Depremzedeler için kurulan çözüm masasında hayal kırıklığı!

Oktay GÜÇTEKİN / EGEDESONSÖZ - İzmir'de 30 Ekim 2020 tarihinde Samos Fay Hattı'nda yaşanan 6,9 büyüklüğündeki deprem sonrasında kent genelinde yaklaşık 80 bin bağımsız birimde ağır, orta ve hafif olmak üzere çeşitli hasar kayıtları oluşmuştu.

Ağır hasarlı ve yıkılan yapılar için afet kapsamında devlet tarafından çeşitli destekler sağlanırken, yoğun sayıda bulunan orta hasarlı yapılar için bir türlü adım atılamamıştı.

30 Ekim 2020 depreminin hemen ardından itibaren kurulan İzmir Depremzedeleri Derneği ise her fırsatta 'Biz siyaset üstü bir durumdayız. Bize yardımcı olmak isteyen, yanımızda olmak isteyen her siyasi partiye kapımız açık. Ancak bir hiçbir siyasi parti ya da kurumun yanında yer almıyoruz' söylemlerinde bulunurken siyasi partiler, depremzedelerin üzerinden sık sık açıklamalarda bulunmuş ancak depremzedelerin sorunu bir türlü çözülememişti.

Depremin üzerinden geçen 1,5 yıllık süreç sonrası İzmir'de Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde milletvekili bulunan tüm partilerin milletvekilleri ve il başkanları ortak çözüm için bir masa etrafından toplanmak istenirken, İzmir Depremzedeleri Derneği (İZDEDA) tek tek tüm isimlere ulaşarak davetiye göndermişti.

SADECE CHP'Lİ İSİMLER KATILDI
Alsancak'ta yer alan Tarihi Havagazı Fabrikası'nda ortak bir masa kurulurken, depremzedelerin hayalleri yeniden suya düştü. Cumhuriyet Halk Partisi, AK Parti, İYİ Parti ve Milliyetçi Hareket Partisi il başkanları ve İzmir Milletvekillerine davet gönderildiği belirtilirken, bugün gerçekleştirilen toplantıya sadece Cumhuriyet Halk Partisi İzmir İl Başkanı Deniz Yücel ve beraberindeki CHP İzmir Milletvekili ve Deprem Komisyonu Üyesi Sevda Erdan Kılıç, CHP İzmir Milletvekili ve Parti Meclisi Üyesi Ednan Arslan, CHP İzmir Milletvekilleri Tacettin Bayır, Bedri Serter, Murat Bakan ve Kamil Okyay Sındır katıldı.

ÖZKAN: BUGÜN İÇİN 15 AY BEKLEDİK
Düzenlenen toplantı sonrası açıklamalarda bulunan İZDEDA Başkanı Haydar Özkan uzun süredir büyük çabalar sergilediklerini vurgularken, "Biz bugün için 15 ay bekledik. İstedik ki hep beraber İzmir depremini İzmir milletvekilleri ile görüşelim. İzmir milletvekillerimizde devletimiz ile belediyemiz arasında hızlı bir şekilde kontak kursun... Bu girdabın arasından kurtarsınlar ya da girdabın arasında kurtulmamıza yardımcı olsunlar istemiştik... Bununla ilgili uzun zaman çaba sarf ettik. Sayın başkanımızla da görüştük daha önceden... AK Parti İl Başkanımızla görüştük... Bu konularla ilgili herhangi bir sorun olmayacağını söylemişlerdi. Toplantı için bugüne karar kılındı. Bugün için herkese biz buyursunlar, gelsinler istedik. Bir masanın etrafında bütün sıkıntılarımızı ve dertlerimizi anlatalım istedik. Katılım Cumhuriyet Halk Partisi tarafından oldu. Biz herkese teşekkür ediyoruz. Depremzedeler olarak bizler mağdur ama akıllı insanlarız" dedi.

YÜCEL: İZMİR MİLLETVEKİLLERİMİZLE BİRLİKTE BURADAYDIK
Açıklamalarda bulunan CHP İzmir İl Başkanı Deniz Yücel ise kendilerinin vekilleri ile birlikte her daim depremzedelerin yanında olduklarını belirterek, "İzmir depremzedeleri Dayanışma Derneği’nin davetiyle bugün milletvekillerimizle beraber toplantıya katıldık. Bu toplantı fikri şöyle gelişti; derneği bir ziyaret ettiğimizde başkanımızın, 'Bütün siyasi partiler ve milletvekilleri bir masa etrafında buluşup da neden bu konuya bir çözüm üretmiyorsunuz?' gibi bir talebi oldu. Biz de dedik ki; her zaman bir araya geliriz. AK Parti ile MHP ile mecliste grubu olan diğer partiler ile... Dernek yönetiminin daveti ile bugün İzmir milletvekillerimizle birlikte buradaydık. İZDEDA depremzedelerin sorunlarının çözülmesi konusunda gerçekten önemli bir sorumluluk ve inisiyatif alıyor. Bugün biz 6 milletvekilimizle buradaydık. Diğer siyasi partileri burada göremedik. Herhalde daha önemli bir işleri vardı, bilemiyorum. Biz her zaman sorunların çözülmesi konusunda bir araya gelmeye orta masa etrafında bir araya gelip bunları konuşmaya, çözüm üretmeye hazırız. Konuşup, tartışıp istişare edip de çözemeyeceğimiz hiçbir şey yok. Depremin hemen akabininde CHP olarak oradaydık. İzmir milletvekillerimizin dışında CHP Genel Başkanımız Kemal Kılıçdaroğlu’nun görevlendirmesiyle 100 kadar milletvekilimiz deprem alanındaydı. İhtiyaçların ve sorunların giderilmesi konusunda nöbet tuttular. Bugün yine buradayız, yarın da depremzedelere destek olmak için üzerimize düşen ne varsa inisiyatif alıp sorumluluk alıp çözüm üretmek için yine onlar bir arada olmaya devam edeceğiz" ifadelerini kullandı.

AK Partili isimlerin yerel yönetimlerin gerekli çalışmayı yapmadığı yönündeki eleştirilerine de yanıt veren Yücel, "Bu cümleyi kuranlar acaba kendileri bu cümleye inanıyorlar mı? Yerel yönetimler olarak; gerek Bayraklı Belediyesi, gerek İzmir Büyükşehir Belediyesi atılacak her türlü adımı attılar" dedi.

SONUÇ ÇÖZÜMSÜZLÜK
İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Bayraklı Belediyesi'nin depremzedeler için emsal artışı hamlesini yaptığını ancak bunun yargı yoluna gittiğini hatırlatan Yücel, "Neden? Orada yıkılan eski binaları yerine yeni bina yapılırken 2 ya da 3 kat fazla yapılırsa oradan yaratılacak emsalle o binaların yapımı finanse edilebilir ya da depremzedenin ve müteahhidin sırtındaki yük hafifletilebilir. Bayraklı ve Büyükşehir belediyelerimi bunu yaptı. Bununla ilgili dava açılabileceği riskini biz başından beri söylüyorduk, nitekim dava da açtılar. Buradaki kesin çözüm TBMBM'den çıkarılacak yasa ile İzmir depremine ilişkin sadece emsalle ilgili de değil, kredi konusunda da 2 yıl ödemesiz 20 yıl geri ödemeli ve sıfır faizli kredi çıkarılması... Bunun gibi bir çok sorunun İzmir depremine özel bir yasa ile çıkarılması mümkün. Meclisteki çoğunluk belli. Şu an da AK Parti'nin çoğunluğu var. Biz bu konuda çıkaracakları yasalar konusunda destek vermeye hazırız. Biz bir öneri getiriyoruz, milletvekillerimiz önerge veriyorlar ancak iktidarın oyları ile bunlar reddediliyor, komisyonlarda bile gitmiyor. Sonuç ne? Sonuç çözümsüzlük" açıklamasında bulundu.

BU KREDİLERİ ALMASI DA MÜMKÜN DEĞİL
AK Partili Necip Nasır'ın depremzedelerin talebi olan 20 yıl ödemeli sıfır faizli kredi için 'olumsuz' söylemlerini de değerlendiren Yücel, "Ekonomideki yaşanan olumsuz gelişmeler, maliyetlerin artmış olması sonrası 200 değil 400 bin TL kredi verilmesinin bir anlamı yok. Faiz oranlarına bakıldığı zaman, depremzedelerin bu krediyi kullanması ve geri ödemesi mümkün değil. Bir diğeri de bir çok depremzede emekli ya da sabit gelirli olduğu için bu kredileri alması da mümkün değil. Bu krediyi alacak gelirleri olmadığı içinde bankalarında birçok depremzedelerin bu krediyi vermediğini, vermeyeceğini görüyoruz" dedi.

DEPREMZEDELERİN SORUNLARININ ÇÖZÜLMESİNDEN DAHA AĞIR BASIYOR SANIRIM
Depremzedelerin konutlarının dönüşümü için TOKİ'nin devreye girmemesinin sorulması ve İZBETON için yapılan çağrıları değerlendiren Yücel, "İZBETON konusunda bildiğim kadarıyla bir çalışma yapılıyor ve devam ediliyor. Zamanı geldiğinde İBB başkanımız ya da yetkili arkadaşlarımız açıklamayı yaparlar. TOKİ rant olmayan hiçbir şeye, rant yaratmadığı hiçbir şeye girmez. Burada tabii ki önemli olan konu depremzedelerin sorunlarının çözülmesi. Rant gözüyle bakmamak insani olarak bakmak gerekir. Ancak sorun çözme niyeti olan TOKİ bugüne kadar bu işe el atar, inisiyatif alırdı. Ancak bir çok söylemleri arta kalıyor. Tabii ki olayın İzmir'de yaşanması meselesi var. Yerel yönetimlerin inisiyatif alması sorun çözmek için gayret etmesi de herhalde birilerini rahatsız ediyor. Bu rahatsızlık depremzedelerin sorunlarının çözülmesinden daha ağır basıyor sanırım" ifadelerini kullandı.

İzmir dışında başka bir ilde böyle bir olay yaşanması halinde sürecin farklı mı işleyeceğinin sorulmasını da yanıtlayan Yücel, "Farklı bir uygulama olabilirdi. Geçmişte örnekleri var. İzmir’de yaşandığı için yerel yönetimlerin inisiyatif alıp sorunları çözme konusunda somut adımlar atması sanırım merkezi hükümeti rahatsız ediyor" şeklinde konuştu.

ÖZKAN: MÜMKÜNSE 0 FAİZ
Yeniden söze giren Haydar Özkan kredi konusunda yaşanan süreçte mağduriyetin arttığını belirterek şu ifadeleri kulladı:

"Ben kendilerine teşekkür ediyorum. 400 bin liralık kentsel dönüşüm krediyle ilgili de bir şey açıklamak istiyorum. 400 bin liralık kentsel dönüşüm kredisi bugün bizim başımıza bela oldu. Biz, deprem olduğunda kredi miktarıyla ilgili isteklerimizi belirttiğimizde, kredi miktarı 1,09’du faiz oranı. Bugün kredinin faiz oranı 1.96 biz hala düşürülsün istiyoruz... Düşürmek için söyledikleri rakam da 1.09 civarında. Biz 15 aydır havanda su dövmüş oluyoruz. 2 örnek vermek istiyorum. Çok önemli... 6 bin lira maaşı olan bir depremzedemiz kentsel dönüşüm kredisi için müracaatta bulunuyor. Kendisine 15 bin lira geliri olmadığı için 250 bin lira kentsel dönüşüm kredisi kullanabileceği söyleniyor. Evi üzerine olan bir ablamızın eşinin bankaya 80 bin lira borcu olduğu için kentsel dönüşüm kredisi kullanamayacağı söyleniyor. Artık bizim kentsel dönüşümcü olmadığımız, depremzede destek kredisi ya da adına ne denirse densin… Bunun kentsel dönüşüm kredisi üzerinden yürütülmeyeceğinin anlaşılması lazım. Ne olursa olsun bize, bizim isteğimize göre 600 bin lira, 2 yıl ödemesiz kredi istiyoruz. Mümkünse ama mümkünse 0 faizli! Bu bizim olmazsa olmazımız. Ortadayız. Ortada kalıyoruz."

Cumhuriyet Halk Partisi haricinde diğer partilerin katılmamasını da değerlendiren Özkan, "Katılıp katılmama… Canları sağolsun. Şu ana kadar herhangi bir mazeret sunulmadı. 28 milletvekilimiz ve 4 il başkanımız hepsi bizzat davet edildi. Hepsinin mail adreslerine atıldı, telefon numarası olanların numaralarına atıldı. İl başkanlarına bizzat elden teslim edildi" dedi.

KILIÇ: ONLARIN SESLERİ OLMAYA DEVAM EDİYORUZ
Değerlendirmelerde bulunan CHP İzmir Milletvekili ve TBMM Deprem Komisyonu Üyesi Sevda Erdan Kılıç şu ifadeleri kullandı:

"Biz depremin olduğu ilk günden itibaren tüm partilerdeki tüm İzmirli milletvekilli arkadaşlarımıza çağrıda bulunduk katıldığımız programlarda... Gelin depremzedelerin mağduriyetini ortak masada çözelim, birlikte konuşalım; yerel yönetimler kendi üzerine düşeni, iktidar üzerine düşeni de iktidar yapsın dedik. Bugün de büyük bir umutla geldik ancak hem depremzedeler adına hem de diğer partilere oy veren vatandaşlar adına çok üzüldüm... Çünkü bu bir başlangıç olabilirdi. Depremzedelerin mağduriyetleri üzerinden aynı masada ortak kararlar alıp sonuçlar doğurabilirdik. Çözüm önerileri devreye girebilir kanunlaşabilirdi. Devamında ise İzmir'in diğer sorunları ile ilgili bir masada bir araya gelebilirdik. Ancak maalesef arkadaşlarımız bu toplantıya  katılmadılar. Ben İzmirliler adına üzgünüm. Deprem komisyonu yaklaşık 6 ay çalıştı 268'e yakın öneri ortaya çıktı, komisyon raporu mecliste de görüşüldü, şimdi de kitap haline gelecek. Biz İZDEDA'ya da bunu teslim edeceğiz. Ancak bu komisyonun kurulması, raporun çıkması bir sonuç doğurmuyor, bunların yasalaşması gerekiyor. Yönetmeliklerin değişmesi gerekiyor. Gördüğümüz kadarıyla farklı farklı birbiri ile çelişen çok sayıda yasa var. Hatta kamu kurumlarının birbiriyle bağdaşmayan bir çok uygulaması var. Bu nedenle bunların yasalaşması gerekiyor. Biz CHP İzmir Milletvekilleri olarak mecliste hemen hemen her hafta  gündeme getiriyoruz İzmir depremzedelerinin dertlerini. Depremzedelerin çığlıklarını biz kendimiz duyduğumuz gibi tüm Türkiye'nin duyması için mecliste onların sesleri olmaya devam ediyoruz."