Bergama’da maden tepkisi: ‘Köyüme ve suyuma dokunma!’

İZMİR - Koza Altın Şirketi yıllardır işlettiği Bergama Ovacık altın madenindeki cevherin tükenmesi üzerine yakın yerlerde altın madenleri açarak buradan cevherleri Ovacık'taki tesislere taşıma yoluna gitti. Havran Küçükdere'den sonra Kozak Yaylası'nda da 4 ayrı bölgede altın madeni girişimlerine başlayan Koza şirketi, civar halkının direnişi ve hukuki mücadelesi sonrasında Kozak'taki dört madenden üçünde üretime başlayamadı. Açılan davaların ardından Gelintepe, Yerlitahtacı ve Uzunkaya'daki üç madenin ÇED süreci, Bergama'nın su kaynaklarını kirleteceği gerekçesiyle iptal edilince, şirket sadece Çukuralan'da üretime başlayabildi. Yerlitahtacı Mahallesi'ndeki madenin ÇED süreci iptal edilince Koza şirketi, bu kez aynı bölge için dosya ismini 'Kapıkaya' olarak değiştirip, yeniden maden ocağı başvurusunda bulundu. Maden ocağı için geçen 4 Eylül'de Yerlitahtacı Mahallesi Kültür Evi Bahçesi'nde ÇED Toplantısı düzenlendi. Jandarmanın geniş güvenlik önlemi aldığı toplantıda CHP'li Bergama Belediye Başkanı Mehmet Gönenç, "Yapılan toplantı hukuki olarak uygun değildir. Çünkü sahanın ruhsatı Şubat 2014 tarihinde bitmiştir. Ruhsat uzatma talebi incelemesi devam ediyor. Ruhsatın olmadığı toplantı yasal değildir. Toplantı iptal edilmelidir" dedi. Çevrecilen ve mahalle sakinlerinin de tepkileri üzerine ÇED Toplantısı yapılamadı.
 
"BİLEN TEPESİ'NİN ÜSTÜ BİZİM İÇİN ALTIN KADAR DEĞERLİ"
Koza Altın Şirketi'ne tepkiler sürerken, bugün Yerlitahtacı ve Kapıkaya Mahallesi muhtarlıkları ile Bergama Belediyesi, Tahtacı Kültür Derneği'nin girişimleriyle Yerlitahtacı Mahallesi Bilen Tepesi'nde "Altın Çıkartmak için Köyüme ve Suyuma Dokunma" etkinliği düzenlendi. Etkinliğe, CHP İzmir milletvekilleri Mustafa Moroğlu, Mustafa Balbay, Tahtacı Kültür Derneği Genel Başkanı Yolcu Bilginç, CHP İzmir İl Başkanı Ali Engin, her ikisi de CHP'li olan Bergama Belediye Başkanı Mehmet Gönenç ve Dikili Belediye Başkanı Mustafa Tosun ile Bergama Çevre Platformu Başkanı Erol Engel, çevre il ve ilçelerdeki Tahtacı dernekleri üyeleri ile vatandaşlar katıldı.
 
İlk olarak toplantının yapıldığı Bilen Tepesi'ndeki Bazayıt Dede'nin türbesi ziyaret edilip, dualar okundu. Yerlitahtacı Mahallesi Muhtarı Veli Mantar, 1510 yılında bir cem ayini sırasında kolluk kuvvetlerinin dervişler Bayazıt Dede ve Genç Dede'yi öldürüp oradaki boz bir hayıtın dibine gömülmeleri nedeniyle, yöredeki köylülerin bu bölgedeki ağaçları hiçbir şekilde kesmediğini belirtip, "Ağaçlar yaşlanıp, devrilerek, çürüyerek kendiliğinden yok oluyor. Bu ağaçları kesenlerin ve odunlarını alanların başlarına kötülük geleceğine köylüler tarafından hala inanılmaktadır. Bu nedenle bizler için üst tarafı altın değerinde olan Bilen Tepesi'nin altında maden arayacak Koza Altın Şirketi'ne karşı mücadelemiz sonuna kadar sürecek" dedi.


 
"OVACIK MÜCADELESİ BOŞA GİTMEDİ"
Bergama Belediye Başkanı Mehmet Gönenç de Bergamalılar'ın daha önce de Ovacık altın madeni için mücadele verdiğini hatırlatıp, "Bu mücadele verildi de ne oldu dememek lazım. Çünkü o mücadele çok çok işe yaradı. Bugün orada maksimum önlemler almak zorunda kalan her ne kadar yeterli değilse ve hala bizleri tedirgin etmesine karşın şimdikinden çok daha vahşi sistemle bu işi yapmak isteyen çokuluslu firmanın önüne geçildi. Ekstra bir takım önlemler almak zorunda kaldılar. Elbette ki bizim kaygılarımız ve endişelerimiz devam ediyor ama bu konuda yapılan eylemler boşa gitmedi. Şimdi bir benzerini de burada yapmak zorundayız" dedi.
 
 Yerlitahtacı'da açık altın madeni işletilmesi çin düzenlenen ÇED toplantısının durdurulmasına da değinen Başkan Gönenç, 4 Eylül günü Yerlitahtacı Mahallesi'nde ÇED raporu için toplantı düzenlendi. 2004 yılının Şubat ayında 10 yıllık ruhsat alınmış, geçen Şubat ayında süresi sona ermiş. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından uzatılması için temdit belgesi verilmemiş. Bizler yasal olmayan toplantının yapılmasını bu gerekçeyle durdurduk fakat bu süreç devam ediyor. İşletilmesi düşünülen açık ocak Kapıkaya, Çakıllar, Yerlitahtacı mahallelerinin tam ortasında kalıyor. Bergama'nın Geyikli Yaylası'nda yapılacak. Bergama'nın içme suyu kaynaklarının yaklaşık 500 metre kadar yakınında. Maden ocağı açılınca ilçenin su kaynakları da zarar görecek. Bu sadece bölgenin değil tüm Bergama'nın sorunu. Kapıkaya Köyü'nde Kibele Tapınağı var. Bergama, UNESCO Dünya Mirası listesine girdikten sonra Türkiye Cumhuriyeti Devleti, Birleşmiş Milletler ile imzaladığı anlaşma ile burasını korumak zorunda. 65 hektar alanda binlerce ağaç kesilecek 798 bin ton kaya ve toprak kamyonlarla maden ocağına taşınacak ve işlem bittiğinde kesilmiş ağaçlar, oyulmuş kayalar ve yerin yüzlerce metre altına girilmiş bir doğayla baş başa kalacağız. Bu işlemler şirketin ÇED dosyasındaki bilgilere göre 3 yıl sürecek, işletmede 35 kişi çalışacak ve işçilerin 10-15 tanesi kalifiye olacak. Sizlerin yakınlarınızdan kalifiye elaman bulmaları çok zor" dedi.


 
 CHP İzmir Milletvekili Mustafa Moroğlu ve Mustafa Balbay da madencilerin doymak bilmediğini her taşın altında altın aramaya kalktıklarını belirterek, tepkilerini dile getirdi.
 
Konuşmaların ardından Bergama Çevre Platformu Başkanı Erol Engel'in moderatörlüğünü yaptığı panele geçildi.
 
 Panele konuşmacı olarak katılan Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ümit Erdem, Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Işıl Ergin, Jeoloji Mühendisi Tahir Öngür, Tahtacı Kültür Derneği Genel Başkanı Yolcu Bilginç, altın madeninin doğada neden olacağı zararları anlattı. Panel, Yolcu Bilginç ve yerel ozanların türkü dinletisinin ardından katılımcılara yemek ikram edilmesiyle sona erdi. (dha)