Muhittin AKBEL / EGEDESONSÖZ - Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş’ın açıkladığı engelli, yaşlı aylığı rakamları sadece engellilerin değil, kamuoyunun da tepkisine yol açtı. Yaşlı aylığı 4664 liradan 5.390 liraya çıkarılırken, yüzde 40-69 arası oranda engellilerin maaşları da 3.723 liradan 4.302 liraya yükseltildi. Engelli maaşına yapılan 579 liralık iyileştirmenin, günde 19 liralık bir artışa tekabül ettiğini belirten engelliler, “İnsanca yaşamak istiyoruz. Günlük 19 liralık artışla ancak bir bardak çay, bir şişe su içebiliriz. Sağlıklı insanlar asgari ücretle geçinemezken, biz bu parayla nasıl geçilelim?” sözleriyle isyan ettiler.
BU PARAYLA GÜNLÜK İHTİYAÇLARININ 10’DA BİRİNİ BİLE KARŞILAYAMAZLAR
Ülkemizin ilk engelli derneklerinden biri olan Türkiye Sakatlar Derneği’nin İzmir Şube Başkanı Metin Çınar, engelli maaşlarının kuşa döndüğünü söyledi. Zaten günümüz şartlarında çok kötü olan maaşın, yeni yapılan zamla daha da kötü hale geldiğini anlatan Başkan Çınar, “Artık buna maaş demeye dilimiz varmıyor. Dedesinin dedesinden kalan 17 kişilik mirasçı grubunda olan bir engelli için bu miras, üzerine kayıtlı mülk var, anlamına geliyor. Dolayısıyla o engelliye sosyal yardım verilmiyor. Engelliler bu parayla refah yaşamaları mümkün olmadığı gibi günlük ihtiyaçlarının 10’da birini bile karşılayamaz. İktidar, engellilerin haklarını kırpa kırpa kuşa çevirdi” dedi.
BM ENGELLİ HAKLARI SÖZLEŞMESİNE İMZA ATTIK
Türkiye’nin, Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Sözleşmesi’ni imzalayan ülkelerden biri olduğunu belirten Türkiye Sakatlar Derneği İzmir Şube Başkanı Metin Çınar, şu değerlendirmelerde bulundu:
“2022 sayılı yasa kapsamında engellilere sosyal yardım veriliyor. Bu ilk çıktığında engellilere verilen maaşların, yapılan yardımların alım gücü vardı. O para nispeten bir ay yetiyordu. Bugün itibariyle aldığımız engelli maaşı, bir haftalık mutfak giderini ancak karşılıyor. Kaldı ki engellilerin medikal ürünlere ihtiyacı var; alt bezidir, tekerlekli sandalyedir. Bunları, bugünkü parayla almak mümkün değil. Birleşmiş Milletler Engelli Hakları sözleşmesine imza atmış bir ülkeyiz. Engellileri insanca yaşatacağımızı imza altına aldık, 2007 yılında… İmzanın ardından engellilere pek çok hak sağlandı. Suriyeliler ülkemize gelmeye başladığından itibaren engellilerin hakları unutuldu, maaşları kırpıldı.”
250 ENGELLİ DERNEĞİNİ BÖLÜNMÜŞLÜĞE SON VERMELİ, KENETLENMELİ
Engelli maaşının en az asgari ücret seviyesinde olması gerektiğinin altını çizen Başkan Metin Çınar, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Engelli maaşının asgari ücret seviyesinde olması lazım ki, insanca yaşayabilsin, medikal ürünlerini alabilsin, ailesinin yanında bir sığıntı gibi yaşamasın. Engelliler, şu anda ailelerinin yanında yardıma muhtaç, birer sığıntı gibi duruyorlar, böyle hissediyorlar. Bu durum da onların psikolojilerini bozuyor. Bu insanlar neden yardıma muhtaç oldu? Önce engellinin eğitim hakkı elinden alındı. İstihdama katılamıyor. Böyle olunca, engelliler sosyal yardımlara muhtaç hale geldi. Bir engelli sosyal yardıma muhtaçsa, ona insana yakışır bir maaş verilmesi lazım. Hane halkının gelirine neden bakılıyor? Engelli maaşı, o insanın ihtiyacı olduğu için veriliyor. Günlük 19 liralık bir artış, bizim için anlamsız. Bir şişe su alabiliriz bu parayla. Belki bir çubuk kraker alabiliriz. İşin asıl üzücü olan yanı, bu parayı vermekten bile çekiniyor olmaları. İzmir’de 250 engelli derneği var. Bu kadar çok bölünmüşlük, parçalanmış varsa, bu sorunların çözümü mümkün olamaz. Eğer bu bölünmüşlük, parçalanmışlık devam ederse, dernekler bir çatı altında buluşup dayanışma içinde olmazlarsa, daha çok kötüye gidecek bir süreç yaşarız. Engelli camiası, önce kendi kendini sorgulamalı, bu bölünmüşlükten kurtulmalı. Birleşe birleşe kazanırız çünkü... Bölüne bölüne küçülüyoruz.”
ÇELEBİ: BELEDİYE YEMEK VERMESE, AÇLIKTAN ÖLÜRÜZ
Bir Gün Değil, 365 Gün Engelliyiz Platformu Sözcüsü Seyit Çelebi ise “Engellileri yok sayıyorlar, onlarla dalga geçiyorlar. Günlük bir bardak çay parası sosyal yardıma zam yaparak engellileri mutlu ettiklerini düşünüyorlarsa, yanılıyorlar. Bu zamla bizi ölüme terk ettiler” dedi. Çelebi, tepkisini rakamlarla dile getirdi:
“Ülkemizde her şeye zam geldi ama engelli maaşları beklentilerimiz seviyesinde artmadı. 3750 liradan 4302 liraya çıkarıldı. Engelli bekar bir arkadaş, tek odalı bir yerde kalıyor, 1000 lira kira öderken kirası 1500 lira olmuş. Gelen zam, olduğu gibi kiraya gidecek. Peki bu insan ne yiyecek, ne içecek? Engellilerle dalga geçiyorlar. Bir bardak çay, bir şişe su parası. Belediye, engellilere yemek veriyor. O da olmasa açlıktan öleceğiz. Bu maaşla bizler ölüme terk ediliyoruz. Engelli bakım parası, yüzde 10 artışla 11 bin lira yaptılar. 15 bin lira ortalama kiranın olduğu bir dönemde 4300 lira emekli maaşıyla geçinmek mümkün değil. Bize bu maaşı layık görenlere sormak istiyoruz; ne istiyorsunuz engellilerden? Bir protez 10 bin lirayken devlet bunun 3 bin lirasını ödüyordu. Bugün bir protez 40 bin liranın üstünde ama devlet yine aynı parayı veriyor. Sürekli birilerine muhtaç yaşamak, gücümüze gidiyor.”