Egeli bilim insanları önceliği kaptı!

Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. İnci Tüney Kızılkaya, 2018 yılında Bafa Gölü'nde yürüttüğü araştırmalar sırasında farklı olduğunu düşündüğü bir kırmızı yosun türü üzerinde çalışmalar yürüttü.

Gerçekleştirdiği moleküler tayinler sonucunda topladığı yosunun farklı bir tür olduğunu düşünen Kızılkaya, çalışmalarını Manisa Celal Bayar Üniversitesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ergün Taşkın ile sürdürdü.

Kızılkaya ve Taşkın, daha sonra çalışma sonuçlarını İspanyol meslektaşları Dr. Pilar Diaz-Tapıa ile paylaştı. Bu arada İspanyol bilim insanının aynı türü Kanarya Adaları'nda keşfettiği ve yayın çalışması için hazırlıklara başlayacağı ortaya çıktı. Bafa Gölü'nden gelen verileri alan Dr. Pilar Diaz-Tapıa, yeni keşif kırmızı yosun üzerinde Türk bilim insanlarıyla ortak çalışma yaptı. Bu kapsamda birlikte hazırlanan bilimsel makale uluslararası hakemli dergi Phycologia'da yayımlandı.

Dr. Pilar Diaz-Tapıa da kendisine daha erken ulaştıkları için kırmızı yosuna verilecek isimde önceliği Türk meslektaşlarına tanıdı.

Bunun üzerine bu yosun türüne Ege Üniversitesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dalı'dan 2020 yılında emekli olan Doç. Dr. Kızılkaya'nın da hocası olan Prof. Dr. Atakan Sukatar'a atfedilerek "Polysiphonia sukatarii" ismi verildi.

İnci Tüney Kızılkaya, AA muhabirine, yıllardır yosunlarla ilgili çalışmalar yürüttüğünü, bu anlamda yüksek lisans ve doktora sürecinde danışman hocası Prof. Dr. Atakan Sukatar ile projeler gerçekleştirdiğini anlattı.

Çalışmalarda proje dışındaki türleri de araştırdığını ifade eden Kızılkaya, 2018 yılında Bafa Gölü'nde gerçekleştirdikleri TÜBİTAK projesinde de rastladığı yosunun farklı bir tür olduğunu düşündüğünü aktardı.

Genetik ve morfolojik analizlerde bu yosunun daha önceden kayıtlara geçmediğini anladıklarını dile getiren Kızılkaya, şunları kaydetti:

"Bunu doğrulamak için İspanya'daki meslektaşımız Dr. Pilar Diaz-Tapıa ile iletişime geçtik. Kendisi de çalışma yaparken Kanarya Adaları'nda aynı türü bulduğunu ve yayın aşamasına getirmek üzere olduğunu anlattı. Daha sonra çalışmaları birleştirdik ortak bir yayın yapalım dedik. Ama biz kendisine ulaştığımız ve ondan önce çalışmalara başladığımız için isim önceliğini bize verdi. O yüzden emekli olan hocamızın ismine ithafen türe 'Polysiphonia sukatarii ismini verdik. Mayıs ayında da makalesi yayınlandı, bu şekilde Türkiye'den bir hocamızın ismini vererek, biyoçeşitliğe katkı sağlamış olduk. Yayınımızın mayısta çıkmış olması da o ay kutlanan Dünya Biyolojik Çeşitlilik Günü dolayısıyla aslında daha da manidar oldu."

Yosun türünün bulunduğu Bafa'nın Batı Anadolu'nun en büyük gölü ve biyolojik çeşitlilik açısından zengin olduğunu vurgulayan Kızılkaya, bölgedeki koruma statüsünün mutlaka artırılması gerektiğini sözlerine ekledi.