Halk sağlığını tehdit eden ve gerçeklerine göre aşırı ucuz olduğu için özellikle dar gelirli tüketicileri hedef alan bu ürünlerin üretimine yönelik bugüne kadar herhangi bir engel bulunmuyordu. Bu anlamda bakanlığı kutlamak gerek.

Yeni yönetmeliğe göre, aroma vericiler veya bal eklenerek bal aromalı şurup, çam aromalı şurup, ballı şurup ve benzer isimlerle bal izlenimi veren ürünler 19 Şubat 2020 tarihi itibarıyla artık üretilemeyecek. Ancak yönetmeliğe “uyum zorunluluğu” başlığıyla eklenen geçici maddeyle, bugüne kadar üretilen sahte balların 31 Aralık 2020 tarihine kadar, yani bu yılın sonuna kadar piyasada satılmasına yasal izin verildi. Sahte bal üreticisi firmaları koruyan ve ellerindeki yüklü miktarlardaki sahte balları halka satarak nakit kaynak sağlamalarının önünü açan bu resmi iznin niçin verildiği anlaşılamadı.

Sözcü'den Erdoğan Süzer'in haberine göre tüketiciler, “Sahte ballar sağlığa zararlı değilse niçin üretimi yasaklandı. Sağlığa zararlı olduğu için üretimi yasaklandıysa tezgahlardaki sahte ballar niçin piyasadan toplanmayıp halkın tüketmesine izin verildi?” sorularına yanıt arıyor.

***

Şu notları da bu yazı nedeniyle vermiş olalım: Bugün dünyada 56 milyon dolayında bulunan arı kovanından yılda 1.5 milyon ton bal üretiliyor. 65 milyon kovan ile Çin dünyanın ençok arı kovanına sahip ülkesi konumunda. Çin'de yılda 450 bin ton bal üretiliyor. (Çin’den bir zamanlar bal ithal ettiğimiz kalmış aklımda şimdi durum nedir tam olarak bilemiyorum)

İhracattaki tüm başarıya rağmen bal konusunda Türkiye kökenli ürünlerin sahtelikleri dünya çapında bir sorun… Çok başarılı bal ihracatçılarımızın da hakkını yemeyelim tabii ki. Hatta Türkiye balının ABD’de çok tutulması üzerine “Bunlar Türk balı değil, Çin balı” suçlamalarına maruz kaldığımızı da.

Türkiye, dünya bal üretiminde Çin'in ardından ikinci sırada. Türkiye'de 60 bin doğrudan, 500 bin kişi ise dolaylı olarak sektörden geçimi sağlıyor. Öte yandan 2 milyon kişinin amatör ve profesyonelce arıcılık işiyle uğraştığı tahmin ediliyor.

Ekolojik yapısı gereği, Türkiye'nin her yerinde arıcılık yapılabiliyor. Ege, Karadeniz ve Akdeniz bölgeleri gerek kovan varlığı gerekse üretim payı bakımından arıcılık için en önemli bölgeler arasında yer alıyor. Türkiye bal üretiminin yaklaşık yarısı bu üç bölgemizde gerçekleştiriliyor. Bal üreten il sıralamasına bakıldığında ise, Muğla, Ordu, Adana, Aydın, Sivas, Antalya, İzmir, İçel, Erzincan ve Samsun Türkiye balının yarısını üretiyor.