Tarım, gıda ve içecek sektöründen 9 ayda 15,9 milyar dolar ihracat

Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonundan (TGDF) yapılan açıklamaya göre, Türkiye İstatistik Kurumu'nun açıkladığı Dış Ticaret Verileri baz alınarak Agrimetre tarafından hazırlanan TGDF Dijital Veri Paneli verileri paylaşıldı.

Buna göre 01 ile 24 fasılları arasındaki tüm GTIP kalemleri ile 29. ve 35. fasıllardan seçili ürünlerin dahil edildiği hesaplamalara göre, 2021’nin 9 ayında sektörün dış ticaret dengesi, önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 23,3 arttı.

Özet Ticaret Sistemi (ÖTS) çerçevesinde yayınlanan dış ticaret verilerine göre, 2021’in 9 ayında, yani 4’te 3’lük bölümünde ihracat, önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 19,2 artarak 15,9 milyar dolara, ithalat yüzde 18 artarak 12,2 milyar dolara ulaştı.

Aylık bazda bakıldığında Eylül 2021’de ihracat, önceki yılın aynı ayına göre yüzde 22,6 artarak 2,1 milyar dolar, aylık ithalat ise yüzde 49,1 artarak 1,5 milyar dolar olarak gerçekleşti. Eylül ayında, önceki yılın aynı ayına göre aylık ihracattaki artışın yanında, aylık ithalattaki büyük artış dikkati çekti. Benzer durum ağustos ayında da görüldü.

Bu yılın 9 ayında dış ticaret fazlası önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 23,3 artışla 3,74 milyar dolar olarak gerçekleşti. Birim ihracat değeri söz konusu dönemde, önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2,4 artarak 1.099 dolar/ton olarak gerçekleşti. İthalat birim değeri ise önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 32,3 artışla 609 dolar/tona yükseldi. Birim ithalat değerinin 2021’in başından beri yüksek seviyede devam etmesi olumsuz bir gelişme olarak değerlendirildi.

Dış ticarette en yüksek hacimli ürünler
Bu yılın 9 ayında ihracatta öne çıkan ürünler sırasıyla un (0,81 milyar dolar), fındık içi (0,80 milyar dolar) ve makarna (0,57 milyar dolar) olurken bu ürünler toplam ihracatın yaklaşık yüzde 13,7’sini oluşturdu.

Aynı dönemde en çok ithal edilen ürünler ise sırasıyla buğday (1,5 milyar dolar), soya fasulyesi (1,2 milyar dolar) ve ham ayçiçeği yağı (0,7 milyar dolar) oldu. Bu 3 ürün, toplam ithalatın yaklaşık yüzde 28’ini, yani 4’te 1’inden fazlasını oluşturdu.

Son dönemde yurt içinde fiyat artışları ile sıkça gündeme gelen ve 760 milyon dolarlık ithalat ile 2020’de en fazla ithal edilen 3. ürün olan Ayçiçek yağında ithalat trendi 2021’de de devam etti. Ayçiçek ve Ayçiçek yağı 2021 yılında da en çok ithal edilen ürünler arasında yer aldı.

2021 yılı eylül ayında en çok ihraç edilen ürünler fındık içi, un ve makarna olarak sıralanırken, en çok ithal edilen ürünler buğday, arpa ve asiklik alkoller oldu.

En çok ihracat yapan sektörler
Bu yılın 9 ayına ait dış ticaret verileri sektörlere göre incelendiğinde şeker ve şekerli mamuller (1.604 milyon dolar), sert kabuklu meyveler (1.581 milyon dolar), yaş meyve (1.455 milyon dolar), bitkisel yağ (1.233 milyon dolar) ve balıkçılık ve su ürünleri (931 milyon dolar) sektörleri en fazla ihracat yapan sektörler olarak sıralandı. Toplam ihracatın yüzde 42,8’i bu 5 sektör tarafından gerçekleştirildi.

Aynı dönemde hayvan yemi (3.306 milyon dolar), bitkisel yağ (2.066 milyon dolar), un (1.751 milyon dolar), kakao-çikolata (559 milyon dolar) ile tütün ve mamülleri (378 milyon dolar) sektörleri ise en çok ithalat yapan sektörler olarak sıralandı. Toplam ithalatın yüzde 66,3’ü, yani 3’te 2’sinden fazlası bu 5 sektör tarafından gerçekleştirildi. Bu oranın yüksek olması, ithalatın az sayıda sektörde yoğunlaştığını gösterdi.

Dış ticarette öne çıkan ülkeler
Bu yılın 9 ayında dış ticaret verileri ülkeler bazında incelendiğinde en çok ihracat yapılan 5 ülke Irak (1.909 milyon dolar), Almanya (1.274 milyon dolar), Rusya (998 milyon dolar), ABD (840 milyon dolar) ve İtalya (621 milyon dolar) oldu. Bu 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatımızın yüzde 35,5’ini oluşturdu.

Ülkelere göre en çok ihraç ettiğimiz ürünler Irak için un, tavuk eti, gofret ve konserve domates, Almanya için ambalajlı fındık, fındık içi ve kiraz, Rusya içinse alabalık, şeftali ve üzüm oldu.

Ülke bazında ithalat verileri incelendiğinde, söz konusu dönemde en fazla ithalat yapılan ülkeler Rusya (2.614 milyon dolar), Brezilya (1,359 milyon dolar), Ukrayna (739 milyon dolar), ABD (626 milyon dolar) ve Malezya (588 milyon dolar) oldu. Bu 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 48,7’sini oluşturdu.

Rusya’dan yapılan ithalatta öne çıkan ürünler buğday, ham ayçiçeği yağı ve dane mısır, Brezilya’dan yapılan ithalatta soya fasulyesi, kahve, tütün, Ukrayna’dan yapılan ithalatta buğday, dane mısır ve soya fasulyesi oldu.