Myanmar'da darbe: Ülke lideri gözaltına alındı

Myanmar ordusunun yayın organından yapılan açıklamada, sabah saatlerinde gerçekleşen gözaltların ardından darbe iddiaları doğrulanırken, ülke idaresinin artık Genelkurmay Başkanı Min Aung Hlaing'in elinde olduğu duyuruldu.

Açıklamada, darbenin 8 Kasım 2020 seçimlerinde hile yapıldığı iddiaları üzerine gerçekleştirildiği vurgulandı.

Darbenin ardından ülkede olağanüstü hal (OHAL) ilan edildiğini açıklayan ordu, Myanmar'ın bir seneliğine askeri yönetimle idare edileceğini belirtti.

Myanmar'da iktidar partisi Ulusal Demokrasi Birliği (NLD) Partisi Sözcüsü Myo Nyunt, Reuters'a telefonla yaptığı açıklamada, Devlet Başkanı Win Myint, Suu Çii ve partinin diğer yöneticilerinin sabahın erken saatlerinde ordunun yaptığı baskın sonucu gözaltın alındığını açıklamıştı.

"Halkımızdan düşünmeden karşılık vermemesini ve yasalara uygun şekilde hareket etmesini istiyorum." ifadesini kullanan Myo Nyunt, kendisinin de gözaltına alınmayı beklediğini belirtmişti.

Ülkede, 8 Kasım 2020 seçimlerinin sonuçlarıyla ilgili hile tartışmalarının sürdüğü sırada Genelkurmay Başkanı 27 Ocak'ta, kanunların düzgün şekilde uygulanmaması halinde Anayasa'nın feshedilebileceğini açıklamıştı.

HALKTAN İTİRAZ TALEBİ
Myanmar'da iktidar partisi halka, ordunun yönetime el koymasına karşı çıkma ve askeri diktatörlüğe dönülmesine izin vermeme çağrısında bulundu.

PARLAMENTONUN BUGÜN AÇILMASI BEKLENİYOR
Başkent Nepido'daki Myanmar parlamentosunun "seçimde hile" tartışmalarının gölgesinde bugün açılması bekleniyordu.

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric, 29 Ocak'ta yaptığı yazılı açıklamada, Genel Sekreter Antonio Guterres'in Myanmar'daki "son gelişmeleri büyük endişeyle takip ettiğini" belirterek tüm tarafları "provokasyonun her türlüsünden kaçınmaya, 8 Kasım genel seçim sonuçlarına saygı duymaya ve demokratik normlara bağlı kalmaya" çağırmıştı.

GENELKURMAY BAŞKANI: ANAYASA FESHEDİLEBİLİR
Myanmar'da Seçim Komisyonu, 29 Ocak'ta iktidardaki Aung San Suu Çii'nin partisinin zaferiyle sonuçlanan seçimde ordunun sonuçların belirlenmesinde hile yapıldığı iddialarını yalanlamıştı.

Myanmar Genelkurmay Başkanı Hlaing, 27 Ocak'ta kanunların düzgün şekilde uygulanmaması halinde Anayasa'nın feshedilebileceğini söylemişti. Ancak Myanmar ordusundan (Tatmadaw) 30 Ocak'ta yapılan açıklamada, Hlaing'in "Anayasa'nın feshedilebileceğine" dair açıklamalarının "darbe" tehdidi olmadığı savunulmuştu.

Ordunun desteklediği ana muhalefetteki Birlik İçin Dayanışma ve Kalkınma Partisi (USDP), 26 Kasım 2020'de, Myanmar’da 8 Kasım 2020'de düzenlenen ve iktidardaki Demokrasi İçin Ulusal Birlik Partisinin (NLD) kazandığı seçimde "oyların yeniden sayılması" çağrısında bulunmuştu.

Devlet Konseyi Başkanı ve Dışişleri Bakanı Ang San Suu Çii'nin liderliğindeki NLD, seçimde 642 sandalyeli ulusal meclisteki 346 sandalyeyi kazanarak hükümet kurabilecek çoğunluğa ulaşmıştı.

Ordunun desteklediği ana muhalefetteki USDP, 25 sandalye ile ikinci sırada yer alırken Şan eyaletindeki etnik grupları temsil eden Demokrasi İçin Şan Milletleri Partisi (SNLD), 15 sandalyeyle üçüncü olmuştu.

Myanmar'da ordunun 2008'de hazırladığı Anayasa, iktidar partisinin Meclisin kontrolünü sağlamasına engel oluyor. Ordu, Anayasa'nın değiştirilmesini önleyebilmek için Meclis üyelerinin yüzde 25'ini seçim olmadan atıyor, bazı kilit bakanlıklar da askerlerin elinde bulunduğundan hükümet üzerinde doğrudan kontrol uyguluyor.

İki meclisli parlamenter sistemle yönetilen Myanmar'ın Senatosu 224, Temsilciler Meclisi 440 üyeden oluşuyor.

Ordu tarafından 56 senatör ve 110 milletvekilinin atandığı ülkede her iki meclisten toplam 322 sandalye elde eden parti, hükümet kuracak çoğunluğu sağlıyor.

İngiltere'nin Asya'dan Sorumlu Devlet Bakanı Nigel Adams, Myanmar'daki seçimlerde azınlıkların bulunduğu bölgelerde seçime katılımın engellendiğini, Myanmarlı yetkililerin ilk fırsatta buralarda "özgür ve adil seçimleri" yapması gerektiğini ifade etmişti.

Avrupa Birliği (AB) de Myanmar hükümetine çağrı yaparak ülkedeki demokratik sürece Arakanlı Müslümanların da olduğu tüm etnik, dini ve azınlıkların dahil edilmesini istemişti.

Ülkede 8 Kasım 2020 seçimlerinde 5 milyonu ilk kez olmak üzere 37 milyon seçmen oy kullanmış, yaklaşık 7 bin aday, toplam 1171 ulusal ve yerel meclislerdeki sandalyeler için yarışmıştı.