EGEDESONSÖZ – İzmir Demokrasi Üniversitesi’nin 2024 yılı Sayıştay denetim raporu, üniversitenin mal ve hizmet alımlarında mevzuata aykırı uygulamalara imza attığını ortaya koydu. Rapora göre, doğrudan temin ve pazarlık usulüyle yapılan harcamaların, bütçeye konulan ödeneğin %10’luk sınırını aştığı ancak Kamu İhale Kurulunun uygun görüşü alınmadığı belirlendi.
SINIRI AŞAN DOĞRUDAN TEMİNLER
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre, mal ve hizmet alımlarında parasal limitlerin aşılması durumunda uygun görüş alınması zorunlu. Ancak denetimde, üniversitenin bu sınırı takip etmediği ve mevzuata aykırı şekilde harcamaların gerçekleştirildiği kaydedildi. Üniversite yönetimi, doğrudan temin yöntemini depolama sıkıntısı ve sık alım gerekçesiyle savunsa da, Sayıştay bulgunun gerekçeyi karşılamadığını vurguladı.
Raporda “Yapılan incelemelere göre, Üniversite tarafından 2023 Yılı Sayıştay Denetim Raporu’nda yer almasına rağmen 2024 yılında da 21/f ve 22/d maddeleri kapsamında yapılan mal ve hizmet alımlarına ilişkin harcamaların limiti aşıp aşmadığı takip edilmemiş, doğrudan temin ve pazarlık usulünün kullanıldığı mal ve hizmet alımlarında mevzuatta belirtilen %10’luk limit Kamu İhale Kuruluna başvuru yapılmaksızın aşılmıştır. Kamu İdaresince verilen cevapta doğrudan temin yöntemiyle yapılan mal alımlarının gerekçeleri belirtilmiş, depolama imkanı bulunmaması nedeniyle sıklıkla düşük tutarlı alımların doğrudan temin yöntemi kullanılarak yapıldığı açıklanmıştır. Ne var ki söz konusu açıklama bulgu konusu hususu karşılar nitelikte değildir. Sonuç olarak, 4734 sayılı Kanun’un 21 ve 22’nci maddelerindeki parasal limitler dâhilinde yapılacak harcamaların Kanun’da belirtilen temel ilkelere ve usullere uygun bir şekilde yapılması amaçlanmış olup, bu yöntemlerle yapılacak alımlarda %10’luk sınıra uyulması ya da sınırın aşılması durumunda uygun görüş alınması gerekmektedir.Rapor ayrıca, doğrudan temin yöntemiyle gerçekleştirilen ve belli süre gerektiren bakım ve onarım işlerinde sözleşme yapılmadığını ortaya çıkardı. 11 Temmuz 2023 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Tebliğ uyarınca, bu tür alımların sözleşmeye bağlanması zorunlu. Üniversite, personel yetersizliği ve iş yoğunluğunu gerekçe gösterse de, denetçiler sözleşmesiz iş yapılmasının mevzuata aykırı olduğunu belirtti.” denildi.
SÖZLEŞME UYARISI
Sayıştay raporu, üniversitenin mal ve hizmet alımlarında parasal limitlere uyulması ve sözleşme zorunluluğunun titizlikle yerine getirilmesi gerektiğini ortaya koydu. Raporda, bu eksikliklerin giderilmesi için idarenin önlem alması gerektiği de vurgulandı.
Raporda şu ifadeler yer aldı:
Yapılan incelemede, harcama birimlerince parasal limitler dahilinde yaptırılan bakım ve onarım işlerinin belli bir süreyi gerektirmesine rağmen, sözleşme imzalanmadan gerçekleştirildiği tespit edilmiştir. Kamu İdaresince verilen cevapta personel yetersizliği ve iş yoğunluğu nedeniyle birkaç doğrudan temin yöntemiyle yapılan mal ve hizmet alımı işleminde sehven sözleşme yapılmama durumu yaşandığı ve birimlerin bu hususa özen göstermeleri konusunda uyarıldığı belirtilmiştir. Doğrudan teminle yapılacak alımlarda malın teslimi veya hizmetin ya da yapım işinin belli bir süreyi gerektirmesi durumunda, alımın mutlaka bir sözleşmeye bağlanması gerekmektedir.