Sinan DOĞAN/EGEDESONSÖZ - Türkiye’nin ana gündemi çözüm ya da barış süreci. 30 yıldır silahların konuştuğu Doğu ve Güneydoğu Anadolu coğrafyasında barışı kurmak için çalışmalar hızlandı. Çözüm sürecinin ekonomik ayağı da var. Özellikle TÜSİAD ve bağlı bulunduğu konfederasyon olan Türk Girişim ve İş dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) öncülüğünde bölgeye çok sayıda işadamı çıkarma yapıyor. Bu sürece iki Egeli, TÜSİAD Yönetim Kurulu Üyesi Şükrü Ünlütürk ile TÜRKONFED Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Salih Özen öncülük yapıyor.
TÜRKONFED yönetiminde Ege’yi temsil etmenin yanı sıra TÜSİAD Üyesi, ESİAD Yönetim Kurulu Muhasip Üyesi, Batı Anadolu Sanayici ve İşadamları Dernekleri Federasyonu Yönetim Kurulu Başkan Vekili, Bölgelerarası Ortak Girişim Projesi Üyesi ve Tüm Oto Kiralama Kuruluşları Derneği Üyesi gibi birçok şapkası olan Özen, “Bu süreçte eleştiride alacağız, belki siyasetçiden fırça da yiyeceğiz. Buna hazırız. Yapmak istediğimiz şey çözüm sürecinin iktisadi ayağını kurmak” dedi.
.jpg)
‘TÜRKİYE VİZYONUNA SAHİBİZ’
--TÜRKONFED son yıllarda etkin bir kuruluş olarak öne çıkmasının nedeni nedir?
TÜRKONFED, bünyesinde 11 federasyonu olan bir konfederasyon olarak yola çıktı. Son 3 yılda federasyon sayısı 22’ye çıktı. Bize üye 11 bin iş insanı var. En büyük özelliğimiz tarafsız olmamız. Biz bürokrat da değiliz siyasetçi de. Sivil toplum kuruluşlarının ateşten gömlek olduğu bir dönemde işimiz kolay değildi. Ama siyaset ve iş dünyası bir süre sonra mutlaka el sıkışır. Cumhurbaşkanımız da teveccüh gösterdi, TÜSİAD’ın Yüksek İstişare Konseyi toplantısına geldi. TÜRKONFED ile beraber TÜSİAD da üye profilini değiştirmeye başladı. Biz Anadolu’da tüm bölgelere gidip, yılda 4 zirve yapıyoruz. Trakya’daki insanın tarımla ilgili kaygısını, Güneydoğu’daki insanın çözüm sürecinden beklentilerini, Karadeniz’deki insanın Rusya’dan taleplerini, Iğdır’daki insanın sınırla olan hayati bağını, İç Anadolu’nun istihdamla ilgili sıkıntılarını görüyorsunuz. Bu şekilde ortaya bir Türkiye vizyonu çıkıyor. Bugün TÜRKONFED Başkanı Süleyman Onatça’dan daha iyi kimse iş insanlarının sorunlarını bilemez.
--Özellikle Orta Gelir Tuzağı ile ilgili hazırladığınız rapor ülkenin gündemine oturdu. Yeni raporlar hazırlayacak mısınız?
Yeni raporlar hazırlayacağız. Bu konuda üyelerimizin fikirlerini alacağız. Biz rapor hazırlarken sadece akademik sınırlarda kalmıyoruz. İş dünyasının bulunduğu yerden de olaylara bakabiliyoruz. Bir iş insanı ilkokul mezunu olsa bile size kendi deneyimleri konusunda müthiş bir bilgi birikimi ortaya koyabilir. Hazırladığımız Orta Gelir Tuzağı ile ilgili Rapor, Eski Cumhurbaşkanımız Abdullah Gül’ün programına bile girdi. Kadının ekonomideki yeri ile ilgili de bir rapor hazırladık. Ben o rapordan sonra işyerime çalışan alacaksam 35 yaşını aşmış dul bayanları tercih ediyorum. Raporu okuyana kadar ‘alacağım insan genç olsun, dinamik olsun’ diye düşünüyordum. Ama bir de toplumun gerçeği var. Çocuğu olan ve 36 yaşından eşinden ayrılmış bir yakınınız olduğunu düşünün. Hayattaki şansı nedir? Bu kadın nasıl geçinir? Hiçbir şey yapamaz. Hayatın onlar için o kadar zor olduğunu o rapordan öğrendim.
‘İZMİR HERKESİ GÜLÜMSETİYOR’
--Türkiye’yi sık sık dolaşma fırsatı buluyorsunuz. Gittiğiniz yerlerden İzmir nasıl görünüyor?
Benim çok sayıda görevim var. ESİAD ile beraber şehrin ihtiyaçlarını görebiliyorum. ESİAD’ın, BASİFED’in, TÜRKONFED’in birbirlerinden beklentilerini
gözlemleyebiliyorum. İzmir’den Türkiye’ye, Türkiye’den de İzmir’e bakabiliyorum. Bu şekilde iyi bir senteze ulaşabiliyoruz. TÜRKONFED olarak bu yıl 10. yılımızı kutlayacağız. Sabancı Center’de zirve yapacağız. Biz buna benzer zirveleri yurdun çeşitli yerlerindeki federasyonlarla düzenliyoruz. En son Kayseri ve Isparta’da toplantı yaptık. Oralara gittiğimiz zaman insanlarla tanışıyorsunuz. Bir şehir ismi söylediğiniz zaman insanların gülümsediği, yüzlerinde tebessümün oluştuğu tek yer İzmir. İzmir ve Ege ifadesi hemen bir sempati yaratıyor. Bu benim çok hoşuma gidiyor. Mustafa Kemal boşuna bu kente aşık olmamış. Anadolu’daki iş insanları, İzmir’in yaptığı çalışmaları, attığı adımları çok önemsiyorlar.
--Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu’ya yönelik ilgi nasıl ortaya çıktı? Hedefleriniz nedir?
TÜRKONFED ve TÜSİAD, 3 yıl önce Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde çözüm sürecinin ekonomik ayağına destek olmak amacıyla çeşitli girişimlerde bulunmaya başladı. Bu kapsamda TÜRKONFED’e bağlı Sektörel Dernekler Federasyonu ve TÜSİAD, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Yatırımcı Danışma Konseyi oluşturdu. Bölgedeki 3 federasyonumuzla toplantı yaptık. Cizre ve Batman’da iki toplantı düzenledik. Sonra Bölgelerarası Ortak Girişim Projesi (BORGİP) başlatıldı. Bu toplantılara sadece işadamlarını davet ettik. Ne bürokratları ne siyasetçileri çağırdık. Bölgeye ilk gittiğimizde ‘TÜSİAD gelsin, buraya fabrika yapsın’ diye bir beklenti var. Bölgede ticaret kültürü çok eski. İşgücü, enerji, arsa ucuz. Teşvikler var. Artık İzmir’deki tekstil işçisini asgari ücretle çalıştıramıyorsunuz. Ama orada hevesli ve işe ihtiyacı olan geniş bir kesim var. İzmir’de kişi başı gelir 15 bin dolarsa, Van’da 3 bin 500 dolar. Bu farkı azaltmak zorundayız. Bakınız, bir dönem Batman’da genç kızların intihar oranı çok yüksetti. Tekstil fabrikaları kurulduktan sonra hem küçük yaşta evlilikler hem de intiharlar azaldı. İnsanların hayatı kurtuldu. İşte biz bu amaçla bilgi birikimini, iş insanlarını o bölgeye taşımak istiyoruz.
.jpg)
‘MISIR’DA DEĞİL GÜNEYDOĞU’DA FABRİKA KUR’
--Egeli işadamlarını bölgeye götürecek misiniz?
Düzenlediğimiz toplantılara Ege’den de işadamları katıldı. Biz bu proje ile bütün Türkiye’ye seslenmeyi hedefliyoruz. Sadece Ege’den değil Trakya’dan da yatırımcıyı bölgeye götürmek istiyoruz. 6 Kasım’da Van’da yapacağımız toplantıyı Kobani olayları nedeniyle erteledik. Ancak toplantılar devam edecek. Bölgede 300 KOBİ’yi gezeceğiz. Onların ihtiyaçlarını öğrenip başka bölgelerdeki yatırımcılarla buluşturacağız. ‘Ben gidip Mısır’da fabrika kurayım’ diyene ‘Git kardeşim Güneydoğu’da kur’ diyoruz. Biz yatırımlarda, ortaklıklarda hukuki, finansal destekleri vereceğiz. Birleşmiş Milletler, IBM, Endeavor gibi kuruluşlar da bu projeyi destekliyor. Kalkınma ajansları da destek veriyor. Orada yapılacak ekonomik kalkınma bir çok şeyin çözümü olacak. Çözüm sürecinin en büyük ayağı ekonomik. Hükümet, devlet ne yaparsa yapsın iş insanların ilgisi bölgeye çekilmeden bir ayak eksik kalır.
--Bölge insanı sizin çabalarınıza inanıyor mu?
Evet, insanlar bu çabaya inanıyor. Sadece yöre insanının aklı gözünde. Bir iki örnekten sonra yatırım ve üretim süreci başlayacak. Biz gıda, hayvancılık, inşaat malzemeleri ve tekstili öncelikli ve rekabet gücü yüksek sektörler olarak belirledik. Bu sektörlerin rekabet gücü yüksek, çarpan etkisi büyük. Bölgede yüzyıllardır Suriye ve Irak’a ihracat kültürü var. Hatta orada üretip Afrika’ya ya da dünyanın bir ucuna mal satabilirsiniz. Oradaki altyapıyı hazırlarsak dış ticaret konusunda müthiş atılım fırsatı doğacak.
‘GEREKİRSE SİYASETÇİDEN FIRÇA DA YERİZ’
--Bu çalışmalarınız ne zaman meyve verir?
En az 10 yıllık bir süreç öngörüyoruz. Bu süreçte eleştiride alacağız, tepki de alacağız. Belki siyasetçiden fırça da yiyeceğiz. Buna hazırız. Yapmak istediğimiz şey kötü değil. Biz çözüm sürecinin iktisadi ayağını kurmak istiyoruz. Benim oğlum İtalya'da okuyor. Orada çok iyi dostlarım var. İtalya'nın zengin kuzeyini de fakir güneyini de gezdim. Bizim çözmek istediğimiz sorun dünyanın her yerinde var. Ama Anadolu o kadar güzel ki. Bugün Anadolu’da hayvancılığı her yerde yaparsınız. İklim müsait. Dünyanın en güzel ülkesindeyiz. İstediğiniz her şeyi her yerde üretip, her ülkeye satabilirsiniz. İster Türk Cumhuriyetleri'ne, ister Avrupa'ya, ister Afrika'ya satın. Bugün Sinop'ta, Tunceli'de bir yatırım yapmak için engel yok.
--Bölgesel eşitsizliği gidermek derken, İzmir’in teşviklerde yaşadığı haksızlığı nasıl değerlendiriyorsunuz?
İzmir'i tek başına değil, Ege olarak düşünmek gerekiyor. Muğla da, Aydın da, Manisa da İzmir'den besleniyor. İzmir bunların tamamını içine alıyor. ‘Bu yatırım neden Manisa'ya yapıldı?’ diye düşünmemek lazım. Orada olsun. Benim işyerimde 185 kişi çalışıyor. Hepsi İzmir doğumlu değil. Manisalı da Aydınlı da var. Biz hem ‘İzmir çok büyüdü, şehre çok göç geldi’ diyoruz, sonra Aydın'a yapılan yatırımdan şikayet ediyoruz. Bu bir çelişki. Denizli tekstilde büyüdü de İzmir'e zararı mı oldu? İzmir bir liman şehri. Biz Ege'yi temsil ediyoruz. Misyonumuz bu olmalı.
‘TÜKETİM DEĞİL ÜRETİM’
--Ekonomide 2015 nasıl geçecek?
Yerel seçimler, Cumhurbaşkanlığı seçimleri geçti. Seçim döneminde ticaret durma noktasına gelmişti. Elbette tüketim çılgınlığının önüne geçmek gerekiyordu. Faizlerin düşmesi ülke için bazen iyi olmayabilir. Faizin yükseltilmesini önceden yapmamız gerekiyordu. Bu politikalar devam etmeli. 2015 için büyüme 3 ile 5.5 arası tahmin ediyorum. Türkiye yine AK Parti ile yoluna devam eder. İnsanlar istikrarı benimsedi. Bu seçimi atlattıktan sonra önümüzdeki en büyük engel Suriye ve Irak'taki iç savaş ve sınırlardaki durum.
--Siz aynı zamanda Dokay Filo Kiralama Yönetim Kurulu Başkanısınız. Yeni yatırımlarınız olacak mı?
Ana sektörlerimiz filo kiralama, enerji, otopark ve gayrimenkul geliştirme. 15 Ocak'ta Karabağlar'da bir showroom açacağız. Orada 60 bin kilometre altındaki araçları satacağız. Dışarıdan da araç alıp satacağız. Borusan ile bir açık artırımı işi yapıyoruz. İki hafta önce 133 araç sattık. Kahramanlar'daki otoparkı da Gazi Hastanesi ile beraber işletiyoruz. Orada Amerikalı açık artırma firması Manheim ile ortaklık yapacağız. Yılda 1000-1500 arası araç satmayı düşünüyoruz. Afyon'da güneş enerjisi işimiz var. Monopoly adlı bir gayrimenkul geliştirme şirketimiz var. Turist olarak, iş için, fuar için, tedavi için İzmir’e gelen misafirlere günlük, haftalık ev kiralıyoruz. Şu an 120 evimiz var. Bu işi geliştireceğiz.
12
5
Künye
İletişim
Facebook
Twitter
Google+
RSS
Sitene Ekle
Günün Haberleri