CHP'li Arslan'dan kış öncesi öneri: Elektrikte KDV yüzde 1'e inmeli

Akaryakıt ve temel gıda ürünlerine ardı ardına yapılan zamlar, ödenemeyen fatura ve geçim sıkıntısı olarak vatandaşa yansıyor. Kış aylarıyla beraber doğalgaz ve elektrik faturaları daha da artacak. 

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun karakış fonu kurulması önerisi, elektrikten alınan TRT payını kaldıracağına ilişkin açıklamalarının ardından hükümet elektrik üzerinden alınan TRT Payı ve Enerji Fonu kesintilerini kaldırma kararı aldı.

Konuya ilişkin bir açıklamada CHP Parti Meclisi Üyesi ve İzmir Milletvekili Ednan Arslan’dan geldi. Enerji fiyatlarındaki artışın üretimi olumsuz yönde etkilediğini dile getiren Arslan; “Zaten sanayici, çiftçi üretmez durumda, vatandaş perişan, Türkiye’yi karış karış geziyoruz, kime dokunsak bin ah işitiyoruz, yeni zamlar vatandaşımızın belini daha da büktü” dediği açıklamasında şu görüşlere yer verdi:

“Elektrik piyasasında rekabetçi bir ortam yaratılacak, enerji fiyatları düşecek iddiası ile elektrik tedarik ve dağıtımı özelleştirildi. Sonuç: Türkiye dünyada elektriği en pahalı kullanan ülkeler arasında. Bir yandan enerji fiyatları hızla artarken diğer yandan sektör şeffaflığını kaybetti. Artık akaryakıt, elektrik ve doğalgaz deyince vatandaşın aklına tek bir şey geliyor… Zam!

SON ÜÇ YILDA ELEKTRİĞİ KESİLEN ABONE SAYISI 11 MİLYON 975 BİN
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı soru önergelerimizi, dağıtım ve tedarik şirketleri ise bilgi edinme taleplerimizi ya yanıtlanmıyor ya da yetersiz yanıtlarla geçiştiriyor. Tedarik ve dağıtım şirketleri ne sorarsanız sorun hemen ticari yanıtını alıyorsunuz, oysa elektrik kamusal bir hizmet alanı. Mevcut durumu analiz etmek, çözüm üretmek için, vatandaşın yararı için bu verileri istiyoruz. Sayıştay raporları bu şirketlerin yükümlülüklerini yerine getirmediğini ve keyfiliğini ortaya koyuyor.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından, dağıtım ve tedarik şirketleri özelinde; toplam fatura sayısı ve faturasını ödeyemediği için elektriği kesilen abone sayısına ilişkin soru önergemiz 26 Ekim 2021 tarihinde yanıtlandı.

Bu yanıta göre;

2018 yılında 4 milyon 294 bin 694, 2019 yılında 4 milyon 30 bin 200, 2020 yılında 3 milyon 650 bin 173 olmak üzere son üç yılda 11 milyon 975 bin 67 abonenin elektriği kesildi.2021 yılının ilk üç ayında elektriği kesilen abone sayısı ise 1 milyon 108 bin 171, bu veriler yaşanan yoksulluğun, artan çaresizliğin resmidir.

Tarımsal sulama kooperatif abonelerinde yapılan elektrik kesintilerinin bazı bölgelerimizde yüzde 7 yüzde 8’ler düzeyinde olduğu görülüyor. Bu çok yüksek bir oran, artık varın çiftçi ne durumda varın siz düşünün.

SON 3 YILDA 15 BİN 382 SANAYİ KURULUŞUNDA DİŞLİLER DURDU
2020 yılında 2 milyon 938 bin 417 konut, 3 bin 698 sanayi kuruluşu, 67 bin 167 tarımsal sulama kooperatifi, 640 bin 891 ticarethanenin elektriği faturasını ödeyemediği için kesildi. Son üç yılda elektriği kesilen sanayi kuruluşu sayısı 15 bin 382’dir.

Abonelerden, kesme bağlama bedeli olarak2018 yılında 115 milyon 97 bin, 2019 yılında 136 milyon 2020 bin, 2020 yılında ise 136 milyon 151 lira olmak üzere son üç yılda en az 387 milyon 470 bin lira tahsil edildi. Bu para vatandaşın cebinden çıkıp elektrik şirketlerinin kasasına girdi.

Kamuoyunda oluşan baskı nedeniyle kesme bağlama bedeli 2021 yılında 37,5 liradan 20 liraya düştü, bu bedel yüksek ve vicdanı değildir. Vatandaş parası olsa zaten elektrik faturasını öder. Bu bedelin sembolik düzeylere çekilmesi şart.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) sayfasında nihai kullanıcılara ait bedeller arasında yer alan kalemlerden biride, bildirimi yani fatura kesme ve ikinci ihbar bırakma bedelleri.Kesilen her fatura için 2021yılı için 0,059, ikinci bilirim için ise 1,19 lira ödeniyor.Bunun vatandaşa nasıl yansıdığı ise muamma.

Bu bedelin tüketiciye hangi kalem üzerinden yansıtıldığını göremiyoruz fakat 2020 yılında ülke genelinde toplam 362 milyon 420 bin fatura kesilmiş, faturasını yatırmadığı için ikinci bildirim gönderilen abone sayısı ise 3 milyon 650 bin.  Birinci ve ikinci bildirim bedeli nedeniyle oluşan toplam tutar 2020 yılında 22.642.032 lira olurken son üç yılın toplam bedeli ise en az 58 milyon 447 bin 262 liradır.

Aktif elektrik enerjisi bedeli üzerinden alınan yüzde 2 TRT Payı ve yüzde 0,7 oranında enerji fonunun kaldırılması yıllarca vatandaşın üzerinde yük olan bir bedeli ortadan kaldırdığı için gerekli fakat yeterli değildir.

Hükümet vatandaşı, sanayiciyi, çiftçiyi korumakta samimi ise elektrikte KDV’yi yüzde 1’eindirmelidir. Bu indirim üretime olumlu yansıyacak, piyasalar için can suyu olacak, ulusal ekonomiye toplanan vergiden daha yüksek oranda katkı sağlayacaktır. Otoyol ve köprüler için geçiş, hastaneler için ise hasta garantisi veren, milyarlarca lira kaynak ayıran iktidar vatandaşı içinde böyle bir fedakârlıkta bulunmalıdır.”