Sayıştay’dan Balçova Belediyesi’ne 1 TL uyarısı: Daha fazla para almalısın

EGEDESONSÖZ- Balçova Belediyesi’nin 2020 yılı mali harcamalarını inceleyen Sayıştay yapılan tespitlerde temsili rakam olan 1 TL’ye kurumlara yer tahsisi konusunda uyarıda bulundu. Elektrik ve jeotermal şirketlerinin özel şirket olduğunu bunlara verilen trafo ve ısı merkezi yerlerinden daha yüksek rakam alınması gerektiğini belirtti.

Raporda, “Belediyenin kendi mülkiyetinde olmayan ancak hüküm ve tasarrufu altında bulunan kamuya terki yapılmış yeşil alan üzerindeki (genel hizmet alanları) taşınmazları özel şirketlere ihale yapılmaksızın 1 TL gibi sembolik rakamlarla kiraya verdiği tespit edilmiştir” ifadelerine yer verildi.

Konuyla ilgili ayrıntılı raporu yazan Sayıştay şu tespitlerde bulundu:
“Belediyeler mülkiyetindeki veya hüküm ve tasarrufu altındaki taşınmazları 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümleri uyarınca belirli bir bedel karşılığında ihale yoluyla kiraya verebilecektir. Yapılan incelemede belediye meclisinin 11.11.2005 tarih ve 101 sayılı kararıyla bahçelerarası mahallesi 22K- IIIa paftada yeşil alan olarak görülen yerde 4m x 6m ebatlarında trafo yerinin aylık 1 TL’den yıllık 12 TL’ye 25 yıllığına elektrik dağıtım anonim şirketine, belediye meclisinin 11.11.2005 tarih ve 102 sayılı kararıyla teleferik mahallesi 21K-Ib paftada kamuya terki yapılmış yeşil alan üzerinde 10m x 12m ebatlarında jeotermal ısı merkezi binası yerinin aylık 1 TL’den yıllık 12 TL’ye 25 yıllığına jeotermal anonim şirketine ihale yapmaksızın kiraladığı tespit edilmiştir. Tahmini bedel belirlenmeden, piyasa şartlarının çok altında bedellerle özel şirketlere kiralanan bu taşınmazların, gerçek ekonomik değeri ile şirketlere kiralanmadığı açıktır. Ayrıca belediye özel şirketlere kanun hükmü uyarınca kiralamayı bedelsiz yapamayacağı için sembolik bir tutarla kiraya vermeyi tercih etmiştir. Bu tarz bir uygulama bir nevi taşınmazsın bedelsiz devri anlamına gelmektedir. Belediyenin 1 TL gibi sembolik bir bedel ile özel şirketlere yaptığı kiralamalar 5018 sayılı Kanun’un kaynakların etkili, ekonomik ve verimli şekilde kullanımını sağlama amacıyla bağdaşmamaktadır. Açıklanan nedenlerle belediyenin kendi mülkiyetinde olmayan ancak hüküm ve tasarrufu altında bulunan kamuya terki yapılmış yeşil alan üzerindeki taşınmazlarını, ihale yapmak suretiyle ve gerçek tutarları üzerinden kiralaması gerekmektedir”

BAŞKASINDAN ALINAN SERMAYE OLMAZ
“Balçova Belediyesine, Konak Belediyesi tarafından tahsis edilen taşınmaz ile Orman İşletme Müdürlüğü’nden kiralanan piknik ve mesire alanı üzerine inşa edilen kafeteryanın 6102 sayılı Türk Ticaret Kanun’u hükümlerine aykırı olarak ayni sermaye şeklinde belediye şirketine devredildiği tespit edilmiştir. Sermaye ortaklığı türlerinden olan anonim ortaklıklarda, pay sahibi ortağın en önemli yükümlülüğü taahhütte bulunduğu sermaye koyma borcunu yerine getirmektir. Bu çerçevede sermaye koyma borcu ayni sermaye ve nakdi sermaye olarak yerine getirilebilir”

NOTEBOOK VE TABLET VURGUSU
“Belediyenin maddi durumları gözetilmeksizin, açık ve net kriterler belirlemeden Balçova’da yaşayan ve üniversiteyi kazanan öğrencilere, Balçova Belediyesi Sosyal Hizmet ve Yardım Esasları Yönetmeliği’ne aykırı olarak notebook ve tablet verdiği tespit edilmiştir.  Yapılan incelemede 2020 yılı içerisinde belediyenin herhangi bir meclis/encümen/başkanlık kararı almaksızın öğrencilere dağıtılmak üzere, çeşitli ihale ve doğrudan teminler ile alınan toplam 2.381.380,00 TL tutarında 824 adet notebook ve tableti maddi durumlarına bakmaksızın öğrencilere dağıttığı tespit edilmiştir. Balçova Belediyesi Sosyal Hizmet ve Yardım Esasları Yönetmeliği esas alındığında, belediyenin öğrencilerin ve ailelerinin dar gelirli, yoksul veya muhtaç olma kriterilerine uyup uymadığına bakmaksızın tablet ve notebook dağıtımı yapması mevzuata aykırılık oluşturmaktadır. Bununla birlikte Belediyenin ödül olarak dağıtmak üzere aldığı notebook ve tabletleri öğrencilere verme kriterinin sadece “Balçova’da yaşamak ve üniversiteyi kazanmaktan” ibaret olduğu görülmektedir. Belediyenin “başarılı olma” kriterinin sadece üniversiteyi kazanmaya indirgendiği anlaşılmaktadır. Üniversiteyi kazanma ile kazanılan üniversiteye kayıt yaptırmak suretiyle okuma eylemlerinin farklı olduğu hususu ile vakıf üniversitesi ile devlet üniversitesini kazanma ayrımının gözetilmediği hatta ek yerleştirmeler suretiyle üniversite kazanıp yerleşen öğrencilere dahi notebook ve tablet verildiği tespit edilmiştir. Belediyenin sosyal belediyecilik anlayışı çerçevesinde, Yönetmelik’e uygun olarak açık ve net kriterler belirlemek suretiyle dar gelirli, muhtaç ve yoksul öğrencilere notebook ve tabletleri dağıtması gerekmektedir”

DİĞER TESPİTLER
“Belediyenin mülkiyetinde, yönetiminde veya kullanımında bulunan taşınmazlara ilişkin mevzuat hükümlerine uygun olarak tutulması gereken çeşitli formların gerçek durumu yansıtmadığı, taşınmazların değer tespitlerinin yapılmadığı; ilgili taşınmazları ihtiva eden taşınmaz icmal cetvellerinin düzenlenmediği tespit edilmiştir

“Belediyenin mülkiyetinde bulunan bazı taşınmazların mevzuata aykırı olarak dernek ve vakıflara tahsis edildiği tespit edilmiştir”

“Belediye tarafından diğer kamu kurum ve kuruluşlarına, 5393 sayılı Belediye Kanunu’na aykırı olarak 25’yılı aşan sürelerde taşınmaz tahsisi yapılmaktadır”

“Belediyenin tamamen kendi mülkiyetinde olmayan taşınmaz üzerinde, 20 yıl süre ile intifa hakkı tesisi kurulması suretiyle rekreasyon alanı ile kafeterya yapılması ve işletilmesi işini 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’na aykırı olarak ihale ettiği tespit edilmiştir”

“Belediyede emlak ve istimlak müdürlüğünün kurulduğu fakat kurum taşınmazları ile ilgili işlemlerin yapılması için gerekli olan personel atamasının yapılmamış olmasından dolayı müdürlüğün faal olarak çalışmadığı tespit edilmiştir”

“Belediyenin hesap ve mali tablolarında yapılan incelemede doğrudan temin ya da pazarlık usulüyle yapılan mal, hizmet alımlarının ve yapım işlerinin mevzuatta öngörülen % 10’luk sınırı aşmasına rağmen aşan kısım için Kamu İhale Kurulundan uygun görüş alınmadığı tespit edilmiştir”

“Belediye tarafından performans kriterlerinin belirlenmediği ancak performans kriterlerine bağlı olarak ödenmesi gereken ikramiye ödemelerinin gerçekleştiği görülmüştür”