Mülteci avukatları kendini savundu: Otobüsün önünü kesmedik!

Ceren KORKMAZ / EGEDESONSÖZ - İzmir’in Çiğli ilçesinde bulunan Harmandalı Geri Gönderme Merkezi'nde (GGM) geçtiğimiz perşembe gecesi çıkan olayların ardından mültecileri geri gönderilmesi esnasında mülteci avukatlarının gösterdiği tepki görüntüleri sosyal medyada tartışmalara yol açmıştı.

GÖRÜŞME TALEBİMİZ REDDEDİLDİ
Çok sayıda sosyal medya kullanıcısının tepki gösterdiği avukatlar Egedesonsöz’e konuştu. Yaşadıklarını anlatan Arman Atılgan, İzmir Barosu Göç ve İltica Komisyonu ve Çağdaş Hukukçular Derneği avukatları olarak yaşananları öğrenmek için GGM’ye gittiklerini söyledi. Atılgan açıklamasında “O gece avukat arkadaşlarımız oraya gittiler ancak içeri alınmadılar. Baro Başkanı kurumdaki yetkililerle ve Valilikle görüştü ve sabah görüşmeler sağlanacağına dair söz verildi. Biz de sabah müvekkillerimizi görmek ve konuşmak için gittik ancak ne bizi ne de yakınlarını içeri aldılar. ‘Bugün kimseden giriş almıyoruz’ dediler ancak yemek siparişleri, banka görevlileri vs. içeri alındı, kasıtlı olarak bizler alınmadık. Güvenlik görevlilerine ‘yetkili biriyle görüşmek istiyoruz’ dediğimizde, yetkili birini arıyormuş gibi yapıp, ‘ulaşamadık’ dediler. Hatta ‘burada tek yetkili benim’ tarzında dalga geçer gibi yorumlar aldık. Taleplerimizi kestirip attılar” dedi.

JANDARMA KOMUTANI ‘SÜR’ EMRİ VERDİ
Yabancı uyruklu kişilerin birer birer otobüslere bindirildikten sonra hızlı bir şekilde kapıdan çıkış yaptığını söyleyen Atılgan, “Biz ‘yetkili biriyle görüşene kadar çekilmeyeceğiz’ dedik. Otobüsü üzerimize sürdüler, hatta araç içerisindeki jandarma komutanı ‘sür’ emri verdi. Sonraki araçlarda hız kesmeksizin sürmeye devam etti. Orada bizleri ezebilirlerdi... Biz de ne yapacağımızı bilemedik. Kuruma karşı suç duyurusunda bulunacağız, valilik de yanlış bir açıklama yapıyor. O gece orada neler olduğuna dair hiçbir bilgilendirme dahi geçilmiyor. Bu insanlara mahkeme kararı çıkmadan, hukuksuzca böyle bir operasyon yapıldığını düşünüyoruz” Şeklinde konuştu.

BİZE ‘FONCU’ DİYORLAR
Kendileri hakkında karalama kampanyası düzenlendiğini söyleyen Atılgan “Videoyla birlikte bize hakaretler, sert yorumlar yapıldı. Yorumların gerçek bir şey olduğunu düşünmüyoruz. Bu bir karalama çalışması... Özellikle son zamanlarda yükseltilen bir ırkçılık var. İnsanları buradan mobilize etmeye çalışıyorlar. 226 mülteciyi sınır dışı ettik diyerek bunu başarı görüyorlar. Biz o gece yaşanılanların ve otobüslere bindirilip adeta kaçırır gibi götürülen o vatandaşların ne yaşadıklarının hukuki zeminini öğrenemeden hedef gösterildik. Hatta bize ‘foncu’ diyorlar. ‘Usulsüzce para kazanıyorlar’ diyorlar. Bundan çıkarımız varmış gibi gösteriyorlar. Bizim yapmaya çalıştığımız asla böyle bir şey değil” ifadelerini kullandı.

SUÇ DUYURUSUNDA BULUNACAĞIZ
Görüntülerin yayınlanması ve gösterilen tepki sebebiyle oldukça kaygılandıklarını dile getiren Avukat Atılgan, “Gerçeklik de çarptırılıyor. Ailemle yakın çevrem öğrendi ve onlar da kaygılandılar. Onlara ve çevremdeki herkese asıl olanları tek tek anlatmak durumunda kaldım. Kaygılanmamak elde değil. Hatta bir avukat arkadaşımız sosyal medya da teşhir edildi. Bunu yapanın orada bulunan güvenlik görevlileri olduğunu düşünüyoruz. Biz yorumlarla ilgili erişim engeli ve suç duyurusunda bulunuyoruz” şeklinde konuştu.

BU ‘ARAÇLARIN ÖNÜNÜ KESME EYLEMİ’ DEĞİL!
Olay esnasında orada bulunan Avukat Hakan Has ise “Biz kapının önünde ‘içeri girip müvekkillerimizle görüştürülmek istiyoruz’ cümlesini sarf ettik. Bir anda kapı açıldı ve göçmenlerle doldurulmuş otobüsler hızla çıkış yapmaya başladı. Biz de haliyle önlerinde kaldık. Yok sayılarak üzerimize araçlar sürüldü. Tabii buna tepki olarak durduk. Ama bu araçların önünü kesme eylemi değil. Aracın içinde kimlerin olduğu belli değil, isimler yok. Başka yere mi aktarılıyor, ülkelerine direkt mi gönderiliyor... Yaptıklarının hiçbir açıklaması yok. Araç içindeki komutanlar, kolluk kuvvetleri hiddetlendi ve gaza bastılar. O görüntüler yoğun şekilde çarpıtıldı. Kim olsa kasten üzerine sürülen araçlara tepki verir” ifadelerini kullandı.

YORUMLAR NEFRETİ KÖRÜKLEMEK İSTEYEN KESİMLERİN GÜDÜMÜNDE ATILDI!
Mülteci konusunun siyasal bir tartışma haline getirildiğini belirten avukat Has, “Ben kamuoyunda oluşan lincin önemli bir kısmının hayatlarımızı bu hale getiren siyasi ve ekonomik sorumlulara verilmesi gereken tepkinin daha kolay olduğu için güçsüz olan göçmenlere yöneltilmesi olarak düşünüyorum. Türkiye’de bulunan yabancılar içerisinde insanların tepkisini en çok çekenler ülkemizde parayla mal mülk edinen, vatandaşlık hakkını yatırım yoluyla satın alanlar değil mi? O kesim yabancılar asla GGM’lerde böyle bir muamele görmezler. Bu yorumların bir kısmı bilinçli olarak toplumda nefreti ve ayrımcılığı körüklemek isteyen kesimlerin güdümünde atılan yorumlar. Bu siyasi bir mesele… Bu nefretin son zamanlarda daha görünür olmasında mülteci karşıtlığını bayrak edinen siyasilerin olması yatıyor. Bu insanlar yeri geldi kaçak çalıştırıldı, maaşları ödenmedi, sırf yabancı oldukları için hırsız, iftiracı gibi damgalandı. Herkesin hoşnutsuz olduğu bir ortam var. Bunu çözmenin yolu da hukuka aykırı bir yolla çaresiz insanları kendi kötü kaderleriyle baş başa bırakmak olmamalı” ifadelerini kullandı.

BU BİR ÇAMUR ATMA HAREKETİ!
Kendilerine yönelik ‘foncu avukatlar” iddiasına yanıt veren Has, “Görüntüler sosyal medyada paylaşılırken şöyle bilgiler geçilmiş; ‘avukatların yabancı uyruklu vatandaşlardan ikametgah belgesi vs. gibi şeyler için yüklü miktarda para aldıkları biliniyor’ vs. Evet böyle avukatlar da var ama o videodakiler öyle değil onlar adli yardım sisteminden görevlendirmeyle atanan meslektaşlarımız, onlar o anda işlerini yaparlarken kamu görevlisi sıfatı taşıyor, bunun sorumluluğunu yerine getirmeye gayret ediyorlar. Hem de her türlü keyfiyete, yasakçılığa ve saldırganlığa karşı. Bu linç kampanyası tamamıyla bir çamur atma hareketi. Göçmen müvekkili para kapısı olarak gören avukat bir yangın haberi üzerine GGM kapısına koşmaz. Her ne kadar İzmir Barosu avukatlarına, ÇHD üyelerine karşı yöneltilen ‘foncu’ yaftası varsa da gerçek foncular bu nefreti körükleyen insanlar. İbrenin kendilerine dönmesini engellemek adına insanların hayatlarıyla oynuyorlar” dedi.

BURADA TUTULAN İNSANLAR MAHKUM DEĞİL
Geri Gönderme Merkezlerinde tutulan kişilerin mahkum statüsünde olmadığını belirten Has “Türkiye’de suç işleyen insanlar tutuklu ya da hükümlü sıfatıyla Ceza İnfaz Kurumları’nda bulunduruluyor. Geri Gönderme Merkezleri ise hukuken buradan apayrı bir yerde duruyor. Burada tutulan insanlar suçluluğu kanıtlanmış mahkumlar değil. Geri Gönderme Merkezleri devletin kendi sınırları içerisinde yabancılara uluslararası koruma verip vermeyeceğini değerlendirirken bir tedbir olarak idari gözetim uygulama hakkını yerine getirebilmek amacıyla kurulan kurumlar. Ki Adalet Bakanlığı’na bağlı değil, Valiliğe bağlı kurumlar. İdari gözetim altındaki kişi kesinlikle sınır dışı edilmeyi hak eden insan anlamına da gelmez. Fakat toplumda; adeta ‘suç makinesi’ olarak görülen göçmenlere karşı ‘bu yerlerde suçlu oldukları için tutuluyor, ne yapılsa yeridir’ gibi bakış açıları var. Bu yersiz... Çünkü elimizdeki en güncel istatistiklere göre; 2018’de çeşitli suçlardan suçlu görülen 8 milyon 892 bin kişinin yüzde 97,6’sı Türkiye Cumhuriyeti vatandaşıyken; sadece yüzde 2,4’ünün yabancı uyruklu olduğu resmi kayıtlara geçmiş...” sözlerini kullandı.

USULÜNE UYGUN YAPILSAYDI...
Gerçekleştirilen sınır dışı prosedürlerinin yargı denetimine açık olması gerektiğinin altını çizen Has, bu olayda hukuka aykırı durumların olduğunu iddia ederek “Biz, ‘o gece yaşanan olayda müvekkillerimiz zarar gördü mü, kimler işlem gördü, bizim müvekkillerimiz içlerinde mi?’ tespit etmekle yükümlüyüz. Bunu yapmayan avukat Türk vatandaşına da yardımcı olamaz. Çünkü Anayasanın, kanunların ve tabii ki vicdanımızın verdiği bir görev bu. ‘Avukatlar gidip olay çıkardı, gönderilmelerini istemedi’ durumu söz konusu değil. Sınır dışı prosedürü yaşanan olayda olduğu şekliyle, operasyon mantığında değil hukuk çerçevesinde yürütülmelidir, bu da yapılan işlerin yargı denetimine açık olmasıyla sağlanabilir. Bunu dile getiren avukatları paragözlükle, hainlikle suçlamak acınası bir tepkidir. Hukuka aykırı şekilde, gizli kapaklı biçimde yapılmaya çalışılan üstelik idarenin doğrudan sorumluluk taşıdığı bir vakaya avukatlar doğal olarak itiraz edecek ve sorgulayacaklardır. Zorla geri gönderme bu şekilde yapılmaya çalışıldığında insanlığa karşı suç teşkil etmektedir. Yoksa tabii ki çeşitli somut yasal gerekçeler üzerinden usulüne uygun şekilde yapılsa, bunlara neden direnilsin?” dedi.