Bugüne dek rakamların evrensel diline birçok düşünür tercüman olmuş... ‘Evren; bir matematik ve geometri düzeni içinde hareket eder’den yola çıkıp, ‘Sembolizm sırların evrensel dilidir’ diyenlere kadar uzanan büyük bir yelpaze çizmişler.

Kimi sırlar yüklemiş rakamlara, kimi mucizeler… Kimi dinsel bulmuş, kimi mistik, kimi büyüsel…

Referandum geride kaldı. Eli kalem tutan, ağzı laf yapan herkes yakaladığı yerden sonuçları değerlendirmeye çalışıyor. Kılavuz elbette ki rakamlar ve matematik…

Bakalım hangi matematiksel formül, iddia edilen 2,5 milyona yakın oyun geçerli sayılmasıyla oluşan düğümü çözmede başarılı olacak… İtiraz edilen sandık sayısı yüzde altmış civarında. Ciddi bir rakam bu…

Açıklanan rakamlara göre iki kişiden birinin önerilen sistemi onaylamadığı düşünüldüğünde; işin ciddiyeti daha net anlaşılıyor.

Tartışmaların merkezinde; YSK'nın mühürsüz oyların da geçerli olacağına dair aldığı son dakika kararı var. Tartışmaların bir yere varıp varmayacağını yaşayıp göreceğiz. Veya itirazların neyi değiştirip değiştiremeyeceğini...

Herkes yakaladığı yerden anlatıyor dedik ya; bende yurtdışından gelen oyların rengine takıldım… Daha doğrusu yaşadıkları ülkelerin yönetimsel özelliğinin, oylarının rengin üzerinde ki etkisine...

Geçen hafta Suriyeli iki mülteciye sorduğum soruya aldığım yanıtı da aynı çerçevede değerlendirdim. Sanatkârdılar, işleri güçleri vardı. Kiracıydılar ama işlerini geliştirmek için araç almışlardı. Ve yanıtları oldukça netti. Verdikleri yanıt ülkelerindeki tecrübeleriyle de sabitti. Daha ne olsun?

Bizzat yaşayarak tecrübe edinmekle, davulun sesini uzaktan dinlemek bir olmaz tabii…

Fransa’da; ‘Evet’ yüzde 64.43,  ‘Hayır’ yüzde 35.57… Avusturya’da: ‘Evet’ yüzde 73,0, ‘Hayır’ yüzde 26.99… Danimarka’da: ‘Evet’  yüzde 60.63,  ‘Hayır’ yüzde 39.37… Hollanda’da: ‘Evet’  yüzde 70.29,  ‘Hayır’ yüzde 29.71… 

Bu oyların sahipleri muhtemelen çifte vatandaştır. Ve muhtemelen ikinci, üçüncü hatta dördüncü kuşaktır. Yaşadıkları topraklara derin kökler bırakmışlardır. ‘Türkiye vatandır ama daha çok tatil ve akrabalardır’ Kesin dönüş mü? Mümkün değil…

Gelelim buz dağının diğer yüzüne…  Zaman zaman kankamız olan ve tek adamın yönettiği Rusya’da: ‘Evet’ yüzde 26.02,  ‘Hayır’ yüzde 73.98… Yine kankamız ve krallıkla yönetilen Suudi Arabistan’da: ‘Evet’  yüzde 46.14,  ‘Hayır’ yüzde 53.86…

Çok partili sistem kabul edilmiş olsa bile tek parti yönetiminden bir türlü çıkamayan Türkmenistan’da: ‘Evet’  yüzde 43.74, ‘Hayır’ yüzde 56.26… Kuveyt’te: ‘Evet’ Yüzde 23.38,  ‘Hayır’ yüzde 76.62…  Katar’da: ‘Evet’ yüzde 18.89,  ‘Hayır’ yüzde 81.11 

Bu oyları veren vatandaşlarımızın biletleri muhtemelen gidiş dönüştür. Ve muhtemelen hiçbir şart altında çalıştıkları ülkede yaşlanmayı düşünmezler…

Suriyeli mültecilerin yanıtları mı? Çok çekinerek ve bozuk Türkçeleriyle ‘tek adam kötü’ olmuştu… Tecrübe etme sırası şimdi bize geldi… Hadi hayırlısı…