EKONOMİ

Alışveriş yapanlar bu hakkı bilmiyor: Maddi zarara uğramayı önlüyor!

Alışveriş yaparken birçok kişi ürün iade hakkına sahip olduğunu bilse de bu hakkın kapsamı hakkında önemli detayları gözden kaçırıyor. Özellikle online alışverişlerde satıcıların sunduğu şartlar yerine tüketiciyi koruyan yasal hakların geçerli olduğu unutuluyor. Bu da çoğu zaman gereksiz maddi kayıplara, kullanılmayan ürünlerin elde kalmasına ve tüketicinin mağdur olmasına neden oluyor.

25.11.2025 - 15:14

Oysa iade sürecine dair birkaç kritik detayı bilmek, hem harcamaları koruyor hem de alışveriş deneyimini çok daha güvenli hale getiriyor. Üstelik bazı haklar, tüketiciler arasında oldukça az biliniyor. Doğru bilgiler sayesinde hem gereksiz tartışmalar ortadan kalkıyor hem de tüketici satıcı karşısında ne yapacağını biliyor.

14 GÜNLÜK CAYMA HAKKI HER ŞEYDEN ÖNCE GELİYOR Online alışverişlerde tüketicinin en büyük güvencesi “14 günlük koşulsuz cayma hakkı”dır. Ürünü hiçbir sebep göstermeden, hatta paketi açmış olsa bile iade edebilir. Pek çok kişi açılan ürünün iade edilemeyeceğini sanıyor ancak yasada böyle bir sınırlama yoktur; tek istisna hijyenik ürünler ve kişiye özel hazırlanan ürünlerdir.

SATICININ “İADE ALMIYORUZ” DEME LÜKSÜ YOK Mağazalar, özellikle giyim ve ayakkabı kategorisinde “İade yok, yalnızca değişim var” gibi uygulamalar koyabiliyor. Ancak bu satıcı beyanı, ürünün ayıplı olması durumunda geçersizdir. Ürün defoluysa, tüketici isterse tam iade isteme hakkına sahiptir. Bu hak çoğu kişi tarafından bilinmediği için tüketiciler gereksiz yere değişimle yetinmek zorunda kalıyor.

TESLİM ALMADAN İADE HAKKI Az bilinen bir diğer hak ise ürün teslim alınmadan yapılan cayma talebidir. Tüketici, kargocu kapıya gelmiş olsa bile ürünü teslim almayıp, cayma hakkını kullanabilir. Bu durumda iade süreci başlar ve ekstra kargo ücreti talep edilemez. Birçok kişi paketin kendisine ulaşmasının zorunlu olduğunu zannediyor, oysa teslim almadan iade hakkı tamamen yasaldır.

SATICININ İADE SÜRESİNİ UZATMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ Eğer satıcı iade için gerekli bilgilendirmeyi (form, süreç, adres vb.) müşteriye açıkça sunmadıysa, 14 günlük cayma hakkı 12 aya kadar uzayabiliyor. Bu da tüketicinin mağdur olmaması için güçlü bir koruma sağlıyor. Satıcı bilgilendirme yapmadığında iade süresi otomatik olarak uzar; bu detay pek çok kişi tarafından bilinmiyor.

FATURA OLMADIĞINDA DA HAKKINI KAYBETMİYORSUN Birçok tüketici iade yapabilmek için faturanın zorunlu olduğunu düşünüyor. Oysa banka dekontu, e-fatura kaydı, sipariş numarası veya ödeme kanıtı da iade için yeterlidir. Faturasını kaybeden kişilerin iade hakkını kullanamayacağı yönündeki algı tamamen yanlıştır.