Aile hekimleri isyanda... Ceza gibi teşvik!

Muhittin AKBEL / EGEDESONSÖZ – Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın sosyal medya üzerinden duyurduğu Aile Hekimleri ve Aile Sağlığı Çalışanlarına İlişkin Düzenleme, Resmi Gazete’de yayımlandı. Bakan Koca’nın Twitter hesabından Aile hekimleri ve çalışanlarıyla ilgili olarak, “Gözümüz aydın demeye az kaldı” paylaşımı merak uyandırmıştı. Ancak, Resmi Gazete’ye yayımlanan yönetmelik, aile hekimleri ve çalışanları üzerinde şok etkisi yarattı. Yeni yönetmeliğe göre, aile hekimleri, günde en az 75 hasta bakmak koşuluyla, tavan ücretin yüzde 42’si kadar, yani 5 bin lira teşvik alabilecek. Hemşire ve ebelere ise aynı koşulun yerine getirilmesi durumunda yüzde 3 oranında, yani 400 lira teşvik verilecek. Teşvik ödemelerinden ancak ihtar puanı almayan hekim ve çalışanların faydalanacağı da net bir şekilde ifade edildi.

AİLE HEKİMLERİNDE PERFORMANS DEĞERLENDİRMESİ DOĞRU DEĞİL, ÇÜNKÜ…
İzmir Aile Hekimleri Derneği Başkanı Dr. Muhteber Çolak, aile hekimlerinin bu yönetmeliğe sevinmek bir yana, çok üzüldüklerini bildirdi. Yeni yönetmeliğin, aile hekimlerine de tıpkı hastanelerde görev yapan hekimlerde olduğu gibi performans değerlendirmesine soktuğunu belirten Başkan Çolak, şu bilgileri verdi:

“Biz Aile hekimleri için, hastanelerde olduğu gibi performans değerlendirmesi yoktu. Diğer bir deyişle, yaptığınız poliklinik sayısına göre bir ücretlendirme söz konusu değildi. Size kayıtlı hasta üzerinden ücretlendirme yapılıyordu. Şimdi, hastanedeki performans sistemi gibi, yaptığınız poliklinik üzerinden teşvik vereceğim diyor Sağlık Bakanlığı… En üst basamaktan, 5 bin lirayı almak için, günde 75 ve üzerinde hasta bakmanız lazım. Oysa Aile hekimleri, koruyucu sağlık hizmetleri verir. Temel amaç budur. Hamile hastaya bebek bakımı dersi verir, evlenecek gençlere evlilik planlaması eğitimi verir, bebeğini aşıya getiren anneye ek gıdaların programını hazırlamak, kilosu olana obezite desteği sağlar. Bu işlerin yanında günde 75 poliklinik yaptığımızda, vatandaşa nasıl koruyucu sağlık hizmeti verebiliriz? Tüm işlemlerin 75 olması değil, en az 75 hasta bakmanız isteniyor. Bu haksızlıktır. Aşı yapmak, danışmanlık hizmeti, bu kapsama girmiyor.”

2 BİN HASTASI OLAN HEKİM, GÜNDE ORTALAMA 40 HASTAYA BAKAR
Bu yönetmeliğin tamamen bir seçim yatırımı olduğunu öne süren Başkan Dr. Muhteber Çolak, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bu tamamen seçim yatırımıdır. Vatandaş, hastanelerde randevu alamıyor. Rahatsızlık veren bu durumun önüne geçmek için, aile hekimlerini çok poliklinik yapmaya zorluyorlar bence. Bir de şöyle bir eşitsizlik var. Aile hekimlerinin bazılarının 4 bin hastası vardır, benim gibi aile hekimlerinin de 2 bin hastası var. Hatta 1000 hastası olan arkadaşlar var. 2 bin hastası olan bir aile hekimi, ortalama 40 hasta bakar, poliklinik hizmeti almak için 40 kişi gelir. Bu sayı, çeşitli dönemlerde artsa bile 50 olur. 75 hastaya bakamayan aile hekimi, 5 bin lira teşviki alamayacak. 4 bin hastası olan aile hekimi, diyelim ki 75 poliklinik yaptı, o teşvikten faydalandı. Hasta sayısı düşük olan aile hekimi zaten düşük ücret alıyordu, 75 hasta bakamayacağı için bu kez cezalandırılmış oluyor. Bir başka can sıkıcı madde ise, eylem yapmayın, diyor. Ceza puanı olmayan hekimler ve hemşireler bundan faydalanır diyor. Aile hekimliği yönetmeliğine göre, önlüksüz çalıştıysanız ya da İlçe Sağlık’ın gönderdiği afiş düzgün asılı değilse bile ceza puanı alırsınız. Ya da Sağlık Müdürlüğüyle aranız iyi değilse, gözünüzün üstünde kaş var deyip, size ceza puanı yazabilirler. Bir insanı işe alırken, alacağınız hizmet karşılığında bir bedel ödersiniz. Böyle şartlı şurtlu bir model var mı başka bir yerde, inanın bilmiyorum. İş yükünden bunalmışken, yükümüzü daha da artıracak bir düzenleme yapılmış.”

HEMŞİRELERE VERİLEN 400 LİRA, İŞ BARIŞINI BOZAN BİR ŞEY
Yönetmeliğin, ilaç masrafını artıracağına dikkat çeken İzmir Aile Hekimleri Derneği Başkanı Dr. Muhteber Çolak, “Bu işin içinden nasıl çıkarız, ne yaparız, nasıl tepki gösteririz, şu an bir şey söylemek zor. Zam, teşvik falan gelmedi; önümüze getirilen bir yığın koşula bağlı, koruyucu sağlık hizmetini geliştirmekten uzak bir yönetmelik. Ceza gibi teşvik adeta. Biz pandemide iyice bunalmışken, bize dah çok bunalın, daha çok hasta bakın, diyorlar” dedi ve sözlerinde şu ifadelere yer verdi:

“Sonuçta 75 poliklinik yaptınız diyelim. İlaç yazmak zorundasınız. Fazladan ilaç yazmak ne kadar doğru bir şey olabilir? SGK batar bu anlayışla. Halbuki bizi koruyucu sağlık hizmeti vermemiz için teşvik etmesi gerekirdi bakanlığın. İnsanlar hasta olmadan destekleyelim, koruyalım, demeliydi. İçinden çıkılmaz bir haldeyiz. Bu düzenlemeyi yapanlar, bence bu işi bilmiyorlar demeyeceğim; tamamen seçim yatırımıdır bu. Böyle bir yönetmelik olamaz. Birinci basamakta poliklinik sayısını artırmak, akıl dışı bir şey. İş barışını bozan bir madde daha var, yönetmelikte. Hemşirelere çok düşük oran verilmiş. Ben diyelim ki 75 poliklinik yaptığımda 5 bin lira alacağım. Fakat hemşirelerimize 75 poliklinikte verilecek para 400 lira. Çok adaletsiz. İş barışını bozan bir koşul bu. Bunu da bilerek yaptıklarını düşünüyorum. Böyle, bu kadar büyük fark olmamalıydı. “