İzmir depremi sonrası dev zirve: Soyer'den 'işbirliği' çağrısı

Oktay GÜÇTEKİN/EGEDESONSÖZ- İzmir Büyükşehir Belediyesi 30 Ekim tarihinde Seferihisar açıklarında yaşanan 6.6'lık deprem sonrası, Türkiye'de ve İzmir'de bulunan sivil toplum kuruluşları, odalar ve siyasilerin katılımları ile 'İzmir Depremi Ortak Akıl Buluşması' çalıştayını gerçekleştirdi.

Buluşmanın açılış konuşmalarını İzmir Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı Alim Murathan, Türkiye Mimarlar ve Mühendisler Odası Birliği Genel Başkanı Emin Koramaz ve İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer yaptı.

Gerçekleştirilen açılış konuşmalarının gündeminde ise 'ortak mücadele' vurgusu yapıldı. Jeoloji Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Alim Murathan "hepimiz çok iyi biliyoruz ki depremle sadece Büyükşehir'in olanakları ile mücadele etmemiz mümkün değil ifadelerini kullanırken, TMMOB Genel Başkanı Emin Koramaz "Kim ne derse desin, kim ne engel koymaya kalkarsa kalksın bizler mimar ve şehir plancıları olarak üzerimize düşen her türlü sorumluluğu ortaya koymaya hazırız" dedi. Konuşmasını gerçekleştiren İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer ise " El ele vererek siyasi ve fikir ayrılıklarını bırakabilirsek olumsuzlukların üstesinden geleceğimiz gösterdi" ifadelerini kullandı.

MURATHAN: BU KADAR KAYIP OLMASI ÜZÜCÜ
Jeoloji Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Alim Murathan içinde bulunduğumuz yüzyılda depremin bu kadar ölüme neden olmasını üzücü bulduğunu söyledi. Murathan, "Dünyada kayıp sıralamasında en ön sıradayız. Yaşadığımız yüzyılda ülkemizde bu kadar kayıp olması üzücü ve düşündürücüdür. Bilim teknik bu yaşadığımız yüzyılda depremin yıkıcı etkisine karsı her türlü önlemi alabilecek seviyeye ulaşmış durumda. Büyükşehir belediye başkanımız yaşadığımız depremin etkisini değerlendirmek için bu buluşmanın yapılmasına karar verdi. Biz hepimiz çok iyi biliyoruz ki depremle sadece Büyükşehir'in olanakları ile mücadele etmemiz mümkün değil. Kentte bulunan herkesin böyle bir buluşmaya ihtiyacı vardı. Biz buluşmamızın birinci gününde değerler bilim insanlarını dinlemek istedik" diye konuştu.

KORAMAZ: KİMSEDEN ONAY BEKLEMİYORUZ
İzmir Valiliğine hasar tespit çalışmaları konusunda kendilerini dahil etmemeleri konusunda eleştirilerde bulunan TMMOB Genel Başkanı Emin Koramaz, deprem vergilerini sordu. Koramaz "Deprem kurtarma çalışımlarına katılan tüm kurum çalışanlarına teşekkür ediyorum. AFAD'a göre 6.6, uluslararası açıklamalara göre 7 büyüklüğündeki depremle ilgili olarak biz de mimarlar odası olarak bazı çalışmalar yürüttük. İzmir İl Koordinasyon Kurulu’nun bölgede gerçekleştirdiği raporu kamuoyu ile paylaştık. Bu planlamanın genişlemesi için İzmir Valiliği’nden talebimiz vardı. Ancak bu talebimiz geri çevrildi. Türkiye'nin dört bir yanında hasar tespit çalışmalarına katılmak için isim isterken, valiliğinin tutumu düşündürücüdür. İzmir ve geçmiş dönmede yaşananlar bu şehirde yanlış planlamanın ve bu konudaki uyarılarımızın dinlenmemesinin sonucudur. Kim ne derse desin, kim ne engel koymaya kalkarsa kalksın bizler mimar ve şehir plancıları olarak üzerimize düşen her türlü sorumluluğu ortaya koymaya hazırız. TMMOB bu ülkede binlerce insanın oluşturduğu yasal bir örgüttür. Bu tür çalışmaları yapmak için siyasiler tarafından görevlendirilmemiz gerekmediğini biliyoruz.  Bundan sonra İzmir Valiliği, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı istese de istemese de bu sorumluluk ile çalışmaya devam edeceğiz. Uzman ekiplerimiz ile vatandaşlarımızın talepleri doğrultusunda hiçbir ücret almadan hasar tespit çalışmaları yapılmakta ve İzmir haritasına işlenerek İzmir halkı ile paylaşılmaktadır. Hepimizin bildiği gibi güvenli ve sağlığı yapılarda yaşama hakkı en temel insani haktır. Bunu sağlamakta bir devletin en temel görevidir. Ancak bunları sağlayacak önlemler bir türlü alınmıyor. Her depremden sonrası siyasilerden laflar dinliyoruz, kalıcı önlemler alınacağı söyleniyor ancak gündemin değişmesi ile bunlar unutuluyor. Hiçbir şekilde siyasi kararlılık gösterilmiyor. Marmara depreminden sonra bir vergi kondu. Bu vergiler önce kanunlarla uzatıldı, sonrasında ise kalıcı hale getirildi. Toplanan paralara ne oldu? Dönemin bakanı bunların havayolları ve duble yollar için kullanıldığını söyledi. Deprem sonrası deprem toplanma alanları oluşturuldu. Ancak mevcut deprem alanları bile rant uğruna yapılaşmaya açıldı. 99 depreminden sonra yeni bir deprem yönetmeliği çıkarıldı ancak denetim yönündeki eksiklikler bu yönetmelik sonrası yapıların güvenliğini de düşündürdü. Bizler 99 sonrası yapılan yapıları da tamamen güvenli bulmuyoruz. Tüm yapıların düzenli bir denetimden geçirilmelidir" dedi.

“30 EKİM DEPREMİ İZMİR İÇİN ŞANSTIR”
30 Ekim'de Seferihisar açıklarında gerçekleşen depremin İzmir için bir şans olduğunu belirten Koramaz, "İmar cinayetindeki ile İzmir'deki 672 bin kaçak binaya ruhsat verildi. Depreme hazırlığın kriz hazırlık boyutları da var. Bazı kurumlar önceliğinde verilmesi eğitimler ve kesintisiz iletişimi sağlanması gibi… Bu çalışmalarda da son derece yetersiz kalındığını gördük. İzmir'de yaşadığımız bu deprem uyarıcı niteliktedir. 30 Ekimde yaşanan depremin beklenen bir deprem olmadığını ve beklenen depremin 3'de 1'i nitelikte olduğu biliniyor. İzmir'de olası depremde can kaybının 6 bin 300 olacağı öngörülmüştü. Bu depremin 30 Ekim'de olmaması bizler için bir şanstır" ifadelerini kullandı.

SOYER: OLUMSUZLUKLARIN ÜSTESİNDEN GELECEĞİMİZİ GÖSTERDİK
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer ise depremde el ele verilmesi durumunda olumsuzlukların üstesinden gelebileceklerini söyledi. Soyer, "İzmir halkı olarak merkezi ve yerel idarelerimiz ile yarattığımız dayanışma duygusu ile deprem ile mücadele etmeye çalıştık. İlk anda en öncelikli amacımız canlarımızı kurmaya çalışmaktı. Bu anlamda tüm aram kurtarma ekipleri günlerce süren bir çalışma yürüttü. Bu çalışmalar ile 107 vatandaşımızı sağ çıkarttık. Yaralı vatandaşlarımızın 17'sinin tedavisi devam ediyor. Büyükşehir Belediyesi olarak yaraları sarmak için kapsamında bir koordinasyon yürüttük. Tüm imkanlarımız ve insana kaynaklarımız depremin yarattığı olumsuzlukları azaltmak için harcadık. İzmir depremi sonrası böyle bir iklim olması çok memnuniyet verici… Bu eşgüdümün kısa değil uzun bir sürece yayılan bir sürece dönüşmesi gerekiyor. Deprem coğrafyamızın jeolojik gerçekliği… Bu bizim depreme karşı hazırlığı zorunlu kılıyor. El ele vererek siyasi ve fikir ayrılıklarını bırakabilirsek olumsuzlukların üstesinden geleceğimizi gösterdi. Afetlerle mücadele sağlıklı ve güvenli bir yaşam hakkının olmazsa olmazıdır. Bugün ülkemizde afet yönetmeliği 1999'da yayınlanan yasa ile yürütülüyor. Ancak günümüzde gelinen kentleşmeye baktığımızda bu yasaların yeniden gündeme alınmasını mecbur kılıyor. Belediyelerin afet durumunda müdahile hizmet gurubunda destek guruplarının yanında yer alamsından daha fazlasını üstleniyor olması gerektiğini düşünüyoruz. Afetle mücadele yerelde başlatılıp yerelde kazanılıyor. Ülkemizde afetle mücadelenin iyi bir şekilde sağlanması için afet yasasının yeniden düzenlenmesi gerekiyor" dedi.

“BELEDİYELERİN YETKİSİ ARTMALI”
Başarılı olabilmenin tek yolunun ortak akıl olduğun belirten Soyer, "Kentsel dönüşüm konusunda bulunan iki yasasını birleştirilerek belediyelerin yetkisinin arttırılması önemli bir zorunluluktur. Bu koşullar altında afetlere hazırlık, acil müdahale, zararların tahribatın azaltılması gibi tüm süreçlerde başarılı olabilmemizin yegane yolu ortak akıl üzerinde birleşmemizdir. TMMOB kalkınmanın ihtiyaç duyduğu bilimsel disiplinler kapsamında örgütlenen bir birlik. Bunları dışarıda bırakarak ne kalkınmayı sağlamak ne de afetle mücadeleyi sağlamak mümkün değil. Umarım yaşadığımız bu deprem daha önce yaşadığımız depremler sonrası olan gibi arkamızda bıraktığımız bir deprem olmaz" ifadelerini kullandı.