Başkan Gümrükçü’den ‘acil’ çağrı: Bazı bölgeler imara kapatılıp taşınmalı!

Oktay GÜÇTEKİN / EGEDESONSÖZ – Türkiye deprem felaketinin yaralarını sarmaya çalışıyor.

Arama kurtarma çalışmalarında sona yaklaşılırken, Türkiye'nin dört bir yanından kamu kurum ve kuruluşları, STK’lar ve belediyeler deprem bölgesine yardım ve destek götürmek için seferberliğini sürdürüyor.

İzmir’den de enkaz bölgesinde aktif olarak bulunan belediye başkanları arasında yer alan Çiğli Belediye Başkanı Utku Gümrükçü, Malatya, Adıyaman ve Kahramanmaraş’a gitti, izlenimlerini Egedesonsöz’e aktardı.

GECE KARANLIK, TEK IŞIK YOK, HAYALET ŞEHİR GİBİ…
Gittiği şehirlerdeki izlenimlerini anlatan  Gümrükçü, “Arama kurtarma çalışmaları bitmek üzere ancak vatandaşların umutlu bekleyişleri sürüyor. İki gün önce ses gelmişti diye umudunu yitirmemiş insanlar binaların başında bekliyor. Umudun her dakika, her saat azaldığı bir dönemdeyiz. Kurtulanları bu nedenle mucize diye adlandırıyoruz. Enkazlar kaldırılamamış durumda gezdiğim yerlerde. Mevcut binalar zarar gördüğü için tüm vatandaşlar sokakta. Hayalet şehre dönmüş, gece karanlıkta giderken bir tane ışık yanmıyor. Çadır kentler kurulsa da yakacak ve yiyecek problemleri var. Hava soğuk, Malatya ve Kahramanmaraş’ta gündüz bile çadıra ateş yanıyor. Gece de dayanılacak durumda değil hava… Şehir içinde bir göç var. Merkezler hayalet şehre dönünce, çeperlere yerleşim olmuş. Köylerde 1 evde 30 kişinin yaşama durumları olmaya başlamış. Orada barınamayanlar yakın çevrelerdeki yakınları ya da 3 büyük kentlere düzensiz bir göç durumu var. Köyler konusunda CHP milletvekilleri orada ve yardımları organize ediyorlar.  İzmir gibi kentlerde vatandaşların ihtiyaçları yurtlar üzerinden sağlanmaya çalışıyor. Burada kalanların barınma, giyecek, iç çamaşırı, yemek ihtiyaçları var. İzmir depreminde yemek araçları vardı ancak burada çok il olduğu için dayanışma tam anlamıyla sağlanamamış durumda” dedi.

ELBİSTAN’IN NÜFUSU 165 BİNDEN 5 BİN’E İNDİ
Yaşanan yıkımın İzmir depremi ile kıyaslanamayacak boyut olduğunu söyleyen Başkan Gümrükçü, Elbistan üzerinden yaşanan göçe örnek vererek şunları söyledi:

“Oyuncaksız oynayan çocuk gördüm. Topu bile yok ancak kendince eğlenmeye çalışıyor. Evlerin başında acaba yakınları çıkar mı diye 10 gün geçmesine rağmen bekleyenler gördüm. Yakacak bulamıyorum diyen ve çadır kentte yaşayan vatandaşlar gördüm. İzmir depremi deyince Bayraklı’daki depremi hatırlıyoruz.10-15 bina yıkılmıştı… Burada birçok kentte ana caddeler sağlı sollu yıkılmış durumda. Kahramanmaraş'ın merkezinin çoğu çökmüş durumda. Elbistan nüfusu 165 binden 5 bine düşmüş durumda. Daha da başka sorunlarla karşı karşıya kalacağız gibi duruyor” diye konuştu.

ÇİĞLİ’DEN 600 GÖNÜLLÜ GENÇ
Çiğli’de yürütülen yardım çalışmaları hakkında konuşan Gümrükçü, “Çiğli'de 500-600 gönüllü gençle 30'un üzerinde tır gönderdik. Ancak yardımları karşılamada ve organizasyonda sıkıntı var. Bu süreçte kent merkezlerinin dışında köylere de ulaşım sağlanamadı. Bir tık daha oturmuş durumda sistem. Belediyeler yerleşiyor, AFAD çadırını kuruyor. Biraz daha bölgedeki SKT'lar partiler hareketlenmiş durumda.” ifadelerini kullandı.

MASKE ZORUNLU HALE GETİRİLMELİ
Deprem sonrası bölgedeki ‘asbest’ riskine de dikkat çeken Gümrükçü, “Bu kadar büyük yıkımların bir başka boyut binalar yıkılırken asbest ortaya çıkıyor ve kanser riskini arttırıyor. Enkazda çalışanlar, iş makinesi kullananlar, enkaz etrafında gezenler için maske zorunluluğu getirilmeli” dedi.

BAZI BÖLGELER İMARA KAPATILMALI VE TAŞINMALI
Deprem sonrası gerek ülke gerek kendi ilçesi ile ilgili olarak kentsel dönüşüm konusunda değerlendirme yapan Başkan Gümrükçü, “Biz de şu an Güzeltepe kentsel dönüşümü var. Çoğu belli noktaya geldi. Ancak bu tür süreçler büyük hukuki detaylar içeriyor mülkiyet konusu olduğu için. Büyük uzlaşmalar gerekiyor. Mevzuat çok yoruyor. Özellikle kentsel dönüşüm bölgesel olduğunda bakanlığa gidip dönüşler çok oluyor. Belediyeye bile riskli yapı  tespitini 2020'de verdiler. Bir finansman  modelinin belirlenmesi lazım… Binanı yenilemek istiyorsan şu kadar vereceksin formülü ile süreç işlemiyor. Binaların dönüşümünü kolaylaştıracak emsal kararı var. Bunların bölgesel, minimum ada bazlı en az, bölge bazlı değerlendirip revizyon planları yapmak lazım. Bazı bölgeleri imara kapatıp kentteki yeni bölgelere taşınması için çalışma yapmak lazım. Bu sadece 3 büyük kent için değil Türkiye çapında en az 7-8 kentin kurulup altyapı-üst yapısını geliştirip hem sanayi hem ticareti geliştirerek o bölgelerde yerleşimi yeniden sağlamakta fayda var” diye konuştu.

Yönetmeliklerin değişmesi gerektiğini belirten Gümrükçü, “Burada deprem, müteahhit, imar barışı… Tabii ki sorunu yaratan noktalar bunlar uzaktan bakıldığında ancak işin içinden bakıldığında önce deprem  yönetmeliğini değiştirmeliyiz ülke olarak” ifadelerini kullandı.