Dr. Berna BRIDGE
Laiklik en kıymetli değerimizdir
3 Eylül 2021 Cuma

Laiklik veya laisizm (Fransizca laïcité), devlet yönetiminde herhangi bir dinin referans alınmamasını ve devletin dinler karşısında tarafsız olmasını savunan ilke olarak açıklanmaktadır. İngilizcede ise “secularity” denen, din ve devlet işlerinin ayrı tutulması anlamına gelen yönetim şekli olarak adlandırılmaktadır. Latince “çağ” anlamına gelen "saeculum" sözcüğü kaynağıdır. Sekülerizm dilimize lâiklik, çağdaşlaşma veya dünyevileşme olarak üç farklı terimle geçmiştir. Bu kavramlar, her iki biçimde de cismi/somut ve bilimsel olan ile soyut ve dinsel olanın birbirine karıştırılmamasına işaret etmektedir.

Laik kelimesi Yunanca laos ismi ve laikos sıfatından gelir. Laos, halk, kalabalık, kitle anlamına gelmektedir ve zıddı kleros olarak ifade edilir. Laikos, halka ait, ruhban olmayan, laicus, dinsel olmayan demektir. Lâiklik, Osmanlı döneminde ülkemizin hayatına girmeye başlamış, Ziya Gökalp'in Lâ-dinî (dinsel olmayan), Ahmet İzzet Paşa’nın'nın la-ruhbanî sözleriyle dilimize girmiş, bir süre kullanılan lâyisizm deyişi daha sonra lâiklik kelimesine dönüşmüştür.

Zamanla laik sözcüğü, felsefi, hukuki ve siyasal çerçevede genişleyerek din ile devlet ilişkilerine ait bir tarzı ifade etmeye başlamıştır. İngilizcede, papazdan başka bütün halka “lay, laity” denir ve “laic, secular” kelimeleri de din/devlet ayrımına işaret eder. Latince saecularis'ten gelen secular, özellikle İngiltere ve Almanya’da kullanılan  sözcüklerdir.

Siyasi anlamda siyasi gücün dini güçten ayrılması olarak açıklanır. Teokratik yani din insanlarının gücüyle yönetilen devletten halkın yönetimi olan demokrasiye geçerken devlet otoritesiyle din otoritesi sınırlandırılmış, laiklik klasik demokrasinin temel taşı olmuştur. Bu kavram, çağdaşlaşma ve insan hakları gibi bazı diğer kavramlarla da bağlantılı görülür.

Hukuki olarak devlet ile din işlerinin ayrılması, şeriat kanunları yerine medeni kanunun geçerli olmasıdır. Devlet, bir dine inanıp inanmama durumunu kişinin özeli sayar ve fertlerin her türlü dini serbestliklerini kabul eder. Devlet bütün dinlere eşit mesafede durur ve hiçbir şekilde dinlerin ibadet hüküm ve kurallarına müdahale etmez. Bununla birlikte din adına devlet düzenini bozacak davranışları önlemekle de yükümlüdür.

Atamıza göre lâiklik, yalnız din ve dünya işlerinin ayrılması demek değildir. Tüm yurttaşların vicdan, ibadet ve din özgürlüğü de demektir. Yüzüncü yılına yaklaşan Cumhuriyetimiz laik bir Cumhuriyettir, nüfusumuzun büyük çoğunluğu inançlı kişilerdir, hepimiz dini günlerde ve bir acımız, sıkıntımız olduğunda Rabbimize sığınırız, duamızı yapar, kurbanımızı keser, fitremizi verir, orucumuzu tutarız ancak yaşam biçimimizde laiklik olmazsa olmazımız, çağdaşlığımız, tüm Müslüman dünyaya örnek duruşumuzdur.

Laiklik bu ülkenin büyük çoğunluğunun olmazsa olmazı, en kıymetli değeridir. Bir araştırma yapsanız nüfusun %95 veya daha fazlası İran, Suudi Arabistan veya Afganistan rejimlerine benzer bir rejimde yaşamak istemez. Bu alanda halkı gereksiz huzursuz etmek, toplumu germek, ayrıştırmak bu ülkeye yapılacak en büyük kötülüktür. Hassasiyetlere dikkat etmek, örneğin başörtüsü gibi kişisel tercihlere saygı göstermek, huzur kaçırmamak ama aynı zamanda örneğin bira içen gençler gibi kişisel tercihlere de saldırmadan saygı göstermek ülkemizin selameti, huzur, barış içinde yaşamamız açısından çok önemlidir. 

Yazdır   Önceki sayfa   Sayfa başına git  
YORUMLAR
Toplam 1 yorum var, 1 adet görüntüleniyor. Onay bekleyen yorum yok.

Küfür, hakaret içeren; dil, din, ırk ayrımı yapan; yasalara aykırı ifade ve beyanda bulunan ve tamamı büyük harflerle yazılan yorumlar yayınlanmayacaktır.
Neleri kabul ediyorum: IP adresimin kaydedileceğini, adli makamlarca istenmesi durumunda ip adresimin yetkililerle paylaşılacağını, yazılan yorumların sorumluluğunun tarafıma ait olduğunu, yazımın, yetkililerce, fikrim sorulmaksızın yayından kaldırılabileceğini bu siteye girdiğim andan itibaren kabul etmiş sayılırım.
 
Fatoş Kutay 3 Eylül 2021 Cuma 16:13

Sizi kutluyorum.. Laikliği tanımlayan yazınız çok bilgilendirici olmuş.. Umarım okuyanı çok olur.. Özellikle bu günlerde toplumu geren, geleceğe ilişkin korkuları arttıran , özellikle gençlerin yaşam biçimlerine gözdağı veren saldırgan müdahaleler, yeniden laiklik kavramını gündeme getirdi.. Protokoldaki sırasının öne alınması, her türlü devlet töreninde Dualar okutulması ile Diyanet Başkanına farklı bir önem yüklendi..Bunu doğru bulmuyoruz.. O nedenle bu yazınızın değeri tartışılmaz.. Kaleminize , yüreğinize sağlık…

Yorumu oyla      2      3  
FACEBOOK YORUM
Yorumlarınızı Facebook hesabınız üzerinden yapın hemen onaylansın...
Mehmet KARABEL
Mehmet KARABEL
Bu saatte 'vicdan ittifakı' olur mu?
Engin ÖNEN
Engin ÖNEN
İzmir kimin ya da neyin kalesi?
Tayfun MARO
Tayfun MARO
Erkek dediğin öldürür
Cumhur BULUT
Cumhur BULUT
Foça, Tire, Çeşme ve Dikili de MHP diyecektir
Kemal ARI
Kemal ARI
Oyumuz, onurumuz ve özgürlüğümüzdür...
Nedim ATİLLA
Nedim ATİLLA
Tunç Soyer yeni bir yola çıktı
Dr. Berna BRIDGE
Dr. Berna BRIDGE
Diktatör
İhsan Özbelge ÖZDURAN
İhsan Özbelge ÖZDURAN
Sağduyu marifeti ile seçebilmek…
Rifat ÖZER
Rifat ÖZER
Son hafta
Neşe ÖNEN
Neşe ÖNEN
Sosyalistler pes etmeyin!
ÇOK OKUNANLAR
ÇOK YORUMLANANLAR
GAZETE EGE'DE SONSÖZ
KünyeKünye İletişimİletişim FacebookFacebook TwitterTwitter Google+Google+ RSSRSS Sitene EkleSitene Ekle Günün HaberleriGünün Haberleri
Maxiva