Her şey Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2010 yılında başbakanlığı dönemine denk gelen zamanda düğmesine bastığı “Roman Açılımı” hamlesi ile başladı.

Erdoğan, bir toplantıda Romanlara hitaben şöyle dedi:

“Ben, Kasımpaşa Kulaksız'da, siz değerli kardeşlerimin içinde doğdum. Orada biz beraber büyüdük. O günden bilirim, kimileri sizlere 'Şopar' der, kimileri, 'Elekçi' der, kimileri 'Abdal' der, kimileri 'Martip' der, 'Bala' der, 'Paşa' derler, 'Gurbet' derler, 'Aşık' derler, 'Cano' derler, 'zanaatkar' derler, sizlere 'Çigan' da derler, 'Çipsi' de derler, kimileri 'Cingan' der, kimileri 'Çingene' der. Her ne derlerse desinler, hangi ismi hangi sıfatı kullanırlarsa kullansınlar, sizler Rom'sunuz, yani insansınız, yani cansınız. Sizler benim Roman kardeşlerimsiniz…”

Ve hemen sonrasında özellikle kaymakamlar üzerinden ilk hamle olarak konut projesi başlatıldı. Romanların yaşadıkları alanlar kentsel dönüşüm kapsamında TOKİ aracılığıyla düzenlenecek, imar gelecek, sosyal ve kültürel imkanlar arttırılacaktı.

Ne yazık ki olmadı!

Ne açılım gerçekleştirilebildi ne de Romanların yaşadıkları yerler sağlıklı, huzurlu ve güvenli bir hale getirilebildi. Vaatlerin büyük bölümü gerçekleştirilemese de belediyeler kendi alanlarında ancak küçük çaplı işler yapabildi.

Elbette Roman açılımının siyasete etkisi olacaktı… İktidar ve muhalefet partileri Roman milletvekili kontenjanı ayırdı. İlginçtir, açılımın merkezi demokrasinin ve özgürlüğün başkenti İzmir oldu. CHP, Aydın Söke’de doğan Ege çocuğu Özcan Purçu’yu aday gösterdi. Purçu, Avrupa Romanlar ve Göçebeler Forumu'nda Türkiye Temsilciliği gibi görevlerde bulunmuş, birçok alanda çalışmalar yapmıştı. AK Parti ise listeye bir Roman koymadı ama Konak’ta meclis üyesi listesinde yer alan Roman Metin Özçeri’yi Başbakanlık Danışmanlığı’na atayıp İzmir ofisinde görevlendirdi. Tarih 24 Haziran 2018’i gösterdiğinde CHP’li Purçu listede yerini koruyunca AK Parti bu kez ikinci bir hamle daha yaparak listeye Çağdaş Romanlar Derneği Başkanı ve Sosyolog Cemal Bekle’yi yazdı.

Artık iki siyasi partinin hem de İzmir’den nurtopu gibi iki Roman milletvekili olmuştu. İkisi de karar verdi. Kesinlikle siyasi tartışmalara girilmeyecek, birbirlerine ateş etmeyecek ve Roman halkının çıkarları için mücadele edeceklerdi.

Ancak bir yıl dayanabildiler!

İlk tartışma Roman Vatandaşlara Yönelik Strateji Belgesi ve II. Aşama Eylem Planı TBMM’den geçerken başladı. CHP’li Purçu, hükümetin 2020 vizyonunda Romanların temizlik işlerinde çalışmaya layık görüldüğünü ifade ederken AK Partili Bekle ise Romanların hükümet sayesinde ciddiye alındığını anlattı. Purçu’nun da bırakın Romanları işe aldırmayı kendisinin bile CHP’li belediyelere giremediğini anlattı.

Gelelim İzmir’e!

Birkaç gündür şirin ilçe Efes-Selçuk’ta Roman vatandaşların kurduğu çadırlar nedeniyle yaşanan krizi tartışıyoruz. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun önüne kadar giden gündemin muhatapları CHP’li Purçu ile Belediye Başkanı CHP’li Filiz Ceritoğlu Sengel.

İyi de aynı partiye mensup iki isim niye karşı karşıya geliyor?

Birincisi, Selçuk Belevi’ye dışarıdan Roman vatandaşların getirilmesi. İkincisi ise Romanların hiçbirisinin Selçuk ya da komşu ilçelerde oturmuyor oluşu.

Peki kim bunlar?

İçlerinde Çanakkale’den gelen de var Marmaris-Fethiye gibi turizm bölgelerinden gelen de…

Niye buraya geliyorlar?

Çünkü Purçu’nun tapusu kendisine ait satın aldığı bir araziyi sosyal proje ve konut için bağışlıyor olmasından dolayı. Arazi, resmi yazışma ve evraklardan da görüleceği üzerine konut yapımına uygun değil. Çünkü tarım arazisi… İzmir Valiliği’nin talebiyle Toprak Koruma Kurulu’nun arazinin bir bölümü için verdiği “tarım dışı kullanılabilir” kararı var. Tarım yapılamaz ise konut yapılabilir mi? Tabi ki  hayır!

Neden?

Çünkü burası imar planlarında konut ya da konut genişleme alanı değil. Ayrıca İzmir Büyükşehir Belediyesi İmar Komisyonu Roman vatandaşlara konut yapımına olanak tanıyan düzenleme talebini uygun bulmadı.  Kısaca, apar topar hem valilik hem de belediyenin yol, altyapı düzenlemesi yaptığı araziler öylece kalacak.

O zaman, Ankara’da Kılıçdaroğlu’nun “kanunların gereği neyse o yapılsın” diyerek yol haritası gösterdiği Roman vatandaşların barınma sorunu ne olacak? O’nun için Büyükşehir Belediyesi Selçuk ve Torbalı’da geçici süreyle barınma için kiralık konut arıyor. Tabi ki projenin gerçekleşmesi ümidiyle!

Bu arada arazi ve mevcut durumla ilgili dikkat çeken bilgiler geliyor. İmar planlarında tek parsel olan 110 dönümlük tapunun sadece 25 dönümünde Özcan Purçu’nun hissesi var. Arazinin geri kalanlarında ifraz yani ayrıştırma yapılmamış. Tapu kütüklerinde mülkiyet sorunları var. Arazinin bir kısmına hazine arazileri karışmış. Geri kalanının hissedarları bile belli değil!

Kısaca “karışık-kuruşuk” bir durum!

Yine, burada oturacak olan ve İzmir Valiliği’ne sunulan isim listesinde Purçu’nun akrabalarının olduğu söyleniyor.

Bu da ilginç bir mesele!

İsim ve T.C. kimlik numarası üzerinden yapılan araştırmalara göre birçoğunun üzerinde gayrimenkul ve araçlar var. Sosyal konutlarda sepet örme ve sazlıklardan getirilecek kargılarla üretim yapılması planlanan projede nakliye işi mi yapılacak bu da belli değil.

Bu yüzden ana muhalefet liderinin topa girdiği, kentin valisinin ve belediye başkanlarının uğraştığı, milletvekillerinin birbirine düştüğü durumun kamuoyuna net ve sağlıklı bir şekilde anlatılması gerekiyor.  Aksi halde bu kar/ kışta soğuk havada çadırlarda yaşamaya çalışan insanlar “basit ve ucuz hesaplara” kurban edilecek.

“Kendi evinin önünü süpürerek” ilçesindeki 25 roman ailenin evlerini tadilata sokan, evsizine ev anahtarını hediye eden belediye başkanı da kayıtlara geçecek.

Tarih; Roman Açılımı ile başlayan süreç içinde Roman Havası oynayanları da yazacak Romanlar için gerçekten dertlenenleri de…