönül veren sanayicilerin birebir verdiği paralarla sağlandı. Bir kamulaştırma işlemi yapıyorsunuz, 4-5 sene sürüyor. Orada da yargının yavaş işlemesi nedeniyle öngörümüzün ötesinde bir gecikme yaşadık. Ama bunu yatırımcılarımıza yansıtmadık. Her sanayicimiz kendi parselinde istediği zaman kazmayı vurabilecek. Hatta bu yıl itibariyle biri çok büyük yabancı sermayeli olmak üzere bir çok firma bölgede yatırım yapacaktı. Yaz dönemi boyunca 5 firma inşaata başlayacaktı. Ancak ekonomideki gelişmeler, teşvikteki adaletsizlik ve 2015 seçimlerine bağlı olarak yatırımlarını beklemeye aldılar.
--Siz bu gelişmeler doğrultusunda nasıl bir yol izliyorsunuz?
Esen Plastik için 2014 yılı sürprizlerle dolu bir yıl olmadı. Ama oluşabilecek sıkıntıları daha önceden öngörmek suretiyle aldığımız tedbirler sonucu yılı mümkün olan en iyi şekilde kapattık. Büyümedik ama mevcudu koruduk. Tabi ki bir takım yatırım, gelişme planlarımız var. Menemen Plastik OSB’de 80 bin metrekare yerimiz bulunuyor. Uygun koşulların oluşmasını bekliyoruz. Adana’da büyük çapta borular üreten tesisimiz. Orada yatırım yaparak 2015 başında yüzde 50 üretim artışı sağlayacağız. Gelişmelere göre işimize odaklanacağız.
Künye
İletişim
Facebook
Twitter
Google+
RSS
Sitene Ekle
Günün Haberleri