Egeli turizmcilerin başkanından çarpıcı açıklama: Yabancı turistler sahte içkiden ölüyor!

EGEDESONSÖZ –Ege Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği (ETİK) Başkanı Mehmet İşler, SONSÖZ TV’de konuk olarak Gazeteci-Yazar Muhittin Akbel’in sorularını yanıtladı. İşler, pandemi süreci içerisinde kontrolle normalleşme süreci içerisinde alınan kararlar sonrası açıklamalarda bulundu.

Önümüzdeki sezon için haziran ayı treninin kaçtığını belirten İşler, özellikle yurt dışından gelecek olan turistler için istenilen kriterlerin karşılanmadığını ve yerli turistlerin de iç pazarı karşılamak konusunda yetersiz kalacağını dile getirdi.

İşler ayrıca, alkolden alınan verginin yükseltilmesi sonrası merdiven altı üretimin arttığını ve artık gerçeğinden ayırt edilemeyecek şekilde satışın olduğunu söyledi. Sahte alkol sebebiyle sadece ülke içindeki vatandaşların değil turistlerin de günübirlik teknelerde hayatını kaybettiğini dile getirdi.

ALKOLÜN BIRAKTIRMAK İÇİN FİYATLARA ZAM YAPILMAMASI GEREKİR
İşler yaptığı açıklamada “insanlar son dönemde merdiven altı içkiye yöneldi. Burada vergi ve can kaybına uğruyorsunuz. Vatandaşların sağlığını düşündüğünüz bir karar ama sağlığı riske atan bir karara dönüşüyor. Buradan da ciddi bir rant oluşuyor. Bu rant toplum sağlığını etkileyecek bir sebebe neden oluyor. Bunu tersten okuyalım. Resmi olarak tüketim oranlarına baktığımızda alkolden ölenlerin sayısına bakalım. Bugün resmi tüketim oranları düştü dediğimizde sahte alkolden ölenlerin sayısına bakalım. Turistlerden ölen var. Günübirlik teknelerde turistler ölüyor. Otellerde ve restoranlarda –bırakın kendi vatandaşımızı- turisti de buna ziyan ediyoruz. Kendi insanımızın da canına kast eden bir riske atıyoruz. Bunun sebebi ÖTV ve alkolden alınan vergilerin bu kadar yüksek oluşu… Sonucunda iki şey karşımıza çıkıyor: Vergi kaybı ve toplum sağlığına kast edecek bir alan yaratıyoruz. Burada da kendi kendimize bu işin rantiyesi olan merdiven altı üreticilerini yaratıyoruz. Daha sonra dönüp mücadele etmeye çalışıyoruz. Bu safha öyle bir noktaya geldi ki size bir koli içki versem siz iyi bir tacir olarak –adam faturasını kesiyor, kolisi, bandrolü, ağzındaki bilyesi her şeyi orijinal- bunun merdiven altı mı diyeceğiniz bütün kriterleri geçmiş durumda. Bunları iyi bilemediğiniz halde sorumlu olabiliyorsunuz. Biz bunun için birinci distribütörden alıyoruz. Bunun erbabı olan kişilerden alıyoruz ki bu tip risklerden ayrıştıralım diye. Saha o kadar geniş ki restoranlar, günübirlik tekneler çok fazla. Bu durumda maalesef sahte olup olmadığını bilmiyor. Bundan dolayı birçok can gidiyor. Bir an önce devletin rekabetçi bir fiyat koyması lazım. Alkolün bıraktırmak için fiyatlara zam yapılmaması gerekir. Bu kayıt dışılığı ve kaçaklığı arttırır. Bunun sonucunda vatandaşlar ve turistler bedelini öder. Hiç kimse bu ülkede alkolik değil. Önünüze bir bardak bir şey geliyor bunu keyifle içerken bin kere acaba kaynağını düşünerek içtiğiniz takdirde zaten yorulmuşsunuz ve sürekli düşünüyorsunuz. Bence bu ülke bunu hak etmiyor. İyi bir iyileştirmeye ihtiyaç var” dedi.

PANDEMİ EN AĞIR DARBEYİ TURİZME VURDU
Koronavirüs pandemisinin en ağır darbeyi turizm ve turizmden beslenen 61 sektöre vurduğunu dile getiren İşler, 2021 için olan umutlarını yitirdiklerini belirterek ‘Krizin başlangıcından beri en ağır darbeyi turizm sektörü ve paydaşları aldı. Turizm sektörü 61 tane yan sektörü besliyor. En ağır darbeyi yiyen konaklama sektörü yedi. Mart ayına kadar her şey çok iyiydi, martta çok iyi rezervasyon akışımız vardı ve 2021’den çok umutluyduk. 30 milyon turisti geçeriz diye düşünüyorduk ama martta birdenbire tedbirlerin yumuşatılması, kongrelerin yapılması ve her şeyin normale geçmiş gibi bir halde uygulanması birdenbire vaka sayısındaki patlama Avrupa’daki algımızı değiştirdi. Bir yerde en fazla vaka çıkan ülkeler sıralamasında birinci olduk.’ dedi.

TURİZMCİLER SEZON İÇİN BAYRAMI FEDA ETTİ AMA…
Turizm sezonu öncesinde vakaların artışa geçmesinin kendileri açısından büyük bir talihsizlik olduğunu belirten İşler, turizmcinin sezon için bayramı feda ettiğini dile getirdi ancak gelinen noktada yurt dışından gelecek olan turistler için istenen kriterlerin karşılanmadığını anlattı. İşler, ‘Vakanın çıkması çok kolay ama geri indirebilmek çok zor. Turizm sezonu öncesi olması bizim için bir talihsizlikti. Hesaplarımızı alt üst etti. Turizmci bunun bedelini bayram yapamayarak ödedi. Ama turizmci dedi ki ‘ben sezonu kurtaracaksam bayramı feda etmeye razıyım.’ Bütün dikkatini ve çalışma azmini sezonu yakalamak adına baktı. Bugün geldiğimiz noktada vaka ve ölüm sayılarındaki rakamlarımız özellikle yurt dışından gelecek turistler için istenilen kriterlerde değil’ dedi.

TURİZMCİNİN UMUTLARI BANGO ÜZERİNDEKİ BUZ GİBİ ERİYOR
Alınan kararların hakkında değerlendirmelerde bulunan İşler, yeterli olsa zaten şimdiye kadar sezona başlamış olacaklarını ve zaman geçtikçe turizmcinin umutlarının bir buz eriyip gittiğini belirtti. İşler alınan kararları sonrasında ‘Yüzde yüz bir olumlu etki yaratmadı. Daha iyiyiz, daha umutluyuz ama yeterli değil. Yeterli olsa zaten sezona başlamış, yabancı turistleri kabul etmiş olurduk. Bu seneki en büyük handikapımız şu: Geçen sene şu zamanlarda biz turist kabul etmeye başlamıştık. Bugüne geldiğimiz zaman geçen sene açmayan oteller bu sene açtı. Otel sayısında bir artış var. Geçen seneye göre daha az müşteri var. Şu andaki pozisyonumuz geçen yıl bugüne göre daha kötü durumda. Turizmcinin umutları ve ümitleri bir buzun bankoya koyup eridiği gibi her geçen gün azalıyor. Bunun aşılması gerekiyor’ değerlendirmelerinde bulundu.

İÇ PAZAR TURİZMİN YÜZDE 15’İ
Gelebilecek olan yabancı turistlerin en iyi ihtimalle temmuz ayı sonrasında gelebileceğine dikkat çeken İşler, yerli turistlerin de hacmi dolduramayacağını belirtti. İşler, bu kadar çok tesisin iç pazarla dolamayacağını belirterek, ‘Tüm ülkelerde ideal olarak iç pazar dış pazarın yüzde 25’ini oluşturur. Türkiye’de 2019’da en iyi geldiğimiz rakamda yüzde 15 iç pazardı. Bugüne geldiğimizde bu yüzde 15’lik pazar full doldursa geriye kalan hacmi doldurma ihtimali yok. Şu andaki tesislere yetmeyeceği belli. 8 bine yakın Bakanlık belgeli, 4 bine yakın belediye belgeli tesis var. Bu kadar tesisi iç pazarla doldurmamız mümkün değil’ dedi.

30 MİLYON TURİSTİ UNUTUN
Mart ayında 30 milyon turist beklentilerinin doğru olduğunu ancak bugün için geleceğe baktıklarında ‘geçen seneki 16 milyon bandını yakalayabilir miyiz?’ diye düşündüklerini söyleyen İşler, en iyi ihtimalle 20 milyon turist beklediklerini söyledi. İşler konu hakkında ‘Geçen sene temmuzun 3.yarısından sonra az az geldi. Ağustos ve eylülü full geçirdi, ekimde gittiler. Böyle bir izdüşümle geçen sene 16 milyon turist elde ettik. Bu sene daha umutluyken ama bugün baktığımızda geçen senenin aynasını görüyoruz. Belki bu sene iklimsel ısınmadan dolayı kasıma kadar sezonu uzatabiliriz. Burada en büyük etken Türkiye’nin siyasi duruşuyla pandeminin nereye doğru evrileceği. Artık yakın, uzun ve orta vadeli plan sürelerimiz değişti. Mart ayında 30 milyon bekliyorduk -ki doğru- şimdi haziran ayında ‘geçen seneki 16 milyonu yakalayabilir miyiz’ diye şüpheyle bakıyoruz. Mart ayında 30 milyon turiste ulaşabilirdik tedbirleri yumuşatmasaydık. Bugün itibariyle en iyi ihtimalle 20 milyon bandında bir rakam bekliyoruz. 30 milyonu unutun’ dedi.

HÜKÜMETİN KDV POLİTİKASI BİR İFŞADIR
Hükümetin turizmdeki yüzde 1 KDV oranını temmuz sonuna kadar uzatmalarının iş olmadığına dair bir ifşa olduğunu dile getiren İşler, bu durumda temmuz ayının da kayıpla geçeceğini belirterek ‘Şu anda baktığımız durumda temmuz ayı da kayıp oluyor. Hükümet turizmdeki KDV’yi haziran sonuna kadar yüzde 1’di şimdi temmuz sonuna kadar uzattı. Bu KDV’nin uzatılması sahada iş olmadığının ayrı bir ifşasıdır. KDV’nin uzatılıyor olması gerçeklerin ne olduğunu kendi kendine sağlama yaptırtıyor. Temmuzun üçüncü çeyreğinden önce bir iyileşme beklemiyoruz. Bu süre sonrasında beklediğimiz hareketlilik dış pazarda’ ifadelerini kullandı.

AŞILANMAYAN CİDDİ SAYIDA TURİZMCİ VAR
Koronavirüs aşıları kapsamında turizmcilere de öncelik verilmesinin ardından Turizm Geliştirme Ajansı’na (TGA) başvuranların tesislerini açmasına rağmen hala aşılanmadığını belirten İşler, ciddi bir çalışan kesiminin hala aşılanmadığını dile getirdi. İşler aşılama hakkında ‘Biz aşı konusunu nisanda da mayısta da duyduk. Bir an önce aşılanacağız ve Avrupa’ya karşı bulaş riskinin azalacağı bir sektör resmi çizecektik. Hazirana kadar hala aşılanacağız diye bekliyoruz. TGA’da başvurduğu halde aşılanmamış epey fazla turizm çalışanı var. İlk başvuranlar aşılandı ama daha sonra aşının yeterli olmamasından dolayı tesisleri açmasına rağmen başvurmuş aşılanmamış ciddi bir çalışan var’ açıklamalarında bulundu.

YAPILAN ANLAŞMA YUNANİSTAN’A YARAR
Türkiye Dışişleri Bakanlığı’nın Yunanistan ile imzaladıkları aşı sertifikası anlaşması sonrasında bu durumun Türkiye turizminden ziyade Yunanistan turizmine katkı sağlayacağını belirten İşler, ‘Yunanistan ile yapılan anlaşma kimin işine yarar diye tersten okuyup sorarsak Yunanistan’ın işine yarar. Oradan buraya gelen akışla buradan gidenlerin akışını karşılaştırdığımızda buradan faydası olan Yunanistan olacak. Bize yaramıyor ve aksine zararı var. İç pazar payımızı kaybetmiş olacağız. Biz burada musluğu Yunanistan’ın lehine açmış oluyoruz. Geçen sene marinalarımızda vakit geçiren yat sahipleri bu kararla karşı tarafa kaptıracağız’ dedi.

SÜRPİZ PLASE 15 TEMMUZ’DAN SONRA
Nisan ayında hayal ettikleri pozisyonda olmadıklarını belirten İşler, haziran ayı trenini kaçırdıklarını ve temmuz ayına yöneldiklerini aktardı. 15 Temmuz tarihinden sonra sürpriz bir ‘plase’ gelebileceğini dile getiren İşler şunları söyledi:

Nisan ayındaki pozisyonumuza göre daha iyiyiz ama nisan ayında hayal ettiğimiz ve olmamız gerektiği yere göre de gerideyiz. Bunun en büyük sebebi tedbirlerin daha sıkı alınması gerekirdi. Bugün daha az ölüm ve vakayla karşılaşsaydık haziran ayında yabancı turizm yapabilirdik. Bunu kaçırdık. Bütün gözler bir sonraki tren olan temmuzda. Acaba temmuzun yarısını kurtarabilecek miyiz, kurtaramazsak kısa vadede turizm sektörü büyük umudunu ağustosa bağlamış durumda. Sürpriz plase 15 Temmuz’dan sonra gelebilir.

SURİYELİLER DE TURİST VERİLERİNE DAHİL EDİLİYOR
Türkiye ile Suriye arasında geçiş yapan Suriyeli vatandaşların da turist verileri içine alındığına dair iddiaların olduğunu belirten İşler, sağlıklı verilere erişemediklerini ve bunun bir sorun olduğunun altını çizdi. Suriyelilerin de yabancı pasaporta sahip olduklarını ve Türkiye ile Suriye arasında girdi-çıktı yapmalarının bir turizm hareketliliğinden ziyade insani bir zaruriyet olduğunun altını çizdi. Suriyelilerin burada para kazanıp kendi ülkelerindeki mağdurlara para götürdükleri için akışkanlığın ters yönde olduğuna dikkat çeken İşler şu açıklamalarda bulundu:

“Suriyeliler yabancı pasaportlu. Türkiye ekonomisinin en büyük sorunlarından biri sağlıklı verilere dayanan bir istatistik çalışmasının olmaması. Biz bu rakamları havaalanlarına inişlerden, gümrük kapılarından alıyoruz. Bu girişlere baktığımızda Suriyeliler de turist hareketliliği olarak gözüküyor. O rakamlara bakarak bizim bir karar vermemiz gerçek turist potansiyeli hakkında bizi yanıltabilir. Bunu yaparken ayrıştırmak gerekir. Kendi ülkesindeki kaotik ortamdan kaçıp zorunlu olarak buraya gelen ve oradaki bağlarından dolayı girdi-çıktı yapmanın turizm hareketliliği değil bir insani zaruriyet olduğunu görmek gerekir. Bunu turizm ve tatil hareketliliğinden ayırmak gerekir. Şunu diyebilirler; Suriyeliler de gelip geliyor ve orada da bir hareket var, para bırakıyor. Suriyeliler bizim ülkemize gelip çalışıp, burada kazandıkları parayı Suriye’deki mağdurlarına taşıyorlar. Akışkanlık ters yönde gidiyor”