Varyant değişti, tedbirler aynı... Korkutan Omicron!

Bilim Kurulu üyeleri Prof. Dr. Kenan Midilli ve Prof. Dr. Nurettin Yiyit, yeni varyantı değerlendirdi.

YENİ Mİ TESPİT EDİLDİ? 
Prof. Dr. Kenan Midilli: Bu varyantla ilgili dikkat çekici noktalardan biri, Afrika’da genom analizlerinin daha az yapılmasından dolayı uzun bir süre gözden kaçmış olma ihtimali. Ve biz son halini görüyoruz. Ya da orada bağışıklık sorunu olan kişilerdeki uzamış enfeksiyonlar sırasında seçildi ki, bağışıklık sorunu olanlarda uzamış enfeksiyon sık görülür. Çünkü soy ağacına bakınca evrimsel olarak bunun ara formlarını görmüyoruz. Birden bire ve son derece farklılaşmış haliyle ortaya çıktı.

ÇOK MU BULAŞICI? 
Prof. Dr. Nurettin Yiyit: Virüsler mutasyon geçirir. Yani yapılarında ufak tefek değişiklik olur. Bunu da bizim bağışıklık sistemimizden, aşıdan kaçmak için yapıyor. Genelde tek bir değişiklik olurken, bu defa çok sayıda mutasyon aynı anda oldu. Bu virüs tehlikeli mi bilemiyoruz. Henüz gözlemleniyor. Her mutasyon tehlikeli değildir, bazıları hayırlıdır. Ancak Omicron çok daha hızlı yayılıyor. Tehlikeli olup olmadığını zaman içinde anlayacağız.

Prof. Dr. Kenan Midilli: Omicron varyantı bilinen tüm varyantlardan daha fazla sayıda mutasyon içeriyor. Bu yeni kaygı verici varyantın alfa, beta, gamma ve delta gibi diğer kaygı verici varyantlarla ortak mutasyonlara ilave mutasyonları da var. Bu da önceki varyantların bulaşıcılık, aşılardan kaçma gibi özelliklerindeki değişikliklerden sorumlu olan mutasyonların Omicron’da daha da zenginleşmiş halde bulunduğu anlamına geliyor. Hakim varyant olup olmayacağını kesin bir şekilde söylemek için henüz erken, yoğun bir şekilde inceleniyor.

ÖLÜMCÜL MÜ? 
Prof. Dr. Nurettin Yiyit: COVID-19’da çok fazla mutasyon oluştu. Hepsinde panik olduk. Sadece iki varyant hakim oldu. Bu da hakim olacak mı zaman gösterecek. Öldürücü olup olmadığını zaman gösterecek. Şu anki hedefimiz ülkemize girmesini engellemek. Ne kadar geç sokarsak o kadar iyi. Hemen endişe etmemeliyiz.

Prof. Dr. Kenan Midilli: Güney Afrika’da çok hızlı yayılması ve günlük vaka sayılarının artış hızı kaygı verici ve buralarda deltayı geçebileceğine işaret ediyor. Sahip olduğu mutasyonlarına bakıldığında geçirilmiş enfeksiyon ya da aşılamalar sonucu kazanılmış bağışıklıktan kaçabilme potansiyeli yüksek görünüyor. Durum birçok açıdan virüsün lehine görünüyor.

VAR OLAN AŞILAR ETİKİLİ Mİ? 
Prof. Dr. Nurettin Yiyit: Elimizdeki mevcut aşıların bu varyanta etkili olup olmadığına aşı firmaları bakacak. Etkili değilse, hatırlatma dozlarında bu virüsü kapsayacak şekilde düzenleme yapılacak. Şu anda biz de ülke olarak aşımızı izole ettiğimiz ilk virüsten ürettik. Zaman içinde yeni varyantları yapan virüsleri de izole ediyoruz. O virüslere karşı etkili değilse inaktif aşımızı da güncelleyebiliriz.

Prof. Dr. Kenan Midilli: Klinik olarak belirtilerinde henüz dikkat çeken bir farklılık yok. Ancak incelenmekte olduğundan yine bir şey söylemek için henüz erken. Ama şunu söyleyebilirim; aşılar büyük olasılıkla tümüyle etkisiz kalmayacaktır. En olumsuz senaryonun gelişmesi halinde bile aşılanma kritik önemini koruyacaktır. Mevcut aşılar enfeksiyona karşı tam olarak korumasa da ağır hastalık gelişimine ve ölümlere karşı bizi koruyacaktır.

NASIL KORUNURUZ? 
Prof. Dr. Nurettin Yiyit: Korunma yöntemleri de aynı; maske ve mesafe tüm varyantlara etkili.

Prof. Dr. Kenan Midilli: Omicron’a karşı da korunmak için yapılması gerekenler aynı. Maske-mesafe, kalabalık ve kapalı ortamlardan olabildiğince kaçınma ve bu tarz ortamlarda mümkün olabildiğince kısa süre kalma, iyi bir havalandırmanın sağlanması gibi korunma önlemlerine özen göstermek ve aşı programına alınmış tüm yaş gruplarının aşılanması. Sonuçta bu mutasyon aşılanma oranının çok düşük olduğu bir toplumda çıktı. (Hürriyet)